Leonardo Loredan

Leonardo Loredan
Leonardo Loredan portresi Ressam:Giovanni Bellini (1501 sonrası)
Venedik Cumhuriyeti Doçesi (75.)
Doge di Venezia
Hüküm süresi 2 Ekim 1501 – 21 Haziran 1521
19 yıl 8 ay 19 gün
Önce gelen Agostin Barbarigo
Sonra gelen Antonio Grimani
Eş(leri) Morosina Giustinian
Babası Gerolamo Loredan
Annesi Donata Donato
Doğum 16 Kasım 1436
Venedik
Ölüm 21 Haziran 1521 (yaş: 84)
Venedik
Defin Santi Giovanni ve Paolo Kilisesi, Venedik

.

Leonardo Loredan arması ve imzası

Leonardo Loredan (d. 16 Kasım 1436, Venedik - ö. 21 Haziran 1521, Venedik). 2 Ekim 1501 – 21 Haziran 1521 dōneminde Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 75'inci dükadır. Doçe Agostin Barbarigo'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 14 Haziran 1556 'da tahta çıktı. 19 yıl 8 ay 19 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 21 Haziran 1521'da 84 yaşında Venedik'te öldü.


Hayatı

Doçe olmadan önce

Leonardo Loredan 16 Kasım 1436'da Venedik'te "yeni zengin" olarak nitelenen bir sülaleye bağlı olan Gerolamo Loredan ile Donata Donato'nun oğlu olarak doğdu.

Eğitimini edebiyat üzerine yaptı. Sonra ticaret hayatına atıldı. Morosino Guistinian'la evlilik yaptı ve bu evlilikten 9 çocukları oldu.

Paralı zengin olması ve gayet derin bilgilere sahip olması dolayısıyla gayet keskin zekasını ve politikanın inceliklerini iyice kullanarak kendine kariyer olarak mütavazı bir devlet yöneticisi olmayı tercih etti. Doçe seçilmeden önce ancak kendini iyi tanıyanlar tarafından büyük politik yetenekleri olduğu bilinmekteydi ve diğer gözlemciler onu ikinci derece ve silik karakterli hiçbir politik durumda özel bir yönetme kabiliyeti ve başarısı göstermemiş bir devlet memuru olarak görmekteydiler.

Doçelik dönemi

Leonardo Loredan büstü Heykeltraş:Luigi Borro (1860-1861) [1]
Leonardo Loredan portresiRessam:Vittore Carpaccio (yak.1501/1505)

Doçe seçilmesi

Leonardo Loredan'dan önce Doçe olan Agostin Barbarigo 20 Eylül 1501'de ölünce 41 seçmenden oluşan Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yeni doçe seçmek için toplandı ve hemen oylamalara geçti. Leonardo Loredan'ın, pek çok kişi tarafından hiç beklenmediği halde ve genel bir sürpriz olarak 2 Ekim 1501'deki oylama sonucu seçmenlerinin çoğunluğunun oyları ile Doçe seçildiği ortaya çıktı. Bu beklenmedik sürpriz sonucun bazı tarihçiler (özellikle Venedikli Da Mosto sülalesi mensupları) Loredan'ın Seçmenler konseyi üyelerinin çoğunluğu ile akrabalık ilişkileri olmasina ve bu ilişkileri açıkça ortaya çıkarmadan gizliden kullanıp seçilmek için gerekli çoğunluğu sağladığına bağlamışlardır.

İlk yıllar : 1501-1503, Osmanlı Devleti ile savaş ve barış

Leonardo Loredan Doçe olduğu zaman Osmanlı Devleti ile Venedik arasında 1499'da başlayan savaş devam etmekte idi.

