Klasik Osmanlı Ordusu

Osmanlı Ordusu

Klasik Osmanlı Ordusu II. Mehmed'in (1451) devlet ve askeri yapılandırması ile başlamıştır ve Vaka-i Hayriye (1826) ile sona ermişdir. Bu ordu katıldığı savaşları 1606 yılından başlayarak kaybetmeye başlamış ve birçok yenileme çabalarına karşın 1826 yılında kaldırımışdır. Bu ordunun yükselen (apex) yılları 1451-1606 arasında olmaktadır.

Devleti’nin beylik-devlet siyasetinden imparatorluk siyasetine geçişi imparatorluk içinde bağımsız güç bırakmak istemeyen, merkezi otoriteyi devşirme-kapıkulu-yeniçeri-enderun sistemiyle sağlamlaştırmak isteyen II. Mehmed ile başlamıştır. Bu dönemde birçok ocaklardan birisi olan Yeniçeri ocağı olarak adlandırılan ve devşirmelerden kurulan ocağın ordu ve siyasette büyük yeri ve etkisi vardır.

Birimler

Piyade

Solaklar

Solaklar, genelde yaya birlikti. Solakların Padişahın bindiği atın sağında giderler

Yeniçeri

II. Mehmed Yeniçeri ocağına büyük önem vermiş Çandarlı ailesinden sonra vezir-i azamlığa devşirme-kapıkulu kökenliler getirilmeye başlanmış ve yeniçeri-devşirme aristokrasisi Cem ve II. Beyazıt arasında çıkan taht kavgasında belirleyici rol oynayarak tımarlı sipahi-Türk aristokrasisine karşı üstünlük sağlamışlardır.

Yaya Birimler

Yeniçeri (18th century)

Aga Yeniçeri (18th century)

Yeniçeri (16th century)

Aga Yeniçeri (16th century)

Pasha Yeniçeri (16th century)

Solaklar (16th century)

Atlı Birlikler

Atlı birlikler. Silahtar Sipahi

Atlı Birlikler

Silahdar Agha

Ağır Silahli Birlikler

Topçu Ocağı, Top Arabacılar Ocağı, Humbaracı Ocağı, Lağımcılar

Ağır Silahlı Birimler

Topçu, 1551

Ağır Silahlılar

Organizasyon (Teşkilatlanma)

Osmanlı ordu teşkilatı, Anadolu Selçukluları, İlhanlılar ve Memlüklüler devletlerinin ve Roma İmparatorluğunun askeri teşkilat yapılarından belirli ölçülerde yararlanılarak kurulmuştur. Osmanlı Devletinin temeli atılırken süvari olan beylik kuvvetlerinin yerine Vezir Alaâddin Paşa ile Kadı Cendereli Kara Halil'in tavsiyeleriyle Türk gençlerinden oluşan ayrı ayrı biner kişilik yaya ve müsellem isimleriyle muvazzaf iki sınıf piyade ve süvari kuvveti kuruldu.

Kapıkulu Sistemi

Kapıkulu Ocağı Kapıkulu piyadeleri ve süvarilerinden oluşmuştur. Kapıkulu Piyadeleri; Acemi Ocağı, Yeniçeri Ocağı, Cebeci Ocağı, Topçu Ocağı, Top Arabacılar Ocağı, Humbaracı Ocağı, Lağımcılar, Sakalar, Solaklar Kapıkulu Süvarileri ise Silahtar, Sipahi, Sağ Ulufeciler, Sol Ulufeciler, Sağ Garipler, Sol Garipler'den oluşmaktaydı.

Eyalet Sistemin

Eyalet Sistemi Yerli Kulu ve Serhat Kulu askerleri olarak ayrilir. Yerli Kulunda Azab, Sekban, Tüfenkçi, İcareli birimleri bulunmata. Serhat Kulu birlikleri ise Deliler (Deli), Gönüllüler, Besliler, Topraklı Süvari, Tımarlı Sipahiler ve Akıncılar olmakta idi.

Personel

Rütbeler

Osmanlı Ordusu'nun Başkomutanlık görevini Padişahlar yapmışlardır.

Piyadeleri "yaya”, süvarileri ise "müsellem” şeklinde adlandırılmıştı. Kapıkulu Ocakları'nın kuruluşuna kadar savaşlarda fiili olarak hizmet gördüler.

Osmanlı Devleti’nin beylik-devlet siyasetinden imparatorluk siyasetine geçişi imparatorluk içinde bağımsız güç bırakmak istemeyen, merkezi otoriteyi devşirme-kapıkulu-yeniçeri-enderun sistemiyle sağlamlaştırmak isteyen II. Mehmet ile başlamıştır.

Modernizasyon çalışmaları

Gerileme döneminde, Avrupa örnek alınmaya çalışılmış, teknik ve ekonomik alanlarda yapılanmaya gidilirken Donanmanın yenilenmesi gibi askeri birtakım yenileşme çabalarına gidilmiştir. Ancak:

Büyüklüğü

Kuvvet

Orduda muvazzaf askerlerin yanında savaş ve olağan üstü durumlarda çağırılan ek kuvvetler de bulunuyordu. 1610'da, 203.000 kişilik Osmanlı ordusunun mevcudu aşağıdaki gibidir.[1][2]

Asker Sınıfı Sayısı
Kapu kulu askeri
Kapıkulu süvarileri
  • Altı bölük halkı
  • Sefere padişahla beraber giden saray halkı
  • Kapı kulu mevcudu toplamı
Eyalet Askeri


37. 627
9. 406
5. 730
1. 552
684


20. 869
12. 971
88. 839


115. 000
38. 820
6. 470
30. 570
5. 095
26. 500
6. 900

Gelirleri

1660'larda Osmanlı-Avusturya Savaşları sırasında günlük asker ücretleri(akçe)[3]
Birlik Komutan Er
Anbarcı 15 9
Azeb 35 8
Çavuş 30 15
Cebeci 30 9
Faris 40 17
Gönüllü 70 15
Kapudan 60 9
Kâtib 30 15
Martolos 35 8
Mehter 15 13
Müstahfız 55 9
Sekban 12 8
Topçu 25 12
Yeniçeri 25 6

Resimler

Kaynakça

  1. H. İNALCIK, Osmanlı Devletinde Türk Ordusu, s. 55, Türk Kültürü, 1964, sayı: 22.
  2. Mevlüt Bozdemir, Türk Ordusunun Tarihsel Kaynakları, s.59
  3. I.B. Tauris Publishers Guarding the Frontier, Ottoman Border Forts and Garrisons in Europe (2007), s. 159

Kaynaklar

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/24/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.