Neptün'ün uyduları

Üstte Neptün ve altta uydusu Triton

Neptün'ün bilinen 14 uydusu vardır.^[1] Bunların içinde açık farkla en büyüğü; William Lassell tarafından, Neptün'ün keşfinden sadece 17 gün sonra gözlenen, Neptün etrafında dönen toplam kütlenin %99.5'ini oluşturan,^[2] ve ayrıca küresel şekle sahip olabilecek kadar kütleye sahip tek gök cismi olan, Triton'dur. İstisnai olarak, Güneş Sistemi'ndeki diğer tüm uydulara göre ters yönde bir yörüngeye sahiptir. Bu özelliği onun olduğu yerde oluşmadığını, Neptün tarafından yakalandığını gösteriyor. Eski bir Kuiper kuşağı cüce gezegeni olabilir.^[3] Triton yörüngesinde eş zamanlı olarak döner, yani Neptün'e hep aynı yüzü dönüktür. Gelgit ivmelenmesi nedeniyle de gezegenine git gide yaklaşmakadır, 3.6 milyar yıl sonra Roche limitine ulaştığında da parçalanarak yok olacaktır.^[4] 1989'da yaklaşık −235 °C (38 K) sıcaklığıyla Triton,.^[5] Güneş Sistemi'ndeki en soğuk gök cismiydi.^[6]

Neptün'ün ikinci keşfedilen uydusu, Güneş Sistemi'ndeki en eliptik uydu yörüngesiyle Nereid'tir. 0.7512'lik dışmerkezliğiyle; enöte uzaklığı, enberi uzaklığının 7 katıdır.^[7]

Neptün'ün uydusu Proteus

1989'da, Temmuz'dan Eylül'e kadar Voyager 2 altı yeni uydu daha keşfetti.^[8] Bunlar gezegenin ikinci büyük uydusu Proteus, en içteki dört uydusu Naiad, Thalassa, Despina ve Galatea ve en uzak uydusu Larissa'dır. Beş yeni, küçük ve düzensiz uydu 2004 yılında duyuruldu.^[9][10] Neptün, adını Roma deniz tanrısından aldığı için uydularına da daha küçük deniz tanrıları ve perilerinin isimleri verilmiştir.^[11] Neptün'ün 14. uydusu S/2004 N 1'in keşfi 15 Temmuz 2013'te duyuruldu.^[1]

Neptün'ün doğal uyduları

Uzaklık NO	NO	Uydu	Çapı (km)[12][13][14]	Dönüş süresi (gün) [14]	Kütle (10^14kg)	Keşif yılı	Grubu	Görüntüsü
1	III	Naiad	82	0.217	0.32	1989	İç
2	IV	Thalassa	66	0.311	0.19	1989	İç
3	V	Despina	144	0.335	2.12	1989	İç
4	VI	Galatea	170	0.429	3.06	1989	İç
5	VII	Larissa	194	0.555	3.92	1981	İç
6		S/2004 N 1	17	0.936	0.0022	2013	İç
7	VIII	Proteus	423	1.122	56.34	1989	Ana
8	I	Triton	2 705	-6.177	873 023	1846	Ana
9	II	Nereid	376	360.13	27.56	1949	Ana
10	IX	Halimede	62	1879.08	0.15	2002	Dış
11	XI	Sao	44	2912.72	0.04	2002	Dış
12	XII	Laomedeia	42	3171.33	0.04	2002	Dış
13	X	Psamathe	40	−9074.30	0.03	2003	Dış
14	XIII	Neso	60	−9140.23	0.13	2002	Dış

Dönüş süresi negatif olanlar saat yönünün tersi yönde dönmektedir.

Kaynakça

1. Space Telescope Science Institute (2013-07-15). "Hubble Finds New Neptune Moon". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304014616/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2013/30/full/. Erişim tarihi: 2013-07-15. 
2. Mass of Triton: 2.14×10²² kg. Combined mass of 12 other known moons of Neptune: 7.53×10¹⁹ kg, or 0.35 percent. The mass of the rings is negligible.
3. Agnor, Craig B.; Hamilton, Douglas P. (2006). "Neptune's capture of its moon Triton in a binary–planet gravitational encounter". Nature (Nature Publishing Group) 441 (7090): 192–194. DOI:10.1038/nature04792. PMID 16688170. 
4. Chyba, Christopher F.; Jankowski, D. G.; Nicholson, P. D. (1989). "Tidal evolution in the Neptune-Triton system". Astronomy and Astrophysics (EDP Sciences) 219 (1–2): L23–L26. 
5. R. M., Nelson; Smythe, W. D.; Wallis, B. D.; Horn, L. J.; Lane, A. L.; Mayo, M. J. (1990). "Temperature and Thermal Emissivity of the Surface of Neptune's Satellite Triton". Science 250 (4979): 429–431. DOI:10.1126/science.250.4979.429. PMID 17793020. 
6. Wilford, John N. (August 29, 1989). "Triton May Be Coldest Spot in Solar System". The New York Times. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=950DE4DC1138F93AA1575BC0A96F948260. Erişim tarihi: 2008-02-29. 
7. ${\displaystyle {\begin{smallmatrix}{\frac {r_{a}}{r_{p}}}={\frac {2}{1-e}}-1=2/0.2488-1=7.039.\end{smallmatrix}}}$
8. Stone, E. C.; Miner, E. D. (1989). "The Voyager 2 Encounter with the Neptunian System". Science 246 (4936): 1417–1421. DOI:10.1126/science.246.4936.1417. PMID 17755996. 
9. Holman, Matthew J. et al. (August 19, 2004). "Discovery of five irregular moons of Neptune". Nature 430 (7002): 865–867. DOI:10.1038/nature02832. PMID 15318214. 
10. Staff (August 18, 2004). "Five new moons for planet Neptune". BBC News. http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3578210.stm. Erişim tarihi: 2007-08-06. 
11. Blue, Jennifer (December 17, 2008). "Planet and Satellite Names and Discoverers". USGS. 10 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20091010085334/http://planetarynames.wr.usgs.gov/append7.html. Erişim tarihi: 2008-02-18. 
12. Davies, Merton E.; Rogers, Patricia G.; Colvin, Tim R. (1991). "A control network of Triton". Journal of Geophysical Research 96 (E1): 15,675–681. Bibcode 1991JGR....9615675D. DOI:10.1029/91JE00976. 
13. Thomas, P.C. (2000). "NOTE: The Shape of Triton from Limb Profiles". Icarus 148 (2): 587–588. Bibcode 2000Icar..148..587T. DOI:10.1006/icar.2000.6511. 
14. Jacobson, R.A. (2008). "NEP078 – JPL satellite ephemeris". 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160328061210/http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_elem. Erişim tarihi: 2010-10-18.