Daha önceki Doçe Agostino Barbarigo zamanında Sultan II. Beyazid'in saltanat dönemi içinde 1499'de 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı başlamıştı. Bu savaşta Doçe Agostino Barbarıgo döneminde Venedik Mora yarımadası sahillerinde İnebahtı kalesini; önemli iki üssü olan Koron ve Modon kalelerini ve Navarino kalesini Osmanlılara kaybetmişti. . Fakat 1499'da 1479'dan beri Osmanlılar elinde bulunan Kefalonya adasını ellerine geçirmişler ve Preveze'ye hücum ederek tersanesindeki kızakta Osmanlı gemilerini yakmışlardı .

Yine Doçe Agostino Barbarıgo döneminin tam sonunda Eylül 1501de Papa'nın aracılığıyla Venediklilerle Fransa müttefiklik anlaşması imzalamıştı. Doçe Loredan'ın Venedik'te hükümet sürmeye başlamasının hemen akabinde Fransa Ege Denizi'ne bir donanma gönderip Midilli adasını kuşatmaya almıştı. Ama kalenin direnişini kırmada başarısız kalmıştı. 6 haftalık kuşatmadan sonra Fransa donanma gücü geri çekilmiş ve Mora'nın güneyindeki Çuha Adası açıklarına müthiş bir fırtınaya kapılmış ve Fransız filosu gemileri tümüyle batmış ve yalnızca birkaç yüz kişi kurtulabilmişti.

1501'de Loredan Doçe olduğundan sonra Osmanlı akıncıları Dalmaçya kıyılarına ve buradaki Venedik elindeki yerleşkelere akınlar tertip etmeye devam ettiler. Bu akınlara karşı Dalmaçya kıyılarını korumak hedefi ile Venedik Doçesi Loredan, Dıraç şehri ve limanını Osmanlılar adına eline geçirdi. Venedik'in Arnavutluk ile ilgisi böylece kesildi.

Venedikliler 1502 yılının başlarında (aynı Kefalonya adasına yaptıkları gibi) Lefkada - Ayamavra adasına bir çıkartma yaptılar. Adayı savunmakla görevli küçük yeniçeri müfrezesi Venediklilerle anlaşıp adayı vuruşmada teslim etti ve akabinde silahları ile adadan ayrılmalarına izin verildi. Kemal Reis Osmanlı donanması ile adaya gelip 30 Ağustos 1502 tarihinde Venediklileri adadan çıkardı.

Venedik Doçesi Loredan Osmanlılara karşı savaşın Venedik'e büyük yük olduğunu anlaşılmıştı. Bu savaş Venedik'in büyük asker insan gücü bulup kullanmasına ve devletin büyük parasal harcamalar yapmasına neden olup Venedik devlet hazinesinin boşalmasına sebep olmaktaydı. Venedik savaş halinde iken Venedik'in deniz ticari faaliyetinin durmuştu ve bu Venedik ekonomisine gayet büyük bir yük doğurmakta idi. Dalmaçya kıyılarındaki Venedik yerleşkelerinin hinderlandı olan alanların Osmanlılar eline geçmesi ile bu kıyıların ekonomisi de buhrana girmişti. Bütün bunları kayda alan Venedik devlet idaresi ve doçe Loredan Osmanlılar ile barış yapmaya karar verdi. Venedikliler barış müzakereleri için kalabalık bir müzakere kurulu kurdular ve bu kurul üyeleri 27 Eylül 1502'de İstanbul'a gelip Osmanlı devlet temsilcileri ile müzakerelere başladılar. 14 Aralık 1502 Osmanlı devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1502 sonunda "1502 İstanbul Ateşkes Muahadesi" olarak da anılan bir ateşkes anlaşması imzalandı. Bu muahade ile Osmanlılar eline geçmiş olan Mora kıyılarındaki eski Venedik kaleleri, Arnavutluk kıyıları ve Dıraç limanı ve kalesi Osmanlılar elinde kalacak, ama Kefalonya adası Venediklilere geçecekti.

