mac OS 9
 | |
| Geliştirici(ler) | Apple Inc. |
|---|---|
| İşletim sistemi ailesi | Mac OS |
| Kaynak türü | Kapalı kaynak |
| Çekirdek türü | |
| İlk Yayınlanma |
|
| Son kararlı sürümü | Mac OS 9.2.2 / 5 Aralık 2001) |
| Öncülü | Mac OS 8 |
| Ardılı |
Mac OS X Public Beta Mac OS X 10.0 |
| 1 Şubat 2002 yılından itibaren desteklenmeyendir | |
Mac OS 9 Apple şirketinin 9. ve final Apple Macintosh işletim sistemi ve klasik Mac OS serisinin son üyesidir. Apple Computer tarafından, 23 Ekim 1999 tarihinde Mac OS 8-in ardılı olarak tanıtıldı.[1] (bu sistem Unix benzeri gerçek zamanlı işletim sistemi OS-9 ve OS9 geni ile karıştırılmamalı). Bu, vurgulu Sherlock 2 Internet arama yetenekleri, iTools ve geliştirilmiş Open Transport ağ olarak bilinen Apple'ın ücretsiz çevrimiçi hizmetler entegrasyonu ile "Şimdiye kadar en iyi Internet İşletim Sistemi" olarak Apple tarafından teşvik edildi.[2] Mac OS 9 korumalı bellek ve tam önleyici multitasking ile yoksun iken, birden fazla kullanıcı için otomatik Software Update girişi ve desteği dahil kalıcı iyileştirmeler içerir.[3]
Apple, 2001 yılında Mac OS 9 gelişimini durdurdu ve hemin yılda tamamen yeni işletim sistemine - Mac OS X-a (sonradan OS X ve macOS adını aldı) geçiş yaptı. O zamandan beri, hiçbir güncelleştirme serbest bırakılmadı. Mac OS 9-un son güncellemeleri Klasik Çevre ve uyumluluk Karbon uygulamaları ile çalışırken, OS X ile uyumlulukları sorunları ele aldı.[4] 2002 WWDC-de Steve Jobs OS 9 için sahte bir cenaze sahneleyerek yaptığı açılış konuşmasını başladı.
Özellikleri
Apple "50 Yeni Özellikler" da dahil olmak üzere, hem Mac OS 9-u tanıttı ve Sherlock 2 yazılımını piyasaya sundu, ayrıca farklı çevrimiçi kaynakları aramak için bir 'kanallar' özelliği ve QuickTime gibi metalik bir görünüm tanıttı.[5] Mac OS 9-da iTools (Sonra .Mac, daha sonra MobileMe ve iCloud olarak yeniden markalandı) olarak bilinen internet hizmetlerine entegre destek özelliği bulundu ve Open Transport 2.5 ile geliştirilmiş TCP / IP işlevselliği dahildir.
Yeni Mac OS 9-un diğer özellikleri şunlardır:[6]
- At Ease kullanmadan birden fazla kullanıcı hesabı için entegre destek.
- Voiceprint şifreleri ile sesli giriş için destek
- Anahtar Zinciri (yazılım)- kullanıcıların korumalı anahtarlıklarda şifreli parolaları ve metinsel verileri kaydetmek için izin veren bir özellik.
- Apple sistem yazılımı güncellemeleri otomatik olarak indirme ve yükleme için bir Software Update kontrol paneli.
- USB ses için bir yeniden tasarlanmış Ses kontrol paneli ve desteği.
- AppleScript entegrasyonu ile birlikte geliştirilmiş konuşma sentezi ve tanıma özelliğine de PlainTalk gibi bilinen "Speakable Items 2.0".
- FontSync aracılığıyla geliştirilmiş font yönetimi.
- Point-to-Point Protokol (Noktadan Noktaya Protokolü) (PPP) üzerinden TCP / IP istemcileri için destek dahil, Uzaktan Erişim Kişisel Sunucu 3.5
- TCP / IP desteği ile AppleScript güncelleştirilmiş bir sürümü.
- TCP / IP üzerinden kişisel Dosya Paylaşımı.
- USB Yazıcı Paylaşımı, bazı USB yazıcıları TCP / IP ağında paylaşmayı sağlayan bir kontrol paneli.
- Finderde 128-bit dosya şifreleme.
- 2GB-dan daha büyük dosyaları için destek.
