Klaros
Klaros, Kahin Tanrı Apollon'un Anadolu'daki 2 önemli kehanet merkezinden birisidir. İzmir, Menderes İlçesi'nde, Ahmetbeyli (Ales) Vadisinin taban düzlüğünde, kuzeyindeki Kolophon'a (Değirmendere) 13 km, güneyindeki Notion'a ise 2 km mesafededir.[1]
MÖ 13. yüzyıl sonu ile 12. yüzyıl başlarında bu bölgeye göç eden Akhalar Karyalıların kurmuş olduğu Kolophon kentine yerleşmişlerdir. İlk göçmen grubun oikistesi (önder, kurucu) olan Rhaikos daha sonra Thebai'den gelen bir göçmen grubundaki Manto ile evlenir.
Klaros Kehanet Merkezinin Manto'nun gözyaşlarından oluştuğu anlatılır.
Klaros'un ün kazanması Manto ile Rhaikos'un oğulları Mopsos zamanında olmuştur. Troia Savaşı'nın ünlü kahin'i Kalkhas, Klaros'a gelerek Mopsos ile bir yarışmada karşılaşır.
Bu yarışmayı kaybeden Kalkhas kahrından ölür. Bir başka versiyona göre ise burada ölmez. Güneye doğru ilerleyerek Perge kentini kurar. Strabon'a göre de Kalkhas Pisidya Bölgesindeki Selge kantinin ktistesleri (kurucu) arasındadır.
Klaros'da ilk bilicinin bir kadın olmasına rağmen daha sonraki dönemlerde biliciler her zaman için erkeklerden seçilmişlerdir.
Önceleri sadece kent delegelerinin başvurusuna açık olan Klaros Büyük İskender'in (V. Alexander) Klaros'a kişisel bir başvuru yapması ile kişisel başvuruları da kabul etmeye başlamıştır. Bu olaydan sonra oldukça ünlenen Klaros, Barbarları da (Yunan olmayan halkları) kabul eden bir Apollon kehanet merkezidir.
MS 4. yüzyılda Hıristiyanlğın yayılması ile birlikte Klaros terkedilmiştir.
Kutsal Alanda ele geçen en eski buluntular Geometrik Döneme kadar gitmektedir. Şu anda alanda Hellenistik Döneme ait Apollon Tapınağı ve Sunağı, Roma Dönemine ait Artemis Tapınağı ve Sunağı, Propylon (Alana Giriş Binası) ve çeşitli onur anıtları görülebilmektedir.