Osmanlı akıncıları 1503'de yeniden akına geçip Kuzey İtalya'da Venedik topraklarını tehdit etmeye başladı. Bunu önlemek için Venedik Doçesi yine eski çareye başvurdu. 31 Ocak 1503de Venedik ile Macaristan arasında eski anlaşmanın şartlarını devam ettiren yeni bir anlaşma imzalandı ve bu anlaşma ile daha önce Venedik'in Macaristan'a yapmış olduğu yıllık 124,000 Venedik altını tazminat ödemesine ek olarak yılda 30,000 Venedik altını da ek tazminat vermeyi kabul etti.

20 Mayıs 1503'da ise Osmanlı devleti Venedik Cumhuriyeti arasında 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı'nı sona erdiren bir barış anlaşması ("1503 İstanbul Barış Anlaşması") imzalandı. Bu anlaşma ile "1503 İstanbul Ateşkes Muahadesi"nde kabul edilen arazi şartları teyit edip onaylandı. Ayrıca Venedik bu savaştan önce Osmanlılara vermekte olduğu yıllık tazminatı tekrar vermeye başlamayı kabul etti. Venedik yeniden Osmanlılara yıllık tazminat olarak yılda 100,000 Venedik altını ödemeye başlayacaktı.

1504 yılında Venedik şehri bu savaşın zararlarını kapayamıştı. Bu savaş zararlarını karşılamak için yeterli kaynak bulamayan Venedik ekonomisi o yıl büyük bir iktisadi buhran geçirdi.

Dördüncü İtalya Savaşı, 1508-1516

Venedik Cumhuriyeti Osmanlı devleti ile yaptığı barış ile Akdeniz'de sulh ve iyi ticaret yapma atmosferi bulduğunu sanmakta idi. Bunun yanında Venedik İtalya'nın anakarasında ki bulunan Terrafirma bölgesindeki komşularına ekonomik ve politik gücunü kullanarak aksi ekonomik etkilerde bulunmakta idi. Venedik'in Akdeniz'de ve Kuzey İtalya'da da Akdeniz barışı ile güçlenmesi Akdeniz'e ve Kuzey İtalya'ya yakın ilişkisi olan devletler arasında bu anlaşmazlık 1508-1516 arasında 8 yıl sürünen "Dördüncü İtalya Savaşları" adlı savaşın ortaya çıkmasına neden oldu.

Bu savaşlarda Doçe Leonardo Loredan'ın Doçe bulunduğu dönemde Venedik Cumhuriyeti ve Papa II. Julius'un başında olduğu Papalık Devleti, İmparator I. Maksimilyan'ın başında olduğu Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, II. Fernando'nun başında olduğu 1499-1504'de II. İtalya Savaşı'nda eline geçirdiği Napoli Krallığı; Aragon Krallığı ve İspanya Krallığı ile kral XII. Louis'in Fransa Krallığı'nı önemli roller oynadılar .

Bu savaşta etap etap savaşan müttefikler taraflarında değişmeler olduğu tarihçiler tarafından bilinmektedir. Ama bu savaşların kısım kısma bölünüp bölünmemesi tarihçiler arasında tarışmalıdır. Örneğin İngiliz tarihçisi John Julius Norris bu savaşaarı etap etap değil tek bir savaş olarak ele almaktadır.[2]. Diğer tarihçiler (Phillips ve Axelrod) bu çok grift savaşları etap etap ayırıp sınıflandırmaktadırlar. Venedik'in ve Doçe Leonardo Loredan'ın bu savaşa katkısı bu etap etap ele almakla daha açıkça incelenmesi mümkündür, Şu etaplar şöyle sıralanmıştır:

Cambrai Ligi Savaşı (1508-1510)

Bu önemli devletler ve diğer etkilenen küçük İtalyan prenslikleri Papa II. Julius'un gayretleri sonucunda aralarında müttefiklik yapmak için 10 Aralık 1508de Cambrai Anlaşması'nı imzaladılar. Kurulan bu müttefikliğe "Cambrai Ligi" adı verildi. Bu Cambrai Ligi devletlerinden Fransa, Kutsal Roma İmparatorluğu ve Papalık Venedik Cumhuriyeti'nin anakara İtalya'sındaki tüm gücünü parçalayıp hiçe indirmek hedefli idiler.

