Tumar
Tumar (ya da Tomar), Türk, Altay ve Orta Asya Türki toplulukları halk kültüründe ve halk inancında muska.
Bazı hastalıkları, kötülükleri ve nazarı uzaklaştırmak için boyna asılan veya üstte taşınan yazılı kağıt. Genellikle olası bir hastalıktan korunmak amacıyla veya tedavi için taşınır. Çoğunlukla üçgen biçimindedir. Deri, meşin, gümüş ve altın kılıflar içine konarak boyuna asılır ya da kola takılır. Dört köşeli olan ve hamaylı (hamail) adıyla bilinen türü bütün İslâm dünyasında yaygın biçimde kullanılmaktadır. Muskalara sure, ayet, hadis veya bir dua yahut da Allah’ın isimleri yazılabilir. Bunun dışında meleklerin, peygamberlerin, hatta efsanevi kişilerin adları ve anlaşılmaz tılsımlı sözler, simgeler, yıldız işaretleri, rakamlar, işaretler, insan ve hayvan resimleri ile garip harf şekilleri dahi yazılıp çizilmiştir. İslam inancı ise yardımın yalnızca Allah’tan dilenmesini vurgulamıştır ve muskalara çok da fazla izin verilmemiştir.
Etimoloji
Tom veya Tum kökünden türemiştir. Kıvrılmış kağıt demektir. Yuvarlamak, kıvırmak anlamları Türkçe, Tunguzca ve Moğolca'nın tüm lehçelerinde mevcuttur. Ayrıca Tom veya Yom sözcüğü kutsallık ve talih ifade eder. Tunguzcada Tomka veya Tomko, Moğolcada Tom, Tomu veya Tomo sözcükleri yuvarlamak, bükmek manalarını ihtiva eder.
Ayrıca bakınız
Kaynak
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)