Geçitveren, Taşlıçay
| Geçitveren | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Ağrı |
| İlçe | Taşlıçay |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 757 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0472 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 04800 |
| İnternet sitesi: | |
Geçitveren, Ağrı ilinin Taşlıçay ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köy halkı, Karapapak/Terekeme Türklerinden oluşmaktadır.
Köy, Terekeme- Karapapak soyundan Yeke İsmail ailesi ile akraba Irzalılar tarafından kurulmuştur. Rus kaynaklarında GÜLESOR olarak adı geçtiği sanılan yerdir. Köy; 93 harbinden sonra uzun yıllar Rus işgalinde kalmıştır. Rus işgali altındayken; Rus ordusuna lojistik destek sağlamak amacıyla inşa edilen iki demiryolu hattından biri buradan geçmekteydi.(diğeri SARIKAMIŞ demiryolu hattı) Köylüler o tarihte bu demiryolu inşaatında çalıştırılmışlardır. İstiklal harbi yıllarındaki kaçkaç döneminde bu demiryolu olası düşman istila ve saldırılarında lojistiği engellemek için halk tarafından sökülmüştür. Demiryolu hattında kullanılan raylar Muşa kadar birçok köyde evlerin çatısında ana kolon olarak uzun yıllar kullanıla gelmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında BEYAZIT vilayetinin hudutlarında kalan köy, Cumhuriyet kurulduğunda adını GÜLESOR olarak almıştır. Köy aslen çok eski bir yerleşim birimidir.
Yaşlıların ifadesine göre 93 harbi öncesi yerleşimler başlamış olup mevcut halkın ( Acemler ) arasına karışarak zamanla Karapapak köyü olmuştur. II. Abdülhamid Han'ın Ermeni çetecilerine karşı kurmuş olduğu Hamidiye Alayları'nın 10.Alayı Taşlıçay ilçesinde Geçitveren Köyü'nden Veli Bey tarafından komuta edilmiştir. 1914 olayları sırasında Ermeni mezalimine uğramış ve bir defa da 100 den fazla kişi yakılarak katledilmiştir. Birinci dünya savaşıyla birlikte Rus işgaline uğramış fakat Rusların Ekim devrimiyle yönetiminin değişmesiyle politikaları gereği işgalden çekilmişlerdir. Bunu fırsat bilen Ermenilerin işgali devam ettirmesi üzerine halk direnişi başlamıştır. Kazım Karabekir Paşa'nın gelişine kadar tüm bölge halkıyla birlikte direniş göstermişler ve tüm Anadolu halkının yaptığı gibi kendi imkânlarıyla Ermenilere büyük kayıplar verdirmişlerdir. Cumhuriyetin kurulup Ermeni tehdidi ortadan kalkınca uzun bir işgal ve savaş yaşamından sonra köy gelişmeye başlamıştır.
Kültür
KARAPAPAK/ TEREKEME TÜRKLERİ Aşireti gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Halk eski yıllardan beri ticaret ve ziraatle uğraşır. Köyün Terekeme Karapapak geleneklerine bağlı, genelde NAHÇİVAN-KARABAĞ ağız ve kültürünü yaşatır.Akrabalık bağları oldukça güçlüdür. Köyün geleneksel yemekleri; hengel, haşıl, kuymak, mıhlama kete, helise, ve yörede çiriş otu olarak bilinen ottan çeşitli yemekler yapılır. Özellikle Cumhuriyetin ilk yokluk yıllarında tatlı kabak ve pancardan yapılan yemekler en önemli gıdalardır. Ekonomik etkinliklerin etkisiyle yemekler genellikle tahıl ağırlıklıdır. Geleneklerine sahiptirler.
Coğrafya
Ağrı iline 25 km, Taşlıçay ilçesine 4 km uzaklıktadır. Köyün hemen önünden Fırat Nehri'nin ana kollarından biri olan Murat Nehri geçmektedir. Gürbulak sınır kapısına kadar uzanan İran'a giden ve ülkemizce ticari önemi yüksek olan yollardan biri olan Türkiye-İran transit yolu köyün ilçe ve ille herhangi bir ulaşım sorunu olmamasını sağlamıştır. Genelde dağlık olan bir alan içine kurulan köy verimli düzlüklere sahiptir. Murat Nehri dışında küçük dereleri vardır.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir. Kışları uzun ve çok sert(yaklaşık 5-6 ay kar altında), yazları ise serin geçmektedir. Metrekareye düşen yağış miktarı oldukça düşüktür. Yağışlar genellikle Mayıs,Haziran, Ekim ve Kasım'da düşmektedir. Yazları kurak geçmektedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2014 | 789 |
| 2007 | 757 |
| 2000 | 752 |
Nüfus ekonomik etkenlerle sürekli marmara ve çevresi illere aydın izmir gibi ege bölgesindeki şehirlere göç etmiştir . Eğitim oranı çok yüksek olan hane mensupları geçimlerini sağlamak gelecek vs gibi faktörlerle köy dışında yaşamlarını sürdürmektedirler.
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Büyük baş hayvancılık öncelikli geçim kaynaklarındandır. Küçükbaş havyvancılık sayılı kişiler tarafından yapılmaktadır. Diğer bir geçim kaynağı olan tarımda ise başlıca ürünler şeker pancarı, buğday, arpa, yonca, gorunga,nadir olmakla birlikte nohut, mercimek ve sebze yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Tarım modern araçlarla yapılamakta olup ilkel tarımdan tamamen uzaklaşılmıştır. Ayrıca kışları yoğun kar sebebiyle iş sıkıntısı çeken gençler şehir dışında inşaat,tekstil vb. sektörlerde çalışmaktadır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır.Köy okulu 2 parça binadan oluşmaktadır.1948'de yapılan eski sisteme göre ilk binası ilkokul olarak aynı yıl hizemete girmiştir. İkinci binası ise ortaokul olarak 1983 yılında yapılmıştır. Toplam 150 öğrencinin eğitim gördüğü Geçitveren İlköğretim Okulu sadece kendi içinden değil çevre köylerdende taşımalı sistemle gelen öğrencilere eğitim imkânı vermektedir. Eğitim modern sistemlerle yapılmakta olup modern birbilgisayar labratuvarı, fen bilimleri labratuvarı vardır. Çeşitli spor ve düşünsel etkinlikler (satranç vb.)gibi faaliyetler için öğrencilere imkân sağlanmaktadır. Ayrıca bilgi teknoloji sınıfı ve ana sınıfı bulunmaktadır.PTT şubesi vardır ancak PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur. Öğretmen ve sağlık görevlileri için lojmanlar bulunmaktadır. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.