Venedik Cumhuriyeti bu müttefiklerin gücünü küçümsemiş; Cambrai Ligi'nin güçlü olduğunu geç anlamış ve gayet iyi olan Venedik diplomatik gücünü kendini müttefiklerin bir hücumundan savunmak için bir diplomatik kampanya açmaya kullanmamıştı. Düşmanı olan ve tek başına kalmış olan Venedik Cambrai Ligi'nin gücünü anlayınca genellikle paralı askerlerden oluşan 30,000 kişilik bir ordu kurdu ve Cambrai Ligi güçlerine karşı bu orduyla Venedik Cumhuriyeti arazileri korumayı planladı.

"Cambrai Ligi Savaşı" (veya "Dördüncü İtalya Savaşları" Birinci Etabı) 1508-1510 döneminde olup bu etapta Venedik Cumhuriyeti Cambrai Ligi devletlerine karşı tek başına savaşmak zorunda kaldı.

Bu "Dördüncü İtalya Savaşları" içinde bulunan diğer etaplardan 1513: İngilitere-İskoçya Savaşı ve 1513-1514: İngiltere-Fransa Savaşı Venedik Cumhuriyeti ve Venedik Doçesi Leonardo Loredan ile hemen hemen hiç ilişkili değildir.

"Cambrai Ligi Savaşı"'nda ilk gelişme 15 Nisan 1509'da Fransa Kralı XII. Louis komutasında bir Fransız ordusunun Milano'dan başlayarak Venedik Cumhuriyeti sınırlarına yürümesi ve Venedik Cumhuriyeti Terrafirma topraklarında ilerlemeye başlaması oldu. Venedik bu Fransız ordusuna karşı durmak için paralı asker birlikleri kurucusu, idarecisi ve komutanı olan iki Orsoni kuzenin (Bartolomeo d'Alviano ve Nicolo di Pitigliano) paralı ordusunu kiralamıştı. Bu iki komutan kuzen Fransız ordusu Adda Nehrini geçtiğinde direniş hakkında koordineli harekat yapacaklarına birbirleri ile çelişkiye düştüler. Pitigliano savaşa girmeyip güneye çekildi. Alvino Fransız ordusuna karşı gelip 14 Mayıs 1509'da Agnadello Muharebesi'ne girişti. Venedik paralı askerler ordusu ikiye bölündüğü için Alvino ordusu kısmı sayıca küçüktü ve bu ordu kısmı bu muharebede Fransız ordusu tarafından sarılıp imha edilip büyük bir mağlubiyete uğradı. Yenilen orduya destek vermeyip geri çekilen Pitiglione ordu kısmının paralı askerlerinin büyük kısmı ise mağlubiyet haberi kendilerine erişince birliklerini terk edip kaçtılar ve Pitiglione elinde kalan küçükçe bir birlikle Treviso'ya çekildi. Fransız ordusu daha önceden Venedik'in Terrafirma bölgesinde eline geçirmiş olduğu toprakları onlardan alarak ta Brescıa'ya kadar ilerledi. İmparator I.Maksimilyen de ordusu ile Fransız ordusunun girmediği Venedik arazilerine girip Padova, Verona ve Vicenza şehirlerini etrafını zaptetti. Papalık devleti ordusu ise Romagna bölgesini ve Ravenna'yı ele geçirdi. Ferrara Düklüğü Polesine'yi zaptetti. Papa II. Julius Venedik Cumhuriyeti'ne enterdi cezasını uygulayıp Tanrı'dan aldığı hak ile Hristiyan dininden çıkarttığını ilan etti; ve tüm Venedik Cumhuriyeti vatandaşları da Katolik Kilisesi tarafından afaroz edildi.

