Nikolay Pavloviç İgnatyev
Kont Nikolay Pavloviç İgnatyev, (Rusça: Игнатьев, Николай Павлович) (d. 29 Ocak 1832, Petersburg - ö. 3 Temmuz 1908, Krupoderintsi, Rus Çarlığı), Panslavizm yanlısı Rus diplomat ve devlet adamı. 1864-1877 yılları arasında Rusya'nın İstanbul Büyükelçisi. Çar II. Aleksandr döneminde (1855-1881) Rusya'nın Asya'ya yönelik dış politikasının belirlenmesinde önemli rol oynamıştır.
Biyografi
On yedi yaşındayken Rus Muhafız Alayı'nda subay oldu. Diplomatlık mesleğine, Kırım Savaşı'ndan sonra düzenlenen Paris Kongresi'ne (1856) katılarak başladı.1858'de diplomatik bir görevle gittiği Orta Asya'da Buhara hanı ile bir dostluk ve ticaret antlaşması imzaladı.Ertesi yıl, Rusya'nın Çin ile olan doğu sınırını belirleyen bir antlaşma yapmak üzere Pekin'e gönderildi.Yürüttüğü görüşmelerde uzun süre ilerleme sağlayamadı. Ama Fransa ve Büyük Britanya'nın Pekin'i kuşatmasından (1860) yararlanarak, Çinlileri Rusya'nın dost bir güç olduğuna ikna etti ve Pekin Antlaşması'nı (1860) imzalamayı başardı. Çin bu antlaşmayla, Ussuri (Vasuli) Irmağı ile Büyük Okyanus arasında kalan bölgenin ve Amur Irmağının sol yakasındaki toprakların Rusya'ya bırakılmasını kabul etti.Antlaşmanın ardından yeni elde ettiği topraklar üzerinde Vladivostok kentini kuran Rusya, böylece Kuzey Pasifik bölgesindeki en büyük güç haline geldi.
İgnatyev, ülkesine döndükten sonra Dışişleri Bakanlığı'nda Osmanlı Devleti ve Uzakdoğu ülkeleriyle Rusya arasındaki ilişkilerin yürütülmesinden sorumlu Asya bölümünün başına getirildi.
1864'te, İstanbul'a büyükelçi olarak atandı.Panslavizmden büyük ölçüde etkilenmiş olan İgnatyev bu görevi sırasında, Osmanlı Devleti içindeki Hıristiyan Slavları kurtarmak umuduyla, özerk Sırbistan Prensliği'nin Osmanlılara karşı açtığı savaşı (1876-1877) ve Bulgarların başlattığı ayaklanmayı (1876) destekledi.Ama her iki girişimde başarısızlığa uğradı. Rusya'nın zaferiyle sonuçlanan 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra imzalanan ve Sırbistan'a tam bağımsızlık tanınması ve Bulgaristan'ın Osmanlı Devleti'ne vergi veren özerk bir prenslik durumuna getirilmesini öngören Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması'nın (1878) görüşmelerine katıldı.Ama bu antlaşaya karşı çıkan Batılı ülkelerin, Ayastefanos Antlaşması'nı geçersiz kılan ve Rusya açısından daha olumsuz koşullar içeren Berlin Antlaşması'nı (1878) imzalamalarını engelleyemeyince istifa etmek zorunda kaldı.
III. Aleksandr'ın tahta çıkmasından sonra, içişleri bakanlığına getirildi.Bu görevi sırasında olası devrimci ayaklanmalara karşı olağanüstü önlemler yürürlüğe koydu ve Yahudilere karşı sürdürülen Pogrom'lara (1881) göz yumdu.Öte yandan kendisinden önceki içişleri bakanının hazırladığı, serfliği kaldıran yasanın (1861) yürürlüğe konmaı gibi çeşitli reformlar başlattı.
1882'de çara 17. yüzyılda etkinlik gösteren zemski sobor'u (ülke meclisi) yeniden kurmasını önerdi.İgnatyev'in ülkede anayasal bir monarşi yönetiminin kurulmasını amaçladıını düşünen Çar III. Aleksandr onu içişleri bakanlığından uzaklaştırdı (Mayıs 1882). İgnatyev daha sonra Rusya'nın Orta Asya topralarının yönetimi için reform programı hazırlamakla görevli komitenin başkanı oldu (1884).Ama bir daha önemli bir yönetim görevi almadı.
Kaynakça
- AnaBritannica, Fifteenth Edition
|