Leonardo Donato

Leonardo Donato
Leonardo Donato portresi

Venedik Cumhuriyeti Doçesi (90.) Doge di Venezia
Hüküm süresi	10 Ocak 1606 – 16 Temmuz 1612 6 yıl 6 ay 6 gün
Önce gelen	Marino Grimani
Sonra gelen	Marcantonio Memmo

Eş(leri)	Hiç evlilik yapmadı
Babası	Giovanni Battista Donà
Annesi	Giovanna Corner
Doğum	12 Şubat 1536 Venedik
Ölüm	16 Temmuz 1612 (yaş: 76) Venedik
Defin	San Giorgio Maggiore Kilisesi, Venedik

Leonardo Donato arması

Leonardo Donato (veya Donà)(d. 16 Temmuz 1612, Venedik - ö. 16 Temmuz 1612, Venedik). 26 Nisan 1595 – 16 Temmuz 1612 dōneminde Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 90'inci dükadır.

Doçe Marino Grimani'nun 25 Aralık 1605'de ölümünden sonra Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yapılan seçim oturumu üç önemli ve eşit güçlü görünen aday bulunduğu ve seçmenlerin oylamada Doçe seçmek için yeterli çoğunluk sağlayacak şekilde oylarını vermedikleri için uzadı. Bu uzun oturum ve çok sayıda oylamadan sonra bir uzlaşma ortamı ortaya çıktı. 10 Ocak 1606 da Leonardo Donato seçmenlerin ekseriyetinin oyları ile Venedik Cumhuriyeti Doçesi seçildi ve o gün Doçelik tahtına çıktı. 6 yıl 6 ay 6 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 16 Temmuz 1612'de 78 yaşında Venedik'te vefat etti.

Gayet koyu; ateşli inançlı ve Katolik dinsel doktirinlerini gayet iyi bilip uygulayan dindar Katolik Hıristiyandı. Gençliğinde bir koyu Katolik keşişmiş gibi iffetlilik ve herhangi bir kadınla birlikte olmamak için yemin ettiği için hayatı boyunca hiç evlilik yapmamıştır.

Doçelik döneminde en önemli sorun, bir önceki doçe Marino Grimani'nin politikası dolayısıyla ortaya çıkan Donato'nun doçelik dönemi başından itibaren devamlı olarak ilgisini gerektiren politik problem, Papa V. Paulus'un Venedik'e dinden cikartma yani {{enterdi]] etme cezası uygulama tehdidi yapmasi ve 1606-1607 gerçekten Venedik Cumhuriyeti'ni enterdi etmesi ve tüm Venedik halkı için afaroz uygulaması olmuştur.

Hayatı

Doçe olmadan önce

Leonardo Donato 16 Temmuz 1612'de Venedik'te Giovanni Battista Donato ile Giovanna Corner'ın oğlu olarak doğdu. Donato (bazan Donà) sülalesi zengin bir Venedikli sülale olup bu sülale üyeleri genellikle denizaşırı dış ticaretle uğraşmakla beraber Venedik devlet yönetimine büyük katkıları bulunmakta idi. Leonardo'nun babası Battista tüccar olmakla beraber devlet yönetimine katkı yapmış ve Venedik Kıbrıs Adası kolonisinde önce koloni direktörü ve sonra yardımcı Vali olmuştur. Leonardo'nun iki ağabeyi denizci ve tüccarlar olup hayatlarını genç iken denizde (ağabeyi Andrea İnebahtı Muharebesi'nde) kaybetmişlerdi. Yine diğer zengin asil Venedikli aileler gibi, Donatolar İtalya anakarasında (Padova doğusu ve Verona güneyinde), büyükçe alanlı araziler sahibi olup bu topraklardan gelirleri ile 1400lu yıllar ortalarında Venedik'in dış ticareti buhrana girdiğinde bu sülalenin hayat standardını korumasına neden olmuştu.

Leonardo gençliğinde iyi bir eğitim aldı. Bu onu iyi bir kitap sever yapmıştır. Yüksek eğitimini Padova Üniversitesi ve Bologna Üniversitesi'nde yapmıştır ama doktora almamıştır. Buna rağmen okuma sevgisi ve kitap severliği devam etmiştir. Yaşlılığında gayet iyi donatılmış şahsi kütüphanesinde sadece çok çeşitli konularda basılı eserler değil (diğer Venedikli şahsi kütüphanesi bulunan zenginlerin aksine) nadir bulunan haritaların ve yazma eserlerin de bulunması onun yaşam hikayesinin yazarlarının (örneğin aynı dönemde yaşamış Andrea Morosini) ilgisini çekmiştir..

