Pelitköy, Burhaniye
| Pelitköy | |
| — Mahalle — | |
 |
|
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Balıkesir |
| İlçe | Burhaniye |
| Coğrafi bölge | Ege |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0(266) |
| İl plaka kodu | |
| İnternet sitesi: http://www.pelitkoy.bel.tr/ | |
Pelitköy, Burhaniye'nin en güneyinde İzmir-Çanakkale karayolunun 2 km içerisinde yer alan mahalledir. Edremit Körfezi yer alan belde, zeytin ve zeytinyağı üretimine ilave olarak yazlık tipi ikincil konutların bulunduğu sahil kesimiyle tanınır.
Etimoloji
Pelitköy adı, meşe ağacı ve meşe palamutu anlamına gelen "pelit" kelimesinden türemiştir [1]. Bir dönem beldenin adı "Zeytinpınar" olarak değiştirilmeye çalışılmış. Ama sonra eski isme geri dönülmüştür, günümüzde Zeytinpınar ismi beldenin sıfatı gibi olmuştur ve özellikle belediye tarafından "Zeytinpınarı Pelitköy" olarak yaşatılmaya çalışılıyor.
Tarihi
.jpg)
Pelitköy sınırları içinde iki arkeolojik mekan vardır. Bunlardan biri "Harmankaya" isimli kült mağarasıdır. Kayalık yüksek bir noktada bulunan alanda dairesel derin bir oyuk vardır. Mekanda bulunan çanak-çömlekler Geç Tunç Çağından, Roma Dönemine kadar uzanır. Diğer önemli arkeolojik mekan ise "Pekmez Tepe"dir. Civarında bulunan lahit parçaları, buranın bir nekropol olabiliceğine işaret etmektedir[2].
Belde sakinleri, başta Manavlar ve Lozan Mübadelesi ile başta Midilli Adası olmak üzere Yunanistandan göçen mübadillerdir. Beldenin mübadele öncesi nüfusunu M. Notaras, 605 Türk'e karşılık 50 Rum olarak belirtmiştir[3]. Kimi eski haritalarda "Pelle keui" veya yalnızca "Pelle" olarak kayda geçirilmiştir.
Ayrıca çevrede bulunan bazı mermer parçalar belde meydanında sergilenmektedir.
Meydanda sergilenen parçalardan biri
Belde mezarlığı ve tarihi mezartaşı
1939 yılında yapılmış bir konut
[[Dosya:Old PelitmahalleJPG|200px|left|thumb|Mebus Mehmet Bey Caddesi]] [[Dosya:PelitmahalleJPG|thumb|right|200px|Çamlıktan Pelitköy]]
Coğrafya
Pelitköy sınırları, kabaca Bağlar Burnu diye adlandırılan burnu kapsar. Belde, Madra Dağı' nın denize uzanan eteklerindedir. Arazi oldukça engebelidir. Akarsu olarak bir tek, yazın kuruyan Tilki Dere'sinden bahsedebiliriz. Belde merkezi, denizden yaklaşık 4 km içerde tepelerin arasında bulunur.
Belde çevresinin, doğal bitki örtüsü kızıl çam ve maki iken, bunlar sökülerek yerine zeytin dikilmiştir. Beldenin Çamlık mahallesinde, mahalleye adını veren yakındaki tepe ise neyse ki çamlarıyla birlikte kurtulabilmiştir. Kızıl çamlara yer yer denize inen dik yamaçlarda da rastlanır.
Bağlar Burnu mevkiinde Türkiye dışına çıkarılması yasak olan ve nesli tehlike altında olan kum zambağıda bulunur. Ağustos-Eylül aylarından çiçek açmış şekilde görebilirsiniz.
Kıyı kesiminde sırayla Muratçeşme (Güzelören), Yalı, Bağlarburnu (Fatih 91), İçmeler ve Kadana (Gadana) mevkileri bulunur. En güzel kumsal Bağlar Burnundadır. Kum yapısı iridir. Kumsaldan Asyanın en batısı olan Baba Burnu, Kaz Dağı, Ayvalık Adaları ile Midilli Adası görünür. Güneşin batışıda izlenebilinir. Ayrıca çökek mevki olarak bilinen yer de denize girmek için son derece idealdir. İçmeler mevkii ise adının deniz kıyısından çıkan küçük bir kaynaktan alır. Suyunun bağırsaklara iyi geldiği söylenir, ama artık kullanılmamaktadır.
İklim
Balıkesirin merkezi, Marmara Bölgesinde kalmasına rağmen köy Ege Bölgesindedir. Mahallede Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir. Yazlar oldukça kuraktır, kışlar ise ılıktır. Yağış azdır. Kar çok nadir köy merkezinde görülür. Rüzgar açısında bölgede hakim rüzgar Poyrazdır. Belde merkezi tepelerin arasında kaldığı için rüzgarı hissetmez ama sahil kesiminde etkisi çok kuvvetlidir.
