Maya rakamları
Kültüre göre Rakam sistemleri | |
---|---|
Hint-Arap rakamları | |
Batı Arap Doğu Arap Khmer |
Hint Brahmi Tay |
Doğu Asya rakamları | |
Çin Suzhou Çubuk sayma |
Japon Kore Moğol |
Alfabetik rakamlar | |
Ebced Ermeni Kiril Ge'ez |
İbrani Yunan Aryabhata |
Diğer sistemler | |
Atina Babil Mısır İngiliz |
Etrüsk Maya Romen Urnfield |
Tabana göre sayı sistemleri | |
Onluk sayı sistemi | |
2, 4, 8, 16, 32, 64 | |
1, 3, 6, 9, 12, 20, 24, 30, 36, 60 | |
Maya rakamları, Kolomb öncesi Maya Uygarlığı tarafından kullanılan bir vigesimal (yirmi tabanlı) sayı sistemidir.
Sayılar üç sembolden oluşur; sıfır (kabuk şekli), bir (nokta) ve beş (çizgi) şeklinde gösterilir. Örneğin; 13 birbiri üzerinde istiflenmiş iki yatay çizgi üzerinde yatay olarak yan yana üç nokta olarak yazılır.
19'un üstündeki sayılar
400'ler basamağı | |||
20'ler basamağı | |||
1'ler basamağı | |||
33 | 429 | 5125 |
19'un üstündeki sayılar dikey olarak yirminin kuvvetleri olarak yazılır. Örneğin; 33 sayısı iki yatay çizgi üzerinde üç nokta ve bunların da üstünde bir nokta ile ifade edilir. En üstteki tek nokta "yirmi" veya "1×20" anlamına gelir, alttaki üç nokta ve iki çizgi "13"e eşittir, toplam olarak 33 bulunur; [(1×20) + 13 = 33]. Üçüncü kata konulan bir nokta ise 20^2=400 anlamına gelmektedir. 429 sayısı; üstte bir nokta, onun altında bir nokta, bunların altında yatay dört nokta ve bir çizgi ile ifade edilir; [(1×20^2) + (1×20^1) + 9 = 429].[1]
Kaynakça
- ↑ Saxakali (1997). "Maya Numerals". 2006-07-14 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20060714025120/http://www.saxakali.com/historymam2.htm. Erişim tarihi: 2006-07-29.
Referanslar
- Coe, Michael D. (1987). The Maya (4th edition (revised) bas.). London; New York: Thames & Hudson. ISBN 0-500-27455-X. OCLC 15895415.
- Díaz Díaz, Ruy (December 2006). "Apuntes sobre la aritmética Maya" (online reproduction). Educere (Táchira, Venezuela: Universidad de los Andes) 10 (35): 621–627. ISSN 1316-4910. OCLC 66480251. http://www.scielo.org.ve/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1316-49102006000400007&lng=en&nrm=iso&tlng=es. (İspanyolca)
- Diehl, Richard (2004). The Olmecs: America's First Civilization. London: Thames & Hudson. ISBN 0-500-02119-8. OCLC 56746987.
- Thompson, J. Eric S. (1971). Maya Hieroglyphic Writing; An Introduction. Civilization of the American Indian Series, No. 56 (3rd bas.). Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-0447-3. OCLC 275252.