Bundan sonra Leionardo ticaretle ilgilendi ve 14 yil babasinin Vendik'deki calisma yerinde yazismalarini ve hesaplarini o idare etti. Fakat devlet hizmetine girmek istemekteydi. Babasi Venedikte Vali Yardimicisi oldugunda 1556-1558'de babasina sahsi profesyonel danisman-asistan olarak gorev yapmaya basladi. Bu gorev yaparken Kibris'ta Venedik idaresinin iligilendigi her turlu konuda yaptigi isler hakkinda (ornegin adada tarim uretimi, beklenebilinen Osmanli saldirilarina karsi adanin savunmasi gibi) cok ayrintili olarak devamli olarak yaninda bulundurdugu defterlere notlar isledigi dikkati cekti. Bu arada felsefe bilgisi ile yakindan ilgilendi ve hic beklenmedik olarak felsefe yakindan ilgili bir Venedikli zengin genc olarak bir cok gozlemcinin dikkatini ustune cektigi o zamandan kalan belgelerden anlasilmaktadir.

Doçelik dönemi

Doçe Marino Grimani 25 Aralık 1605'de ölünce 41 seçmenden oluşan Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yeni doçe seçmek için toplandı. Leonardo Donato yanında iki diğer önemli aday bulunmaktaydı. (Bunlardan birisi Marcantonio Memmo Leonardo Donato'yu takiben Doce seçildi.) İlk oylamalarda gerekli çoğunluk bulunamadığı için bu konseyini oturumu uzun sürduü, En sonunda 10 Ocak 1808'da Leonardo Donato hemen hemen ekseriyetin oyu ile Venedik Cumhuriyeti Doçesi seçildi ve Doçelik tahtına oturdu.

Yeni Doçe Leonardo Donato gayet dindar ve Katolik Kilisesi doktirinleri ve kilise hukuku hakkında derin bilgilere sahip bir kişi idi. Ama Doçe Papa'nın dinsel prensip ve doktrinlere uygunsuz tedbirler almasi ve kararlar vermesi halinde hiç ödün vermeden Papa aleyhtarı olmaktan çekinmemekte idi.

Papalık Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasındaki büyük anlaşmazlık 1606da Venedik arazilerinde bulunan iki Katolik kilisesi mensubu papazın Venedik otoriteleri tarafıından ufak hırsızlıkla itham edilip tutuklaması ile ortaya çıktı. Papalık, Katolik papazların ancak Katolik Kilisesi hiyerarşisi tarafından suçlanıp kilise mahkemelerinde Kilise Kanunlarına göre yargılanabilicekleri hakkında Papalığın Vendik'de geleneksel imtiyazları olduğunu iddia etmekteydi. Onun için gayet bir sert tavırla Venedik Cumhuriyeti'nin bu iki papazın alelade mahkemelerde yargılanmasının durdurulamasını ve tutukluların kilise yetkilileri eline salıvermesinin gerekli olduğu şeklinde Venedik devletine gayet sert bir nota vererek özel talepler yaptı. Venedik Cumhuriyeti kendi sınırları içinde hiç kimsenin vw hiç bir yabancı kurumun özel ayrıcalıkları olmaması prensibine çok önem vermekteydi. Özellikle yüzyılarca gelenekten dolayı özel ayrıcalıkları olduğunu iddia eden kurumun Papalık gibi güçlü ama Venedik'in dışında olması Venedik Doçesini Venedik prensiplerine uymaya daha da zorlamıştı. Aynı tarihte Venedik Cumhuriyeti, Katolik Kilisesi'nin Venedik Cumhuriyeti'ne ait arazilerde Katolik Kilisesinin hiç Venedik otoritelerinden izin istemeden gayrimenkul arazi ve bina satın alıp satma hakkının bulunmadığını kabul eden bir kanun çıkarttı. Papalık bu yeni Venedik kanununu yüzyıllarca geçerli olmuş olan uygulama geleneklerine ve Katolik Kilisesi'nin kilise hukukuna karşı olduğunu belirttip Venedik Cumhuriyeti'nin bu kanunu geçersiz olduğunu ilan edip bu yeni kanunu kaldırmasını talep etti. Venedik Cumhuriyeti, Papalığın yaptığı bu talep ve istekleri kabul etmedi. Bunun üzerine Katolik Kilisesi lideri olarak Papa V. Paulüs Venedik Cumhuriyeti'ndininden çıkartılacaktır tehdidinde bulundu. Venedk Doçesi ve Venedik Cumhuriyeti Papalığın bu tehdidine önem vermeyip Papalık taleplerini tekrar redettiğini bildirdi. Bunun üzerine Papa V. Paulus 1606da Venedik'i dinden çıkartma olan enterdi cezası altına koydu.

