Kılıçgediği, Tutak
| Kılıçgediği | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Ağrı |
| İlçe | Tutak |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 149 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0472 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 04700 |
| İnternet sitesi: | |
Kılıçgediği, Ağrı ilinin Tutak ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Orta Asya'dan gelerek Kuzey Kafkasya'ya yerleşen daha sonra Anadolu'ya göçmüş Karapapak Türklerinin kurduğu Karapapak Terekeme/Türk köyüdür.
Ermenilerin bölgeyi terketmesiyle Cengiz Ailesi 93 harbinde (1877) Ardahan ilinin Çıldır ilcesının Karakale köyunden gelerek köye yerleşmişlerdir. Çıldır'a da 1828 yılında imzalanan Türkmençay Antlaşması'ndan sonra Tiflis'ten (Borçalı-Saraclı Köyü) gelmişlerdir. Cengiz Han'ın soyundan geldiklerine inandıkları için bu soyadı almışlardır. Köyün eski adı Xanik'tir. Köyün kurulu olduğu alanda 1828 yılından önce büyük bir Ermeni köyü olduğu söylenmektedir. Nitekim köyde Ermenilerin yasadığına dair kalıntılar vardır. Ermeni Mezarlığı denen bir mezarlık ve Ermenilerden kaldığı düşünülen, adını aldığı Han kalıntıları vardır.
Kültür
KARAPAPAK/TEREKEME TÜRKLERİ Aşireti kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Terekeme(Karapapak) geleneklerini büyük ölçüde sürdürmüşlerdir. Dil özelliklerine tamamen muhafaza eden ender boylardan biridir.Geleneksel Kafkas oyunları ve geleneksel Orta oyunu'nun örnekleri "oyunlar" da vardır. Düğünlerde zaman zaman köy seyirlik oyunları oynanmaktadır. Terekeme kültürüne has yemekler halen yapılmaktadır.Geleneklerine sahiptirler. Akrabalık bağları oldukça güçlüdür. Yemekleri; (haşlanmış bulgur), HANGEL(mantı, genellikle etsiz), PATATESLİ KOFTE, EKMEK AŞI, AYRAN AŞI(yoğurtlu çorba), HASUTA(klasik sade un helvasının daha yağlı ve sulu hali), KUYMAK, KETE(bulmacalada "bir tür eski çörek" olarak sıkça geçen ünlü börek), PİŞİ(yağda kızartılmış sade hamur), ÖLÜ BAĞI , MAFİŞ VB.. GAGALA denilen tandır ekmeği meşhurdur.
Coğrafya
Ağrı iline 54 km, Tutak ilçesine 14 km uzaklıktadır. Karakaya denilen yaylada her türlü yabani meyve yetişmektedir.
Bu meyveler en çok ; Yabani armut, elmadır. daha yabani ve kıraç topraklarda insan eli bakım yapılmadan doğal meyvelerdir.
Edebiyat
Elveda elveda, dumanlı dağlar.
Göllerde, yeşilbaş sunalar kaldı.
Sedri mermer, ağ suvalı Otağlar,
Her daşı gevherden, binalar kaldı.
Kaleler kuleler, demdemhanalar.
Ona mehnan oldu, beyler ağalar,
Medrese mescitler, hoş minareler.
Cennette oğşayan, hanalar kaldı.
Mevla'yı seversen, beyhude yanma.
Bey Hacı İsa'yı, derdi yok sanma.
Vatanı terk etmek, gam değil amma,
Emektar atalar, analar kaldı.
Hacı İsa Bey ( komşu köy Derik-İsaabat köyünün büyük dedeleri köy kurucusudur.)
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
kaynak resmi bilgi: http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=234946
|
|
| Sağlık Evi Yok
Sağlık Ocağı Yok |
İlköğretim Okulu Var / Faal Değil
Taşımalı Eğitim Yapılmıyor | ||
| PTT Şubesi Var
PTT acentesi Yok |
Su Şebekesi Var
Kanalizasyon Yok Su Kontrolü Yapılmıyor |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
Dış bağlantılar
http://tr.wikipedia.org/wiki/Karapapaklar
http://www.karapapak.com/turkce/konu_detay.aspx?id=15