Kuruköprü, Talas

Kuruköprü
—  Belde  —
Kayseri
Ülke	Türkiye
İl	Kayseri
İlçe	Talas
Coğrafi bölge	İç Anadolu Bölgesi
Nüfus (2000)
- Toplam	2.562
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0352
İl plaka kodu
Posta kodu	38280
İnternet sitesi:

Kuruköprü, Kayseri ilinin Talas ilçesine bağlı bir beldedir. 19 Haziran 1999 tarihinde köy tüzel kişiliğinden çıkarılarak belediyelik belde yapılmıştır.

Kültür

Kuruköprü Beldesi, Talas ilçesi'ne 15 km, Kayseri'ye 20 km mesafede bulunmaktadır.

Beldede ilk yerleşimin ne zaman başladığı hakkında gerek dönemin çağdaş kaynaklarında gerek se de arşiv kayıtlarında fazla bilgi bulunmamaktadır.

Ancak, Hicretten 1035-36 /Miladi 1625-26 tarihli 27/1 Kayseri şer'riyye Sicilindeki 59 nolu belgede Kuruköprü ve diğer yerlerin kırk bin akçelik zeametin 1625 yılına ait mahsulünün toplanmasına dair bilgi geçmektedir. Bu sebeple Kuruköprü Köyün'nde en erken tarihli yerleşimin 17. yüzyılın ilk çeyreğinden önce olduğu görülmektedir.

Büyüklerin anlatageldiğine göre atalarımız yaklaşık beşyüz yıl kadar önce orta asyadan geldiklerinde, ilk önce Karaören ve birkaç kışlakta ikamet ettirilerek bu yörenin topraklarının korunup kollanmasında hakimiyetin sağlanmasında görevlendirilmişlerdir.

Daha sonraları yukarıda tarihi geçtiği zamanlarda, daha bol su bulunması nedeniyle ikamet etmek, yerleşmek için Kuruköprü adını verdikleri vadi şeklindeki köye yerleşmişlerdir.

Kuruköprü Beldesi, hem Roma'lılar hem de Türk Dönemi'ne ait mimari ve sanat anlayışının izlerini bünyesinde barındırarak günümüze kadar taşıyabilmiş ender yerleşim yerlerinden biridir. İsmini de bir mimari anıttan alan beldede geçmişe ait kültürün uzantılarını özellikle su kemerinde, geleneksel konut mimarisinde ve mezar taşlarında bariz bir şekilde görülmektedir.

Su kemeri, Kuruköprü Beldesi'nin girişinde yer almaktadşr. Eser, Roma imparatorluğu Dönemi'nde Kayseri'nin ihtiyacını karşılayan Gürpınar (Salguma) Köyü'nden çıkan suyun Kayseri'ye ulaştırılması amacıyla yapılmıştır.

Gürpınar (Salguma) Köyünden çıkan su, kayaların içerisine oyulan su kanallarından geçerek vadiye ulaşmaktadır. Vadinin iki yamacını birbirine bağlayan köprünün (kemerin) üstündeki oluktan vadinin karşı yamacına geçerek, bazen kayaların oyulmasıyla yapılmış kanallardan, bazen de kesme taştan yapılmışkanallardan akarak Eski Kayseri'ye yani Mazaka'ya ulaşmaktadır.

Su kemeri Gömüderesi olarak adlandırılan vadiyi birbirine başlayan dere yatağının içine, doğu-batı istikametinde 172 m Uzunluğunda ve ortalama 16 m yüksekliğinde inşa edilmiştir.

Su kemeri malzeme olarak, düzgün kesme taş, kaba yonu taş ve yontma taştan, iç kısımları da moloz taşlardan yapılmış, kuzey cephesi, dayama şeklinde taş duvarlarla desteklenmiştir. Bir adet sivri, 13 adet yuvarlak kemerden oluşan su kemerinin en büyük kemeri yıkıldığı için ikiye bölünmüştür. Doğu yönünde yer alan üçüncü kemerle dördüncü kemerin oturduğu ayak tamamen yıkılarak, altından yol geçirilmiştir. Muhtemelen, Selçuklular Dönemi'nde küçük bir su bendinin oluşmasını sağlamak ve küçük bir baraj oluşturmak amacıyla bütün kemerlerin içleri kesme taşlarla örülerek doldurulmuştur.

Su kemerinin oturduğu ayakların kuzey cephelerinde yer yer sel sularının açmış olduğu yarıklar görülür. Eserin, gerek lullanılan malzeme, gerek mimari kuruluşu ve gerekse de, İstanbul ve Anadolu'daki benzer örneklerle kıyaslandığında 8. yüzyılda Romalılar tarafından inşa edilmiş olması gerektiği düşüncesi arğırlık kazanmaktadır. Günümüzde harap bir duruma gelen köprünün üzerindeki su kanalının yan duvarları yıkılmıştır. Restore edilmesi halinde bölgeye çok büyük bir zenginlik katacaktır. Bunun için devletimizin desteğine ihtiyaç duyulmaktadır. Avrupa Birliğinin böyle yapılara karşılıksız kredi vererek onarttığını duyuyoruz.

