Kürt takvimi

Kürt takvimi veya Kürtçe takvim, Güneş sistemine dayalı 12 aydan oluşmaktadır. Yılın ilk günü Miladî takvime göre 21 Mart olan, 1 Newrozdur. Günümüzde kullanılan Miladi takvim ile arasında 20 günlük bir fark vardır.[1] Takvimin başlangıcı hakkında 2 görüş vardır; MÖ 612, ve MÖ 700, tarihi belgeler ve birçok araştırmacı MÖ 700 de görüş birliği beyan etmektedir.

Kürt Takviminde ayların günleri mevsim uzunluklarına göre düzenlenmiştir. Yılın ilk günü 01.01 Baharın başlangıcı olan ekinoksa denk gelmektedir. (21.03 Miladî)

Günümüzde miladi takvim ile birlikte bazı yerlerde kullanılmaktadır.[2]

Mevsimler

  1. Bihar (İlkbahar) 93 Gündür 31+31+31
  2. Havîn (Yaz) 92 Gündür 31+31+30
  3. Payîz (Sonbahar) 91 Gündür 30+30+31
  4. Zivistan (Kış) 89 Gün ve Yaklaşık 6 saattir. 30+30+29/30

Aylar

  1. 1.Kirmanci = 31 gün
  2. 2.Gulan = 31 gün
  3. 3.Cozerdan = 31 gün
  4. Pûşper = 31 gün
  5. Xermanan = 31 gün
  6. Gelawêj = 30 gün
  7. 1.Rezber = 30 Gün
  8. 2.Gelarêzan = 30 gün
  9. 3.Sermawez = 31 gün
  10. 1.Berfanbar = 30
  11. 2.Rêbendan = 30
  12. 3.Reşemî = 29 - 30

Aylar için isimler

21 Mar 21 Nis 22 May 23 Haz 24 Tem 24 Ağu 24 Eyl 25 Eki 23 Kas 23 Ara 21 Oca 20 Şub
Cêjnan Gulan Zerdan Puşper Gelawêj Xuweşan Baran Xêzan Saran Befran Bendan Reşemang [3]
Xakelêw Gulan Cozerdan Puşper Gelawêj Xermanan Rezber Gelarêzan Sermawez Befranbar Rêbendan Reşeme [4]
Cêjnan Gulan Zerdan Perper Gelawêj Nûxuşan Baran Xêzan Saran Befran Bendan Remshan [5]
Xakelêw Banemîr Cozerdan Pûşper Gelawêj Xermanan Rezber Xezellwer Sermawez Befranbar Rêbendan Reşemê [6]
Xakelêw Banemer Cozerdan Pûşper Gelawêj Xermanan Rezber Xezelwer Sermawez Befranbar Rêbendan Reşeme [7]
Xakelêw Gulan Cozerdan Pûşper Gelawêj Xermanan Rezber Gelarêzan Sermawez Befranbar Rêbendan Reşeme [8]
Nîskan Gulan Cozerdan Trîmê Gelavîj Kewcêr Sermaviz Çileyê Pa. Sevba Avdar [9]
Nîsan Gulan Hêzîran Tîrmeh Tebax Elûn Çiriya Pê. Çiriya Pa. Çileyé Pê. Çileyé Pa. Sebat Adar [10]

Kaynakça

  1. Kurdistan Takvimi, Prof.Dr. Wirya ‘Umer Emîn, Aras Yayınları, Erbil
  2. "Diyarbakır'da belediyeden Türkçe-Kürtçe takvim". hurriyet.com.tr. 3 Ocak 2011. 6 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110106231417/http://www.hurriyet.com.tr:80/gundem/16672030.asp. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
  3. Interview with older Kurds from Southern Kurdistan in Exile
  4. Kurdish-Persian Dictionary, A. Sharafqhandi "Hejar Tehran, Iran. 1991.
  5. Kermanshahan and Its Ancient Civilization. Iraj Afshar. Tehran 1992.
  6. Historical Geography and Comprehensive history of Kermanshahan, M. ali Soltani. Vol. 2, Tehran. 1993.
  7. The Kurdish calendar published by Sérwe the Kurdish Cultural Journal, Wirmí 1995.
  8. The Kurds: A Concise Handbook, Mehrdad R. Izady, Taylor & Francis Publishers, Washington, D.C., 1992.
  9. Interview with older Kurds from Northern Kurdistan in Exile
  10. The Kurdish calendar published by PSK (Socialist party of Kurdistan) for year 2000 in Sweden.
This article is issued from Vikipedi - version of the 2/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.