Terrafirma'yı eline geçiren imparatorluk güçleri bu Venedik arazisini yakıp yıkıp kana boyadılar. Bu ordular Venedik şehrine o kadar yaklaşmıştı ki bazı imparatorluk ordusu top mermileri Venedik deniz golü kıyılarına düştü. Bu Venedik'te genel bir panik yarattı. Ama Doçe Loredan bu panikten faydalanıp yeniden asker toplamaya ve harcama yapmak için vergi vermeye hazır olan halktan yeni vergiler toplamaya ve mali borçlanmalar bulmaya başladı.

Venedik Terrafirma şehirlerini işgal eden İmpartorluğun getirdiği idareceiler çok tecrübesizdiler ve halka hunharca davranmaya başlamışlardı. Bu, işgal altındaki alanlarda halk isyanları çıkmasına neden oldu ve imparatorluğun asayiş sağlamak için geride bıraktığı güçler bu halk isyanlarını bastıramadılar. Temmuz ortasında Padova şehri halkı isyana geçti ve Paduva'ya Venedik yerel valisi (Provveditöre) tayin edilen ve Venedik ordusundan komutanı olduğu bir kısım süvari birlikleri ile . Andrea Gritti isyanci halka destek sağladı. Böylece 15 Temmuz'da Padova tekrar Vendeik kontrolü altına girdi. Buna karşılık vermek için Ağustos'da İmparator I. Maksimilyan kendi ordusu ve İspanyol ve Fransiz takviye birlikleri ile yeni bir orduyu Trento'da topladı ve bu ordu ile Padova sehri isyancılari üzerine yürüdü. Fakat yavaş hareket ettiği için ancak Eylül ortasında Padova önüne gelebildi ve şehri kuşatmaya aldı. Bu gecikme dolayısı ile şehir Pitiglione komutasi altında direnişe hazırlanmıştı. İmparatorluk ve Fransız topcuları şehir surlarında gedikler açtılar ise de direnme devam etti. Eylül sonunda sabri tükenen imparator I. Maksimilyan 30 Eylül'da ordusunun büyük bir kısmı ile kuşatmayı bırakıp Tirol'e geri çekildi.

Kasım ortasında Padova'dan ordusu ile çıkan Pitiglione imparatorluğun kuşatmaya devam icin Italya'da bıraktığı ordusu kısmını mağlup edip Vicenza, Este, Feltre ve Belluno şehirlerini tekrar Venedikliler eline geçirdi. Venedik ordusu Mantova Markisi II. Francesco Gonzaga komutasındaki Papalık Devleti ordusunu bir muharebede mağlup etti. Ama Verona direndiği için geri alınamadı. Po Nehri'ne girip bu nehir üzerinden Terrafirma içlerine gelen Angelo Trevisan komutası altında bulunan Venedik donanması kadirgalarla Ferrara'ya saldırdı ama Polesella Nuharebesi'nde Ferrara güçleri tarafından mağlup edildilip 15 kadirga ve 2000 asker kaybettiler, Fakat Fransa Krallığı ordusunu yeniden harekata geçmesi bu Venedik ilerlemesini durdurdu ve Pitiglione emrindeki ordu ile Padova'ya geri çekildi.

Kutsal Ligi Savaşı (1510-1519)

1510'da Dördüncü İtalya Savaşı'nın ikinci etabı olan Kutsal Lig Savaşı başladı. Bu savaş içinde bulunan "1510 Ferrara Savaşı" genellikle Ferrara Düklüğü ve Papalık Devleti arasında olmuştur. Venedik ve Doçe Leonard Loredan bu savaşla yakından ilişkili olmakla beraber, bu savaş Venedik savaşı değildi. 1513 İngiltere-İskoçya Savaşı ve 1513-1514: İngiltere-Fransa Savaşı da Venedik ve Doçe Leonard Loredan ile ilişkili değildir. Burada önemli olan kısım 1511-1514 Esas Kutsal Lig Savaşıdır.

