Kalebaşı, Koyulhisar
Koordinatlar: 40°17′32″K 37°47′41″D / 40.29222°K 37.79472°D
| Kalebaşı | |
| — Köy — | |
 |
|
| Koordinatlar: 40°17′32″K 37°47′41″D / 40.29222°K 37.79472°D | |
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Sivas |
| İlçe | Koyulhisar |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 134 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0346 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 58660 |
| İnternet sitesi: | |
Kalebaşı, Sivas ilinin Koyulhisar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün eski adı Suham'dır. Yazılı belgeler bulunmamakla beraber köyün eski Rum yerleşim bölgesi üzerinde olduğu bilinmektedir. Eski yapıların Rum usta işi oldukları da yapılan araştırmalarla belgelenmiştir. Başka bir bilgide ise, köyün Aşağıkale'den kopma bir yerleşim olduğu bildirilmekte ve soyağaçları incelendiğinde, bazı ailelerin Aşağıkale mahallesinden koparak Kalebaşı köyüne yerleştikleri görülmektedir. Köye, Türklerin yani şimdiki halkın ataları, Musul Telafer yöresinden dağılan, Bayat Boyunun, Modanlı kolundan Türkmenler gelerek yerleşmişlerdir. Urfa, Sivas, Elazığ, Antakya, Haymana bölgelerine kadar dağılmış bir Türkmen oymağıdır. 1939 Erzincan Depremi'nde Kuzey Anadolu fay hattı üzerinde bulunduğundan, mal ve can kaybı yaşanmıştır. Köyün, birkaç sülalenin bir araya gelmesinden oluştuğu görülür.
Kültür
- Düğün törenleri
- İlk önce kız evinde ve erkek evinde ayrı ayrı kına geceleri olur. Erkek evinde yemekler yapılır, bütün köy tek tek ve çevre köyler de davet edilir. Onlara yemekler ikram edilir. Tepsilerde kadayıf tatlısı yapılır. Bazen gençler sofradan kadayıfı çalarlar. Birkaç arkadaş ayrı bir yerde yerler ama bu bir eğlence gibi bir şey olur. Bu yemekleri yapacak kişiler özenle seçilir. Genellikle aşçılar kadın olur. Ayrıca kına gecesi kız evinde ise geline kına yakarlar ve kadınlar sohbet eder. Ertesi gün, damat evinden kız evine doğru yola çıkılır. Kız evinden gelin alınır ve erkek evine götürülür.
- Bayramlaşmalar
- Bayram namazı kılındıktan sonra camiden çıkılarak büyükten küçüğe doğru sıraya geçilir. Köyün en yaşlısı en önde olmak kaydıyla tek tek bayramlaşılır. Daha sonra ise herkesin evi tek tek dolaşılıp bayramlaşılır. Sabah saat 10 gibi aşağı mahallede, saat 12 gibi yukarı mahallede, saat 15 gibi de karşı mahallede yemekler verilir. Köyün gençleri toplanırlar eğlenirler.
- Gece eğlenceleri
- Başka bir töre ise köy gençlerinin belirledikleri bir gecede köy değirmeninde ateş yakarak eğirmen çöreği yaparlar. Gençler o gece doyasıya eğlenirler.
- Kelek sallama
- 21 Mart Navruz gününün akşam karanlığı bastığı zaman "kelek sallama" denen bir töre vardır. Köyün gençleri bir araya gelerek, çan ve kelekleri uzun bir sopaya bağlarlar, köyün ilk başındaki evden başlayarak tek tek dolaşılır. Herkesin kapısında kelek ve çanlar sallanıp maniler okunur, bulgur ve tereyağı toplanır. Topladıkları malzemelerle büyük kazanlarda pilav yapılır. Köyün genç erkekleri gece yarılarına kadar doyasıya yer ve eğlenirler.
- Yayla göçü
- Haziran ayının başında topluca yaylaya göçülür. Herkes göçünü yükleyip yaylaya gider. O gün gençler top oynar, yaylanın meydanında boğa güreşi yapılır, yayla boğası seçilir.
Coğrafya
Sivas ilinin kuzey sınırları üzerinde olup Sivas Şehir Merkezine 165 Km. uzaklıktadır. Koyulhisar ilçesinin 8 Km. batısında, D 100 karayoluna 4 Km. mesafededir. Giresun dağ sırasının Kelkit vadisine bakan güney yamaçlarına kurulmuştur.
İklim
Coğrafi konumu dolayısıyla genel olarak Karasal iklime sahiptir. Fakat Kelkit ırmağı vadisinde bulunması sebebi ile Karasal iklim ile Denizsel iklim arası geçiş özellikleri görülür ki dolayısıyla Karasallıkta bir yumuşama, ılımanlaşma sözkonusudur. Bu; bölgede yetişen tarım ürünlerinde de etkisini göstermiş, Sivas ilinden ayrı olarak çok çeşitli tarım ürünlerinin yetişmesine vesile olmuştur. Dolayısyla fiziki olarak Karadeniz Bölgesi sınırlarına dahil edilmiştir. Yayla ve çevresinde güçlü çam ormanı yapısı olmakla beraber köy çevresinde daha zayıf sahil çamı türü ağaçlıklar bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 155 |
| 2000 | 134 |
| 1997 | 217 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Son yıllarda Arıcılık köyde faal olarak yapılmakta ve üretilen ballar büyükşehirlerde ve Koyulhisar ilçesinde satılabilmektedir. Ayrıca köyden kente göç oranı çok yüksektir. Genç nüfusun son yıllarda iş kurma veya çalışma amacı ile başta İstanbul olmak üzere büyükşehirlere göç ettikleri görülmekte, bu nedenle köyün sadece birkaç ihtiyar ve emekli sakinlere kalmasına ve tarım ve hayvancılığın hızla yok olmasına sebep olmuştur.
Kalbeaşı köyünün iki adet mevsimlik çiftliği (Museri-Kızılcalar) ve bir adet de Yaylası(Ardıçalanı) bulunmaktadır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak az sayıda öğrenci olması nedeniyle öğrenciler köye 3 Km. uzaktaki ilköğretim okuluna taşımalı olarak eğitim görmektedirler. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. Ayrıca bahçe sulaması için ark mevcuttur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köy yolu asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
Dış bağlantılar
| ||||||||||