- Unix hacim desteği.
- Finder CD Burning (Mac OS 9.1-de tanıtıltı)..
- Findere bir 'Pencere' menüsünün eklenmesi (Mac OS 9.1-de tanıtıltı)
Mac OS 9 ve Klassik Çevre
10.5'ten önceki OS X PowerPC sürümleri, "Klasik" adında bir uyumluluk katmanı (kabuk) içerir. Genellikle Klasik olarak anılan Klasik Çevre, MacOS-un PowerPC sürümlerinde bir bilgisayar donanımı ve yazılım uyumlama katmanıdır, MacOS-da çalıştırmak için en eski uygulamalara Mac OS 9 ile uyumluluk sağlar.[7] Klasik 10.4 "Tiger"e kadar macOS sürümlerini çalıştıran PowerPC tabanlı Macintosh bilgisayarlarda desteklenir, ancak 10.5 "Leopard" ile ve MacOS-un herhangi bir sürümünü çalıştıran Intel tabanlı Macintosh bilgisayarlar üzerinde desteklenmez. Bu OS X içinde Finder erişimi olmayan Mac OS 9 çalıştıran yoluyla elde edilir. Klasik bir ortam çalıştırabilirsiniz bilgisayarların Mac OS 9 önyükleme mümkün olmasa bile, bunun Mac OS 9 bilgisayarda yüklü olması gerekir. Bazı Mac OS 9 uygulamaları Classic-de iyi çalışmaz. Onlar ekranı yeniden çizmeği sorunlarını ve gecikmeli performansı göstermektedir. Buna ek olarak, doğrudan donanım ile etkileşen bazı sürücüler ve diğer yazılım düzgün çalışmayabilir.
Mayıs 2002'de, San Jose, Kaliforniyada, Steve Jobs Apple'ın Worldwide Developers Konferansı'nda, bir tabut eşliğinde duyurmakla sahte cenaze düzenledi ve Applenin, Mac OS 9-un gelişimini durdurduğunu söyledi. 2001 yılı Aralık ayında yayımlanan Mac OS 9.2.2, Mac OS 9 ve "klasik" Mac OS-un son sürümü idi. Haziran 2005 yılında Jobs Macintosh platformundan, Intel x86 mikroişlemciye geçiş olacağını açıkladı. Rosetta PowerPC öykünme tabakasının geliştirici belgeleri Mac OS 8 veya 9 için yazılan uygulamalar x86 tabanlı Mac'ler üzerinde aday olmayacağını ortaya koymuştur.[8] Klasik Çevre OS X 10.4 PowerPC sürümünde kalır; Ancak, OS X x86 sürümleri Klasik ortamını desteklemez. Intel tabanlı Mac'ler için geçici bir çözüm olarak, Mac OS 9 SheepShaver, PowerPC emülatörü kullanarak sürüm 9.0.4 kadar taklit edilebilir.[9] SheepShaver bir bellek yönetim birimini taklit etmez, çünkü 9.0.4 üzerinde taklit edilemez. PearPC PowerPC emülatörü, Mac OS 9-u desteklemiyor.[10]
Kullanılabilirlik
Mac OS 9, artık Apple tarafından desteklenmeyen olurken, perakende kopyalar değişen fiyatlarla hala çeşitli internet işletmeler mevcuttur. Şimdi abandonware olarak sınıflandırılmış olmakla birlikte, Mac OS X-a yükseltme yapamayan kişiler tarafından hala kullanımdadır.[11] Mac OS 9 retro bilgisayar meraklıları için popüler bir seçimdir. Mac oyuncular bazen OS X'da desteklenmeyen örneğin: Bugdom, Nanosaur, Oregon Yolu, Civilization II ve Marathon Trilogy oyunlarını oynamak için Classic (genellikle öykünme yoluyla) veya yerel OS 9-a dönür.
Mac OS 9 Microsoft Windows ve Unix gibi diğer ortamlarda çalıştırılabilir. Örneğin, yukarıda belirtilen SheepShaver yazılım x86 platformlarda kullanılmak üzere tasarlanmamış ve gerçek bir PowerPC işlemci gereklidir.[12] PowerPC işlemci desteği sağlamasına rağmen, sadece Mac OS 9.0.4 kadar çalıştırabilirsiniz, çünkü bir bellek yönetim birimi taklit etmez.