Venedik Senatosu devleti toplayabileceği mali fon kaynaklarını ve askerlik yapmak için asker kaynaklarının tükediğini görüp Paplık Devleti ile bir barış anlaşması yapıp o devletle müttefik olmak için fırsat aradı. Roma'ya bir Venedik heyeti gönderek Papa'nın hangi şartlarla buna yanaşacağı araştırıldı Papalık gayet sert şartlar uygulanmasını öngörmekteydi. Bunlar arasında şunlara vardi: Venedik Cumhuriyeti bundan sonra arazilerindeki kilise papazlarını ve kilise hiyerarşini seçip tayin etme hakkını Papalık'a devredecekti. Papalık Venedik'te yaşayan her Papalık Devleti tebası üzerine Papalıka hukuki haklar verilecekti. Bu savaşın çıkmasına olan amil olan Romagna bölgesinde bazı şehirlerin ve arazilerin Venedik'in eline geçirilmesi geçersiz olup buraları Papalık Devleti'ne terkedilecekti. Bunlara ek olarak Venedik Papalık Devletine muhim bir miktarda harp tazminatı ödeyecekti. Venedik Senatosu bu şartları iki ay süren tartışmalı toplantılardan sonra 24 Şubat 1510'da kabul etti.

Fransa Venedik'le Papalık arasında barış olmasını hiçe sayarak Mart 1510'da Venedik'e karşı yeni bir saldırı başlattı. Ocak'da Pitiglione vefat etmişti ve Venedik ordusu komutanlığı Andrea Gritti'ye geçmişti. Mayıs'da harekata geçen Fransız ordusu Vicenza'yı Venediklilerden tekrar aldı. Gritti Padova'ya çekilip o kalenin Fransız ordusu arfından çok olası olacak kuşatilmasi için hazırlıklar yapmaya başladı. Fakat İmparator I. Maksimilyen Fransa ordusuna takviye sağlamadı. Fransız Kralı XII. Louis ise danışmanı olan Amboise Kardinalı'nın ölümden çok etkilenip Padova'yı kuşatma planlarını bıraktı.

Bu sırada Papa II. Julius Fransa'nın İtalya'da bulunmasından tedirgin olamaktaydı. Fransa ile gayet yakın müteffik olan Ferrara Düklüğü ile Papalık Devleti arasında tuz tekeli üzerinde anlaşmazlık çıktı. Ferrara Düklüğü Papalık Devleti'ne bağlı bazı arazilere açıkça gözünü dikmişti ve hatta bazı arazileri zaten işgal etmişti. Papa, Ferrara'nın bu hareketine askeri olarak karşı koymaya karar verdi. Yeni bir Papalık ordusu kurmak için İsviçre'den paralı asker birlikleri toplamaya başladı. Bu yeni, İsviçreli paralı askerlerden oluşan Papalık ordusunu Milano'da bulunan Fransız ordu birlikleri üzerine yöneltti. Bu arada Papalık Devleti için müteffik aramaya başladı. Venedik Cumhuriyeti'ni Cambrai Ligi'nden geri kalan devletlere karşı Papalık ile müttefikliğe çağırdı.

1510'da Papa II. Jules ve yeni müttefiki olan Venedik'in paralı askerlerden (özellikle İsviçreli paralı askerlerden) oluşan güçleri, Cambrai Ligi içinde kalan müttefiklere karşı bu lig devletlerinin eline geçmiş olan İtalya'da Romanga bölgesini tekrar Papalık'a katmak için yeni savaşlar yapmaya başladılar. Ama genellikle bu harekatın planlanması ve yönetimi Doçe Loredan ve Venedik tarafından değil, Papalık tarafından yapıldı Savaşın bu etapı epeyce karışık evrelerden geçti. Bu savaş etabı Doce Loredan oldukten sonra 23 Mart 1513'de Fransa ile Papalık-Venedik ittifakının Blois'da bir antlaşma imzalanmasına kadar devam etti.

