Gerdel cevizi
Gerdel cevizi, bir halatın bir ucundaki kolların açılıp birbirlerine bağlanmasıyla elde edilen bir düğüm çeşididir.
En önemli cevizler Gerdel cevizi ve Fener cevizi olarak adlandırılır. Bunlarda halatın ucu 15–20 cm açıldıktan sonra daha fazla açılmaması için piyanlanır (gırcala ile bağlanır).
Gerdel cevizi (piyan cevizi de denir; İng. wall knot) fener cevizine çok benzer; halat kolları birbirlerinin ilmiklerinden (rodalarından) geçerken uçları "yukarı" (halat ucu ile aynı yöne) çevrilmiş olarak düğüm tamamlanır. Uçlar sıkıca çekildikten sonra artan kısımlar kesilebilir, veya yukarıda anlatıldığı biçimde, kollar gittikçe inceltilerek halatın bedenindeki diğer kolların arasına sıkıştırılabilir. Fener cevizinde olduğu gibi Gerdel cevizi de halat sonladırmada tek başına faydalı değildir, ya kolların geriye doğru dikilmesi gerekir veya başka cevizlerle (Arap cevizi, mevlana cevizi, vs.) birlikte kullanılır. Gerdel cevizinin adı, gerdel adı verilen tahta kovalara takılan halatların, kovanın deliğinden çıkmaması için ucuna yapılan düğümden kaynaklanır.
Ceviz yapmakta amaç halatı sonladırmaksa, artan kollar kesilmez, bunlar halat ucundan geriye doğru kolların aralarından kavalye kullanılarak geçirilir. Bu halat dikişi yönteminde her dikişten sonra kolun kalınlığı yarıya indirilirek kolların düzgün çekilde halatın bedeni ile bütünleşmesi sağlanır. Bu şekilde dikilen ipin ucu açılmaz. Dikme yoluyla halat sonladırmanın avantajı, ilmik yapıp bağlamaktan daha pratik olmasıdır, eğer piyanlama yapmak için gırcala gibi bir malzeme elde yoksa.
Kaynakça
|