Lajos Batthyány
Lajos Batthyány | |
---|---|
Macaristan Krallığı Başbakanı | |
Görev süresi 17 Mart 1848 - 2 Ekim 1848 | |
Yerine gelen | Bertalan Szemere |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 14 Şubat 1806 Bratislava, Avusturya İmparatorluğu |
Ölüm | 6 Ekim 1849 (43 yaşında) Peşte, Macaristan |
Eşi | Antónia Zichy (1834–1849) |
Kont Lajos Batthyány (d. 14 Şubat 1806; Bratislava, Macaristan, Avusturya İmparatorluğu - ö. 6 Ekim 1849, Peşte, Macaristan), Lajos Kossuth ile beraber 1848 Macar Devrimi'nin iki önderinden biri.[1] Devrim sırasında ilk Macar parlamenter hükümetinde başbakanlık yapan ve Macaristan'ın bağımsızlığı uğruna can veren devlet adamı.
1398'de soyluluk unvanı verilmiş toprak sahibi, varlıklı ve liberal bir ailenin oğluydu. Subay olarak orduya girdi. 1827'de ordudan ayrılarak malikanesinin başına geçti ve Zagreb Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü. Batı Avrupa'ya yaptığı gezilerde liberal düşünceler ve kapitalist uygulamaları yakından tanıdı ve gördüklerini kendi işlerinde de başarıyla kullandı.
1830'da Macaristan'da soylulardan oluşan meclise girdi ve 1845'te Habsburg monarşisine karşı bağımsızlık mücadelesi yürüten güçlere öncülük etti. Aynı zamanda iş dünyasındaki etkinliklerini de sürdürerek 1843'te şeker sanayisi tröstünün oluşumuna önayak oldu. Macarların parlamenter reform doğrultusundaki isteklerini imparatorluğa sunan komitenin bir üyesi olarak Mart 1848'de Viyana'ya gitti. Ertesi ay İmparator I. Ferdinand (Macaristan kralı V. Ferdinand) tarafından yeni parlamenter hükümetin başbakanlığına atandı ve 7 Nisan'da resmen göreve başladı. Dirayetli bir yönetim göstermesine ve meclisten önemli toplumsal yasalar geçirmesine karşın, kurduğu hükümet monarşiden yana güçlerle aşırı Macar ayrılıkçıları arasında kaldı; Avusturya ile siyasal birliğin sürdürülmesinden yana olmasına rağmen Lajos Kossuth'un partisinin muhalefetiyle başa çıkamayınca, yalnızca ülkesi için çarpışmakla yetindi.
Bu kutuplaşmayı izleyen iç savaş sırasında bir süre arabuluculuk yapmaya çalıştı, ama sonunda devrimci güçlerin yanında yer aldı. Sıradan bir asker olarak katıldığı József Vidos'un ordusunda, Avusturya'nın yönlendirmesiyle Macaristan'ı işgal eden Hırvatlara karşı savaşırken 11 Ekim'de bir çarpışma sırasında yaralandı. Avusturya kuvvetleriyle müzakere girişimlerinde bulunurken, Windisch-Graetz komutasındaki Avusturya birliklerinin Peşte'yi işgal etmesiyle (8 Ocak 1849) tutsak düştü ve asılarak ölüme mahkûm edildi. İdamdan önceki gece bıçakla intihara kalkıştıysa da başarılı olamadı. Ağır yaralı olduğu halde ertesi sabah kargaşalık yaratma suçundan kuruşuna dizildi. Ölümü ülkeyi derin bir yasa boğdu ve Avrupa kamuoyunun Avusturya'ya karşı birleşmesine neden oldu.
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Archduke Stephen |
Macaristan Başbakanı 17 Mart 1848 - 2 Ekim 1848 |
Sonra gelen: Bertalan Szemere |
|
|