Doçe Loredan ve İtalya savaşı

İtalya Savaşı sırasında Venedik halkının Doçe Loredan'ın tutumu ve hareketleri hakkında görüşleri büyük bir değişme gösterdi. Bu savaşların başlangıcında Doçe ve Venedik Cumhuriyeti yönetimi Cambrai Ligi'nin önemini anlayamamıştı ve bu Ligi'in genişlemesine karşı hiçbir effektif diplomatik ve politik reaksiyon göstermemişti. Fakat "Cambrai Ligi Savaşı" (veya "Dördüncü İtalya Savaşları" Birinci Etabı)'nda Venedik Cumhuriyeti Terrafirma topraklarını kaybetmesi büyük bir şok olmuştu. Bu dönemde Venedik Cumhuriyeti Cambrai Ligi devletlerine karşı tek başına savaşmak zorunda kaldığı için Doçe ve Venedik halkı ülkelerini savunmak için büyük gayretler gösterdiler. Loredan Venedik halkından büyük fedakarlik istedi ve halkın tümünün bu savaş alayheinde seferber olmasını isteyerek Venedik halkını birleştirdi.

Savaşın Kutsal Ligi Savaşı etabında Venedik Papalık Devleti'ne büyük ödünler vererek bu devlet ile müttefikliğe girdi. Bu Venedik Senatosu'nda çok uzun süren tartışma ile geçebildi. Venedik'in yönetici konseyi "Onlar Konseyi" ve Doçe papalığın gayet sert olan isteklerine karşı devamlı olarak bunlarin geçici olduğu şartı ile Venedik'in bir zor altında bunları kabul ettiğini açıkça ifade etmekte idi.

Bu savaş geliştikçe günün kronik tarihçileri Doçe Loredanın görüşü ve tutumunun yavaş yavaş ama görülebilir şekilde değiştiğini ifade etmektedirler. 1609'dan sonraki dönemde Doçe Loredan kendi şahsi ve sülalesinin işleri ile daha çok ilgilenmeye başladığı ve devlet işleri yavaş yavaş bir kenara bıraktığı ifade edilmektedir. Bu nedenle aldığı kararlar ve uyguladığı politik tedbirlerinin gittikçe kendi ve sülalesi menfaatlarıne uygunluğuna göre alınmaya başlandığı ifade edilmektedir. Bu değişme Venedik halkı tarafından da görülmekte idi. Bu nedenle başta gayet popüler Doçe olan Loredan savaş ilerleyip zaman geçtikçe popülerliğini kaybetti. Hele bu savaş etabının sonunda Papa ve Papalık Devleti'nin Venedik'in müttefiki olarak Fransa'yı yenmekte iken Fransa Kralı XII. Louis'le anlaşıp taraf değiştirmesi ve ilk etapta Venedik'in kaybettiği Terrafirma arazilerini Venedik'e geri verilmesine karşı çıkması Doçe Loredan ve Venedik yöneticilerini iyice şaşırtmıştı. Fakat Venedik yeniden diplomaside ustatlığını gösterdi. Doce Loredan savaşın son etapı için Venedik yeni Fransa kralı I. François ile Papalık Devleti aleyhinde müttefikliğe girdi. Bu yeni müttefikliğin sonucu, kaybedilmis Terrafirm toprakları Venedik'e geçti. Birçok tarihçi bu savaşın son ermesi şartlarının Venedik'in doçesi Loredan'ın şahsi menfaatlerini üstün tutması tutumunun devam edişi olarak görmektedirler. Bu iddiaya neden bu savaşı bitiren antlaşmaya göre Papalık Devleti, savaş sırasında Loredan sülalesi aracılığı ile Venedik Cumhuriyeti tarafından Papalık Devleti'ne verilen gayet buyuk bir meblag olan 50,000 Venedik altını değerinde borcun hemen geri ödemesi gerekmekteydi.