Venedik Cumhuriyeti Doçesi Leonardo Donato Papa'nın bu enterdi ve hatta afaroz cezasına hiç aldırmaz göründü, Venedikli papazların kilise ayinlerindeki görevlerini ve diğer papazlık görevlerini eskisi gibi ifa etmelerinde devam etmelerini sağladı. Doçenin bu kararı Venedikli Servito Tarikatı'ndan bir keşiş olan ve çok kesin polemik dinsel makaleler yayınlamış olan Paolo Serpi tarafından desteklendi. 1606da Doçe Leonardo Donato keşiş Paolo Serpi'yi Venedik devlet idaresine teoloji ve kilise hukuku konularinda baş danışman olarak atadı.

Bir yıl sonra Fransa Papalık ve Venedik arasındaki anlaşmazlığı çözmek için aracılık yapmaya başladı ve iki taraf arasında uzlaşmayı sağlayan bir formül teklif etti. Bu uzlaştırıcı formül ile Venedik Cumhuriyeti'nin normal hukuk düzenleri karşısında hiç bir Venedik vatandaşı için şahsa özel ayrıcalik bulunmadığı prensibi tekrar tasdik edildi. Fransa aracılığı ile Papalık ve Venedik Doçesi Leonardo Donato Katolik Hıristiyanlığa olan içten inancını ve bu dinin teolojik ve kiilise hukuku doktrinleri hakkında gayet derin bilgisi olduğunu açıkça gösterdi ve Venedik'i bu enterdi ve afaroz cezasının aksi tesirlerinden kurtadı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Leonardo Donà" maddesi kaynaklıdır Donà (İtalyanca)

Dış kaynaklar

Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)

Dış bağlantılar

Cozzi, Gaetano (1991) "Doná, Leonardo" maddesi, Dizionario Biografico degli Italiani - Cilt:40' Yayıncı:Treccani la Cultura Italiana, Online:[] (İtalyanca)

Resmî unvanlar
Önce gelen: Marino Grimani	Venedik Doçesi 1606–1612	Sonra gelen: Marcantonio Memmo

Venedik Doçeleri

Bizanslılar Dönemi (697–737)

Paolo Lucio Anafesto (697–717) • Marcello Tegalliano (717–726) • Orso Ipato (726–737)

Magistri Militum Rejimi (738–742)

Domenico Leoni • Felice Cornicola • Teodato Ipato • Gioviano Cepanico • Giovanni Fabriciaco

Dukalık Dönemi (742–1148)

VIII. yüzyıl	Teodato İpato(742–755) • Galla Lupanio(755–756) • Domenico Monegario(756–764) • Maurizio Galbaio (764–787) • Giovanni Galbaio(787–804)

IX. yüzyıl	Obelerio degli Antenori†(804–811) • Angelo Participazio (811–827) • Giustiniano Participazio (827–829)• I. Giovanni Participazio (829–837)• Pietro Tradonico (837–864)• I. Orso Participazio (864–881)• II. Giovanni Participazio*((864–881))(887-888) • I. Pietro Candiano (887) • Pietro Tribuno(888–912)

X. yüzyıl	II. Orso Participazio(912–932) • II. Pietro Candiano (932–939) • Pietro Participazio(939–942) • III. Pietro Candiano (942–959)• IV. Pietro Candiano†(959–976) • I. Pietro Orseolo♦(976–978) • Vitale Candiano♦(978–979) • Tribuno Memmo • (979–991) • II. Pietro Orseolo (991–1009)

XI. yüzyıl	Ottone Orseolo(1009–1026) • Pietro Centranico(1026–1032) • Domenico Flabanico(1032–1043) • I. Domenico Contarini(1043–1071) • Domenico Selvo*(1071–1084) • Vitale Falier(1084–1096) • I. Vitale Michiel(1096–1102) •

XII. yüzyıl	Ordelafo Faliero(1102–1117) • Domenico Michele(1117–1130) • Pietro Polani(1130–1148)

*tahttan indirilme † idam edilme veya suikastle ölüm ‡ savaşta ölüm ♦ tahttan feragat etme

