Miklós Kállay
| Dr. Miklós Kállay de Nagykálló | |
|---|---|
 | |
| Macaristan Krallığı Başbakanı | |
| Görev süresi 9 Mart 1942 - 22 Mart 1944 (2 yıl, 13 gün) | |
| Hükümdar | Miklós Horthy Naip olarak |
| Yerine geldiği | László Bárdossy |
| Yerine gelen | Döme Sztójay |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Nyíregyháza, Avusturya-Macaristan |
| Ölüm | 14 Ocak 1967 (79 yaşında) New York, ABD |
| Partisi | Birlik Partisi, Ulusal Birlik Partisi, Macar Yaşam Partisi |
Miklós Kállay (d. 23 Ocak 1887, Nyíregyháza, Avusturya-Macaristan - ö. 14 Ocak 1967, New York, ABD), II. Dünya Savaşı sırasında başbakanlık yapan Macar siyaset adamı. Macaristan Krallığı ile Nazi Almanyası arasındaki ittifaka son verme çabaları başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
Toprak sahibi köklü ve nüfuzlu bir ailenin oğluydu. 1921-29 yılları arasında Nyíregyháza'da önemli yönetim görevleri üstlendikten sonra, 1929-31 yılları arasında Ticaret Bakan Yardımcısı, ardından da 1932-35 yılları arasında Tarım Bakanı olarak görev yaptı. Başbakan Gyula Gömbös'ün izlediği aşırı sağ politikaları onaylamadığı için 1935 yılında bakanlık görevinden istifa etti, 1942 yılına kadar aktif siyasi yaşamın dışında kaldı. Macaristan'ı Nazi Almanyası'yla tehlikeli bir ittifaka sokmuş olan László Bárdossy hükümetinin görevden alınması üzerine, 1942 yılında kral naibi Miklós Horthy tarafından, ülkenin Almanya'ya bağımlılığına son verecek bir hükümet kurmakla görevlendirildi. Hükümeti döneminde (9 Mart 1942-19 Mart 1944) Macar Yahudileri Kıta Avrupası'nın öteki ülkelerindeki soydaşlarından çok daha güvenli koşullar altında yaşadılar; komünistler dışındaki sol siyasi partiler ve basın, baskıya uğramadan etkinliklerini sürdürdü. Buna karşılık dış ilişkilerde, Sovyetler Birliği'yle silahlı çatışma politikasını sürdüren Kállay hükümeti, Batılı devletlerle barışçı ilişkiler kurmaya çalıştı.
Naziler, Kállay hükümetinin ikili ve güvenilmez politikası karşısında Mart 1944'te Macaristan'ı işgal etti. Bunun üzerine Miklós Kállay savaşta tarafsız konumdaki Türkiye'den sığınma talebinde bulundu. Türk büyükelçisi Şevket Fuat Keçeci bu talebe olumlu cevap verdi ve Kállay ile eşini elçilikte misafir etti. Türkiye, Nazilerin ve Nazi yanlısı Macar hükümetinin tüm baskılarına rağmen sekiz ay boyunca tutuklanmak istenen Kállay’ı teslim etmedi. Kállay, 19 Kasım 1944 tarihinde Türk Büyükelçiliği’ni daha fazla zor durumda bırakmamak için kendi isteğiyle elçilikten ayrıldı ve tutuklandı.[1] Önce Dachau, ardından da Mauthausen toplama kampına gönderildi. Almanya'nın savaşta yenilmesi üzerine serbest bırakıldı. 1946 yılında kendi isteğiyle Macaristan'dan ayrıldı, 1951 yılında ABD'ye yerleşti.
Hungarian Premier; A Personal Account of a Nation's Struggle in the Second World War (Macar Başbakanı; Bir Ulusun II. Dünya Savaşı'ndaki Mücadelesinin Kişisel Değerlendirilmesi) başlıklı anıları 1954'te yayımlandı.
Kaynakça
- ↑ "Tarihteki Macar Misafirlerimiz: Macaristan Başbakanı Miklós Kállay ve Kahraman Elçimiz Şevket Fuat Keçeci". Türk Macar Dostluk Derneği. http://www.turkmacar.org.tr/index.php/component/content/article/393-tarihteki-macar-misafirlerimiz-macaristan-basbakani-miklos-kallay-ve-kahraman-elcimiz-sevket-fuat-kececi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: László Bárdossy |
Macaristan Krallığı Başbakanı 1942-1944 |
Sonra gelen: Döme Sztójay |
| ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||