Kaçarlar (halk)
Kaçarlar, İran’da yaşamakta olan bir Azerbaycanlı Türk kabilesi.[1] 1970 yılında sayıları 25 bin civarındaydı.
Moğollar zamanında İran ve Suriye arasındaki yerleri kendilerine yurt eden Kaçarlar, sonraları Azerbaycan ve Türkmenistan'a göçmüşlerdi. Azeri Türklerinin etnik yapısının oluşumunda Kaçarlar da payı vardır.[2]
İran'ın siyasi hayatında önemli yere sahip olmuşlardır. Kızılbaş kabilesinden olan Kaçarlar Ustaclu, Şamlu, Baharlu ve Afşar gibi diğer 7 kabile ile beraber Safevi Devleti'nin kurulmasına yardım etmişler. Safevi Hanedanı zamanında Karabağ ve Revan'da Kaçarlar egemen idi. I. Abbas (1587-1628) Kaçarları Azerbaycan’dan çıkarıp, Esterabad’a götürdü ve bunların bir kısmını orada yerleştirdi. Bir kısmını da Türkistan’ın Merv taraflarında yerleştirdi.[3]
Kaçar Hanedanı'nın asıl kurucusu olan Ağa Muhammed Han, 1779’da Esterabad’da şahlığını ilan etti. Ağa Muhammed Han, Şah İsmail gibi, başta Kaçarlar olmak üzere, yalnız Türk unsuruna dayanarak İran’da 1779’dan 1925 yılına kadar hüküm sürmüş yeni bir Türk hanedanının hakimiyetini tesis etti.[4]
Kaynaklar
- ↑ James Stuart Olson,Lee Brigance Pappas,Nicholas Charles Pappas. An Ethnohistorical dictionary of the Russian and Soviet empires
KAJAR. The Kajars are considered a subgroup of the Azerbaijanis*. Historically, they have been a Turkic* Tribe who lived in Armenia. In the seventeenth and eighteenth centuries, when the Safavids tried to conquer the region, the Kajars settled in the Karabakh Khanate of western Azerbaijan. Agha Mohammed, a Kajar leader, overturned the Zend dynasty in Iran and established Kajar control in the area. This arrangement lasted u^il Reza Shah came to power in Iran in 1925. The Kajar population today exceeds 35,000 people, the vast majority of whom live in Iran.
- ↑ Azerbaycan Sovyet Ansiklopedisi, Madde Kaçarlar
- ↑ Mirza Bala, “Kaçarlar”, İ.A, C.6, s.33
- ↑ Kafkasya'nın etnik ve kültürel yapısı'nın oluşumunda Türklerin rolü, Ankara Üniversitesi, Tuba Tombuloğlu yüksek lisans tezi, Ankara, 2003.