Versiyonları
| Versiyon | Yayın tarihi | Değişiklikler | Kod adı | Bilgisayar | Fiyat |
|---|---|---|---|---|---|
| 9.0 | 23 Ekim, 1999 | İlk sürüm | Sonata | iMac G3 | 99 USD |
| 9.0.2 | Şubat 2000
(Mac'lar ile geldi) |
Hata düzeltmeleri. | N/A | PowerBook (FireWire) | Sadece ilgili Mac'lar ile birlikte |
| 9.0.3 | Mart 2000
(Mac'lar ile geldi) |
iMac/iMac DV/iMac DV SE | |||
| 9.0.4 | 4 Nisan, 2000 | Geliştirilmiş USB ve FireWire desteği.
Diğer hata düzeltmeleri. |
Minuet | iMac G3 (slot yüklemesi) | Ücretsiz Güncelleme |
| 9.1 | 9 Ocak, 2001 | Mac OS X 10.0 ile dahildir.
Finder içinde Entegre Disk Yazma. Bulucu 'Pencere' menü uygulanması. Geliştirilmiş kararlılık. |
Fortissimo | iBook 14 inch and 12 inch | |
| 9.2 | 18 Haziran, 2001
(Mac'lar ile geldi) |
Minimum sistem gereksinimi olarak G3 işlemci.
Geliştirilmiş Mac OS X uyumluluğu için güncelleme Hız ve Klasik Çevre desteğini geliştirdi. |
Moonlight | Power Mac G4 (QuickSilver) | Sadece ilgili Mac'lar ile birlikte geldi |
| 9.2.1 | 21 Ağustos, 2001 | Küçük hata düzeltmeleri. | Limelight | iBook (2001 sonu), PowerBook G4 (Gigabit Ethernet) | Ücretsiz Güncelleme |
| 9.2.2 | 5 Aralık, 2001 | Mac OS 9 ve umumen Klasik Mac OS-un son sürümü.
Klasik Çevre ile ilgili hata düzeltmeleri |
LU1 | eMac | |
Mac OS 9 Güncellemelere 9.0.4, 9.1, 9.2.1 ve 9.2.2 dahildir. Mac OS 9.0.4 öncelikle USB ve FireWire desteği ile ilgili hata düzeltmelerin bir koleksiyonu oldu. Mac OS 9.1 Macintosh Finderde entegre olmuş CD yazma desteği dahil ve açık pencereler arasında geçiş yapmak için Finder yeni bir pencere menüsünü ekledi. Mac OS 9.2-de belirgin performans artışı ve Klasik Çevre desteği geliştirilmişdir. Mac OS 9.2 sadece resmi G3 Güç Mac'ler desteklenir iken, böyle Mac OS 9 Yardımcısı olarak üçüncü parti yazılım kullanımı yoluyla, hala bazı desteklenmeyen PowerPC modellerine monte edilebilir.
Uygunluk
mac OS 9 çok farklı makinelerde desteklenendir. Bu makineler sistemi destekler.