Nüfus
[[Dosya:Çamlık-Pelitmahallejpg|95px|left|thumb|Alevi Mezarı, Çamlık Tepesi]]
| Pelitköy Beldesinin Nüfusu | ||||||
| Toplam | Erkek | Kadın | Toplam | |||
| 2009 | 2.278 | 1.145 | 1.133 | 1990 | 1.765 | |
| 2008 | 2.643 | 1.333 | 1.130 | 1985 | 1660 | |
| 2007 | 2.545 | 1.341 | 1.204 | 1980 | 1620 | |
| 2000 | 2.162 | |||||
| Kaynak:TÜİK[4] ve Yerelnet[5] | ||||||
Beldenin, nüfusu 2000 aşmıştır. Yazlıkçılarla beraber bunun birkaç katına çıkar. Yerel nüfüs, çoğunlukla Manavlar ve Mübadillerden oluşur ama Türkmenler ve Çingeneler de cumhuriyetin ilk yıllarında beldeye yerleşmişlerdir. Günümüzde bir miktar Kürt belde merkezine yerleşmiştir.
Beldede çoğunluk İslamın Sunni inancını benimsemiştir. Bu doğrultuda inşa edilmiş bir camide belde merkezinde mevcuttur. Beldedeki ikinci en büyük dinsel grup ise alevi inancını benimsemiş Türkmenlerdir. Belde merkezine hakim Türkmen Tepesi diye adlandırılan bölgede yoğunlaşmışlardır. Kimi genç nüfus ise, ilçe merkezinde ya da büyük şehirlerde yaşamayı tercih etmiştir.
Sahil kesiminde ise konut miktarı çok olmakla beraber, yaz-kış ikamet eden nüfus çok azdır. Oturanlarda çoğunlukla ortayaş üstü emekli çiftlerdir.
Ekonomi
Belde ekonomisinin birincil olarak zeytinyağ, ikincil olarak sofralık zeytin üretimine dayanır zaten beldedeki zeytin ağaçlarının çoğu tüm Edremit Körfezinde yaygın olarak yetiştirilen Edremit ( Ayvalık ) cinsi yağlık zeytin ağacıdır. Az sayıda keçi ve koyun ile 2002 yılında kurulan devekuşu çiftliği ise köy ekonomisinde çok küçük bir yer tutar. Mahallenin pazarı cuma günleri kurulur.
Turizm
Turizm ise ekonomideki yeni yükselen ayaktır. Ama bölgedeki yaz sezonunun kısa olması olanakları kısıtlamaktadır. İlçedeki konaklama olanakları; belediye ait konuk evleri ve Polatriva isimli oteldir. Yalı mevkinde yeralan denize sıfır bir otel ise işletilemeyip terk edilmiştir.Pelitköy turizmine büyük katkı sağlayacak arıtma tesisleri 2012 de faaliyete geçecektir.Ek:Mustafa Kuyu.
Belediye
Pelitköy belde belediyesi olmuştur. Çamlık, Hürriyet ve Cumhuriyet isimlerinde üç mahallesi vardır. Sahil kesimdeki konutlarda ise her geçen yıl artan yaz-kış oturan nüfus, ileride sahil kesimininde ayrı bir mahalle olabileceğine işaret etmektedir.Zamanla Burhaniyenin mahallesi haline gelmiştir
Altyapı bilgileri
Beldeye ulaşımı İzmir-Çanakkale karayoluna bağlı iki asfalt yol ile sağlanır. Elektrik ve sabit telefon hatları bölgede kurulu olmakla beraber merkezde PTT ve Sağlık Ocağı vardır. Ayrıca düğün salonu, internet kafe, kütüphane ve bir ilkokulda beldede mevcuttur. Pelitköy Halit Selçuk İlkokulu isimli okula Ağacık ve Yunuslar köylerinden taşımalı eğitim ile öğrenciler gelmektedir. Sahil kesiminde jandarma karakolu bulunmaktadır.
Ünlüler
- Mehmet Cavit Emir: 1880 yılında Pelitköy'de doğan Mehmet bey Kurtuluş Savaşı'nda etkin görev üstlenmesinin yanında, Kurucu Meclis olan ilk mecliste ve II.dönem Karesi, III.,IV.,V., VI., VIII. Dönem Balıkesir milletvekilliği yaptıştır. Adına itafen beldede bir caddeye ismi verilmiştir: Mebus Mehmet Bey Caddesi.
- Borazan Çavuş: Asıl adı İsmail Borazan, 'Yunanlar geri çekilirken ilçe merkezine girip zarar vermesinler' diye, bir minareden savaş borazanı çalar, bu sayede Yunanlar 'ilçe merkezi Türk kuvvetlerinin eline geçti' diyerek merkezden geçmeden çekilişlerine devam eder.
Diğer
- Belde, Yazlıkçılar Dizisinde (1993), mekan olarak kullanılmıştır[6]. Dizideki Başkan isimli karakter, Pelitköy belediye başkanı karakterindedir. Dizinin 1. bölümünde belde için köy diye hitap eden Bekir karakterine "Köy bitti aslanım köy bitti, belde olduk" repliği ile yanıt vererek, Pelitköy'ün yeni belde olduğu döneme değinir.
- CHP genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun belde sahilindeki bir sitede evi vardır[7].
Kaynaklar
- ↑ TDK, Büyük Türkçe Sözlük
- ↑ Burhaniye'nin Tarihi ve Kültürel Zenginlikleri, Kutsal Alanlar(Sunaklar /Altarlar)
- ↑ T. Gönenç, Mübadelede Ayvalık, Dokuz Eylül Üniversitesi yükseklisans tezi
- ↑ Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Nüfus Sayımı Sonuçları-Web Uygulaması
- ↑ Yerelnet-Pelitköy Belediyesi Anasayfa
- ↑ Hürriyet.com.tr
- ↑ Hürriyet.com.tr
Dış bağlantılar
| ||||||