Buradan devlet büyüklerimize ve Avrupa Birliği ilgililerine sesleniyoruz ya da Avrupa Birliği ile irtibata geçebilecek konumda olan insanlarımızı hatırlatıyoruz. Lütfen yöremizin zenginlik kaynağı olan bu su kemerinin restorasyonunu yaptırılması için girişimlerde bulunalım. Hatta 27 km uzağımızda bulunan ZAMANTI IRMAĞINDAN küçük bir su getirtelim ve üzerinden yine su geçirerek çevremizi zenginleştirelim. Bu fikir belki bazılarımızca hayal olarak nitelendirilebilir. Fakat unutulmamalıdır ki her şey bir hayalle başlar. Hayal kuramayanlar daha hiçbir işte başarıya olaşamazlar. O zaman beldemize çok sayıda turist akını olduğunu göreceksiniz. Bölgede ayrıca çok sayıda tırhız (Dehliz) denilen metrelerce uzunluğunda sığınma tünelleri yani sığınaklar bulunmaktadır. Beldenin daha aşağısında Göbü denilen vadinin doksan derece dik kaya yamaçlarında oyulmuş çok sayıda eski evler ve mağaralar mevcuttur. Buraların varlığından Avrupa Birliği devletimizi ve turistleri haberdar etmek istiyorum.

Anadolu geleneksel konut mimarisinin özelliklerini yansıtan örneklerle Kuruköprü Beldesi'nde de karşılaşmaktayız. Dışa kapalı olarak tasarlanan evler yöreye özgü düzgün kesme taştan inşa edilmişlerdir. Genelde iki katlı olarak tasarlanan evlerin avlularına yuvarlak kemerli giriş kapılarından ulaşılmaktadır. Ancak zamana karşı direnemeyen bazı evlerin avlularının yıkılmış olmalarından dolayı dış mekandan iç mekana giriı doğrudan sağlanmıştır.

Giriş kapılarını taçlandıran kemerlerin boya ile boyandığı örnekler de mevcuttur. Evlerde yaşayan halkın dışarı ile bağlantısını sağlayan pencereler yuvarlak ya da dikdörtgen formda tasarlanmıştır. Evlerin üst kat çıkmaları fazla dışarıya taşkın olmayıp konsollarla desteklenmiştir.

Köyün bir vadi içine kurulmasından dolayı evler, genelde yamaçlara kurulduğundan aralarında sokaklar olmasına rağmen karşıdan bakıldığında teras misali üst üste, yan yana ve bitişik nizamda yapılmıştır. Evlerin böylesine dip dibe ve teraslar halinde yapılmış olması, köyde komşuluk ve akrabalık ilişkilerinin daha sıcak olmasında etkili olmuştur. Vadinin içine sığmayan evler, artık köyün dışına taşarak yayılmaktadır.

Belde, geleneksel konut mimarisinin ayrılmaz bir parçası olan ve bugünkü anlamıyla kapı zillerinin yerini tutan kapı tokmaklarının ender örneklerini muhafaza edebilmeyi başarmıştır. Bu örnekler sade ve yuvarlak formda yapıldığı gibi insan eli biçimli olarak da yapılmıştır.

Kuruköprü Beldesi, 2004 yılı mahalli idareler Genel Seçimine kadar Talas İlçesi'ne bağlı bir köy iken bu tarihten sonra belde statüsünü alarak belediye hizmetlerine kavuşmuştur.

Belde olması çok gecikmiş olmasına rağmen muhtarlarımız bir Belediye Başkanını aratmayacak çalışmalarla köyümüzü imar etmişlerdir.

Kuruköprü Beldesi, güney doğusunda mahallemiz olan Çatakdere Köyü (Dikir), Güneyinde Mengücek Köyü, Kuzey Dogusunda Gürpınar Kasabası (Salkuma), Güneyinde Mimar Sinan Kasabası (Cırllavuk), Batısında Başakpınar (İspile) Kasabası'yla ayrıca Gesi Kasabası ve Nize Köyü yakın komşularıdır ve buralarla komşuluk ilişkilerimiz son derece sıcaktır.

Coğrafya

Kayseri iline 23 km, Talas ilçesine 13 km uzaklıktadır.

İklim

Beldenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2000	2562
1997	2330

Ekonomi

Beldenin ekonomisi insaat ustaligitarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Muhtarlık

Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de 1999 yılına kadar düzenli olarak yapılmıştır. Bu yıldan sonra köy tüzel kişiliği yitirildiği için bir daha köy muhtarlık seçimleri olmamıştır.

Seçildikleri yıllara geçmiş köy muhtarları:

2009 - BİLAL YARDIM

2004 - KERİM SAÇAN

1999 - KARABEY KORAMAZ

1994 - MEHMETALİ ÖZGEN

1989 - S.AHMET ÖZ

1984 - S.AHMET ÖZ

Belediye

19 Haziran 1999 tarihinde belediye teşkilatı kurulmuştur. Seçildikleri yıllara göre belediye başkanalrı:

2004 - Ünal Şahin (AKP)

Belediye Merkeze bağlanmıştır.

Altyapı bilgileri

Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar

• Web Sitesi