Kırbaç
Kırbaç ve kamçı, genellikle sopa gibi sert bir cismin ucuna ip veya sırım gibi esnek ve hareketli malzemeler iliştirilerek yapılmış dayak ve kontrol araçları.[1][2] Genellikle uzun, bükülgen ve uca doğru incelenlere kamçı,[3] bir değnek ucuna deri veya sırım bağlanarak yapılan daha kısa olanlara kırbaç denir.[1] Kırbaç ve kamçılar; hayvanların eğitimi veya kontrol edilmesi, insanların cezalandırılması, dini gerekçelerle kendi canını yakma veya sadomazoşist cinsel ilişki esnasında kendinin ya da partnerinin canını yakma amacıyla kullanılır.
İnsan ve hayvan hakları konusundaki evrensel gelişmeler sonucu kırbaç ve kamçıların can yakma amacıyla kullanılmasında önemli ölçüde azalma görülmüştür. Günümüzde Avrupa'da boğa kamçısı genelde hayvanları fiziksel temastan ziyade şaklama sesi ile kontrol etmekte kullanılır. Suçluların kırbaç ile cezalandırılması da dünyada büyük oranda terkedilmiş bir uygulama olmakla birlikte halen bazı Müslüman ülkelerde uygulanır. Bunun yanı sıra bazı radikal Hristiyan mezheplerinde İsa'nın acısını tatmak amacıyla kendini kırbaçlamak uygulamasına rastlanır. Dünyada ses duvarını aşan bilinen ilk icattır.