- Power Macintosh 6100
- Power Macintosh 7100
- Power Macintosh 8100
- PowerBook Duo
- PowerBook 5300
- PowerBook 1400
- PowerBook 3400
- Power Macintosh 5200
- Power Macintosh 5300
- Power Macintosh 5500
- Power Macintosh 4400
- Power Macintosh 6200
- Power Macintosh 6300
- Power Macintosh 6400
- Power Macintosh 6500
- Power Macintosh 7200
- Power Macintosh 7300
- Power Macintosh 7500
- Power Macintosh 8500
- Power Macintosh 7600
- Power Macintosh 8600
- Power Macintosh 9600
- Macintosh Yirminci Yıldönümü
- PowerBook G3
- PowerBook G3 Serisi
- PowerBook (FireWire)
- PowerBook G4
- PowerBook G4 (Gigabit Ethernet)
- PowerBook G4 (DVI)
- PowerBook G4 (1 GHz/867 MHz)
- PowerBook G4 (12-inch)
- PowerBook G4 (17-inch)
- PowerBook G4 (12-inch DVI)
- PowerBook G4 (12-inch 1.33 GHz)
- PowerBook G4 (12-inch 1.5 GHz)
- PowerBook G4 (15-inch FW 800)
- PowerBook G4 (15-inch 1.5/1.33 GHz)
- PowerBook G4 (17-inch 1.33 GHz)
- PowerBook G4 (17-inch 1.5 GHz)
- iBook
- iBook (FireWire)
- iBook (Dual USB)
- iBook (2001 sonu)
- iBook (14.1 LCD)
- iBook (16 VRAM)
- iBook (Opaque 16 VRAM)
- iBook (32 VRAM)
- iBook (14.1 LCD 32 VRAM)
- iBook (2003 erken)
- iBook G4
- iBook G4 (14-inch)
- iBook G4 (2004 erken)
- Power Macintosh G3 All-In-One
- Power Macintosh G3
- Power Macintosh G3 (Blue and White)
- iMac G3
- iMac G3 (266 MHz, 333 MHz)
- iMac G3 (Slot Loading)
- iMac G3 (2000 yaz)
- iMac G3 (2001 erken)
- iMac G3 (2001 yaz)
- iMac G4
- iMac G4 (Şubat 2003)
- iMac G4 (17-inch 1 GHz)
- iMac G4 (USB 2.0)
- eMac
- eMac (ATI Graphics CD-ROM drive)
- eMac (ATI Graphics Combo drive)
- eMac (ATI Graphics SuperDrive)
- Power Mac G4 (PCI Graphics)
- Power Mac G4 (AGP Graphics)
- Power Mac G4 (Gigabit Ethernet)
- Power Mac G4 Cube
- Power Mac G4 (Digital Audio)
- Power Mac G4 (QuickSilver)
- Power Mac G4 (QuickSilver 2002)
- Power Mac G4 (Mirrored Drive Doors)
- Power Mac G4 (FW 800)
- Power Mac G4 (Mirrored Drive Doors 2003)
- Power Mac G5
- Power Mac G5 (Haziran 2004)
- Power Mac G5 (2004 sonu)
- Power Mac G5 (2005 erken)
- Power Mac G5 (2005 sonu)
- Power Mac G5 (2005 sonu)
- Mac mini (G4)
Bazı yeni G3 ve G4 Mac'ların çoğu sadece en az Mac OS 9.1 çalışabilir ve bazıları sadece en az Mac OS 9.2-de çalışır. Bu Mac OS 9 gelişimi sırasında G3 Mac'ların geç gelişmesi ve G4 Mac'ların orta gelişimi nedeniyle oldu ve sadece G4 Mac sürümleri desteği bu G4 Mac ile uyumlu şekilde tasarlanmıştır. Bazı yeni G4 ve tüm G5 Maclar, sadece en az Mac OS 9.2 çalıştırabilir ve sadece OS X Klasik Ortamında Mac OS 9-un uyumlu sürümlerini çalıştırabilir, çünkü "Mac OS ROM" bu Maclara izin vermek için asla güncellenmedi, ama OS X döneminde doğrudan boot geliştirilmiştir. Ama muhtemelen kısıtlama ile, kullanıcı alanında çalışmaya devam edebilir, sadece, en azından Mac OS 9.2-de çalışır, bu yüzden hala klasik Çevrede desteklenmiştir.
| Önce gelen: Mac OS 8 |
Mac OS 9 23 Ekim 1999 |
Sonra gelen: Mac OS X 10.0 |
Kaynakça
- ↑ http://www.applematters.com/article/october-23-1999-mac-os-9-released/
- ↑ http://toastytech.com/guis/macos9.html
- ↑ https://web.archive.org/web/20040404100228/http://developer.apple.com/technotes/tn/tn2010.html
- ↑ http://www.operating-system.org/betriebssystem/_english/bs-macos.htm
- ↑ https://web.archive.org/web/20080303150734/http://docs.info.apple.com/article.html?artnum=75130
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=Cl7xQ8i3fc0
- ↑ https://web.archive.org/web/20090330202327/http://developer.apple.com/technotes/tn/tn1176.html
- ↑ http://lists.apple.com/archives/Mt-smp/2001/May/msg00007.html
- ↑ https://web.archive.org/web/20040223032942/http://developer.apple.com/technotes/tn/tn1194.html
- ↑ http://pearpc.sourceforge.net/faq.html
- ↑ http://www.emaculation.com/doku.php/mac_emulation
- ↑ http://www.guidebookgallery.org/screenshots/macos90
Dış bağlantılar
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