Cumhuriyet Dönemi (1148–1797)

XII. yüzyıl	Domenico Morosini(1148–1156) • II. Vitale Michiel(1156–1172) • Sebastiano Ziani(1172–1178) • Orio Mastropiero(1178–1192) • Enrico Dandolo(1192–1205)

XIII. yüzyıl	Pietro Ziani(1205–1229) • Jacopo Tiepolo(1229–1249) • Marino Morosini (1249–1252) • Renier Zen(1252–1268) • Lorenzo Tiepolo(1268–1275) • Jacopo Contarini(1275–1280) • Giovanni Dandolo(1280–1289) • Pietro Gradenigo(1289–1311)

XIV. yüzyıl	Marino Zorzi(1311–1312) • Giovanni Soranzo(1312–1328) • Francesco Dandolo(1328–1339) • Bartolomeo Gradenigo (1339–1342) • Andrea Dandolo(1342–1354) • Marin Falier†(1354–1355) • Giovanni Gradenigo(1355–1356) • Giovanni Dolfin(1356–1361) • Lorenzo Celsi(1361–1365) • Marco Cornaro(1365–1367) • Andrea Contarini(1367–1382) • Michele Morosini (1382–1382) • Antonio Venier(1382–1400)

XV. yüzyıl	Michele Steno(1400–1413) • Tommaso Mocenigo(1413–1423) • Francesco Foscari*(1423–1457) • Pasquale Malipiero(1457–1462) • Cristoforo Moro(1462–1471) • Niccolò Tron(1471–1473) • Niccolò Marcello(1473–1474) • Pietro Mocenigo(1474–1476) • Andrea Vendramin(1476–1478) • Giovanni Mocenigo(1478–1485) • Marco Barbarigo(1485–1486) • Agostino Barbarigo(1486–1501)

XVI. yüzyıl	Leonardo Loredan(1501–1521) • Antonio Grimani(1521–1523) • Andrea Gritti(1523–1538) • Pietro Lando(1538–1545) • Francesco Donato(1545–1553) • Marcantonio Trevisan (1553–1554) • Francesco Venier(1554–1556) • Lorenzo Priuli(1556–1559) • Girolamo Priuli(1559–1567) • Pietro Loredan(1567–1570) • I. Alvise Mocenigo(1570–1577) • Sebastiano Venier(1577–1578) • Niccolò da Ponte(1578–1585) • Pasquale Cicogna(1585–1595) • Marino Grimani(1595–1606)

XVII. yüzyıl	Leonardo Donato(1606–1612) • Marcantonio Memmo(1612–1615) • Giovanni Bembo(1615–1618) • Nicolò Donato(1618–1618) • Antonio Priuli(1618–1623) • Francesco Contarini(1623–1624) • I. Giovanni Cornaro(1624–1630) • Nicolò Contarini(1630–1631) • Francesco Erizzo(1631–1646) • Francesco Molin(1646–1655) • Carlo Contarini (1655–1656) • Francesco Cornaro (1656–1656) • Bertuccio Valier (1656–1658) • Giovanni Pesaro (1658–1659) • II. Domenico Contarini (1659–1674) • Nicolò Sagredo (1674–1676) • Alvise Contarini (1676–1683) • Marcantonio Giustinian (1683–1688) • Francesco Morosini(1688–1694) • Silvestro Valier(1694–1700) • II. Alvise Mocenigo(1700–1709) •

XVIII. yüzyıl	II. Giovanni Cornaro(1709–1722) • III. Alvise Mocenigo(1722–1732) • Carlo Ruzzini(1732–1735) • Alvise Pisani(1735–1741) • Pietro Grimani(1741–1752) • Francesco Loredan(1752–1762) • Marco Foscarini(1762–1763) • IV. Alvise Mocenigo1763–1779) • Paolo Renier(1779–1789) • Ludovico Manin*(1789–1797)

† Marino Falier (1354–55) vatana ihanet ile suçlanmış, yargılanmış ve idam edilmiştir. * Francesco Foscari (1423–57)Onlar Konseyi tarafından Doçe'likten hal edilmiştir. * Ludovico Manin Fransa Devrimi İtalya ordusu komutanı Napolyon Bonaparte tarafından tahttan indirilip Venedik Cumhuriyeti ortadan kaldırılmıştır.

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/21/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.