Son yılları : 1518-1521

Leonardo Loredan'ın anıt-mezarı Santi Giovanni ve Paolo Kilisesi'nde
Anıt-Mezarı üstünde bulunan Doçe Leonardo Loredan'ın heykeli Heykeltraş:Girolamo Campagna.

Savaşın sona ermesi ve belki de devlet yönetimine ve hayatına katkı yapmak için hayatının son dönemini yaşamasının avantajlarını kullandığını düşündüğü için Doçe'nin genel davranışlarının değişmesi, tüm Venedik cemiyetinde uygulanan ahlak kurallarının Venedik'in her tabaka vatandaşları tarafından daha gevşek kullanılmasına yol açtı. Bu sadece her tabaka halkın daha eğlence sever ve sefih bir hayat yaşamaya başlaması ile görülmemekte idi. İş ve ticaret hayatında büyük mali skandallar ortaya çıktı. Devlet yönetimde rüşvet, insan kayırma ve yakın akraba ve tanıdıklara özel ayrıcalıklar uygulanması olağan yönetim şekli haline gelmişti. Doçe Loredan oğulları ve ailesi için büyük imtiyazlar sağlayarak onların devletten şahsi kazançlar yapmaları maksimuma çıkarmalarına sebep oldu. Onların bu imtiyazlı mevkilerde iken kendilerine müracaat edenlere para karşılığı devlet işlerini kolaylaştırmaları tüm Venedik'te söylenti yaratan ve belgelenen olaylar oldu. Devlet idarecileri yeteneklerine göre değil imtiyazlı tanıdık ve bildik tavsiyelerine göre ve hatta rüşvet ile devlet işlerine tayin edilir oldular.

Fakat Doçe Leonardo Loredan'ın bu hoş hayatı uzun sürmedi ve Doçe ciddi sağlık sorunları yaşamaya başladı. 1514de bir kaza ile yere düşmesinden dolayı bacağından yaralandı ve bu yara iyleşmedi. Fakat Doçe devletin günlük yönetimi için konsey toplantılarına başkanlık etmeye devam etti. Eylül 1517 başında bir inme olduğu teşhis edilen ama açıkça ilan edilmeyen bir kriz geçirdi. 14 Haziran 1521den itibaren iyice bozulan sıhhati ve atesinin yükselmesinde yüzünden günlük devlet yönetim toplantılarına gelemez oldu. Doçe'nin sağlığı hızla bozulmaya devam etti ve ayağının büyük parmağı kangren oldu. 19 Haziran'da kangren olan ayak parmakları ameliyatla kesildi. Fakat bu çare vermedi. 20 Haziran'da yüksek ateş dolayısiyla Doçe'nin gözleri görmez oldu ve dili gayet şişti ve o gün 20 Haziran 1521'de Doçe'nin vefat edeceği gayet iyi anlaşılmıştı; Doçe'nin Katolik papazı son nefes ayınını yaptı ve Doçe 84 yaşında iken hayata gözlerini yumdu. Doçenin ölümünün haberi ancak ertesi gün sabahın geç saatlerinde bazı mali alım-satım faaliyetleri yapılıp bitirildikten sonra oğlu ve Doçe'ye yakın idevlet idarecileri tarafından halka ilan edilmiştir.

Cenazesi Santi Giovanni ve Paolo Kilisesi (yahut diğer adı ile San Zanipolo Bazilikası)'nda mimar Girolamo Grapiglia tasarımına göre yaptırılan anıt-mezara defin edilmiştir. Bu anıt-mezar heykeltraş Girolamo Campagna tarafından hazırlanan Doçe Leonardo Loredan'ın heykelini de ihtiva etmektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Bu heykel günümüzde "Campo Santo Stefano"da bulunan "Palazzo Loredan"'da kurulu "Panteon Veneto"'da bulunmaktadır.
  2. ↑
    • Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)

Dış kaynaklar

Dış bağlantılar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Agostin Barbarigo		 Venedik Doçesi
1501 – 1521		 Sonra gelen:
Antonio Grimani
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/31/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.