Robert Mugabe
Robert Mugabe | |
---|---|
2. Zimbabve Devlet Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 31 Aralık 1987 | |
Yerine geldiği | Canaan Banana |
1. Zimbabve Başbakanı | |
Görev süresi 18 Nisan 1980 - 31 Aralık 1987 | |
Yerine gelen | Morgan Tsvangirai(2009'da) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 21 Şubat 1924 Kutama, Salisbury, Kuzey Rodezya |
Dini | Katolik |
İmzası |
Robert Gabriel Mugabe (d. 21 Şubat 1924), Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Mugaba güncel olarak görevi başındaki en yaşlı devlet başkanı konumundadır (Mayıs 2016'ya göre).
Mugabe, 1970'li yıllarda lideri olduğu Zimbabve Afrikalı Ulusal Birliği'yle, çoğunluğu beyaz olan Rodezya hükumetine karşı sürdürdüğü gerilla savaşı sonucunda ün kazanmıştır.
Ülkesinin 1980 yılında bağımsızlığını kazanması sonrasında gerçekleştirilen genel seçimlerde partisi Zimbabve Afrikalı Ulusal Birliği (Zimbabwe African National Union - ZANU) ile mümkün olan 100 sandalyenin 57'sini elde ederek zaferle çıkan Mugabe, bu sayede bağımsız ülkenin ilk başbakanı olarak bu makama gelmiştir. Hükumet başkanlığı döneminde birçok alanda ülkesine atılım yapmasını sağlayan Mugabe, siyahi Afrikalılar ile beyaz Avrupalıların birlikte ülkeyi inşa etmesi gerektiğini ifade etmiş ve geçmişi geçmişte bırakma deyimi ile yeni bir sayfa açılmasını hedeflemiştir. Bu süreçte siyahilerin yaşam standartlarını geliştirmeye çalışan Mugabe, aynı süreçte sağlık, eğitim, tarım alanlarında da uyguladığı politikalar ile Zimbabve'ye önemli bir ivme kazandırmıştır.[1] İktidarı döneminde yetersiz beslenen çocukların oranı %22'den (1980) %12'ye (1990) düşmüş, ortalama yaşam süresi 1990'da 1980'e göre gözle görülür artış sağlanmış, çocuk ölüm oranlarında da veriler bin doğumda 86'dan 49'a kadar düşürülmüştür. Ekonomik alanda da Zimbabve 1980'den 1989 yılına kadar yıllık olarak %4,47 düzeyinde büyüme göstermiştir.[2][3]
1982 yılına kadar hükumet ortağı olan Joshua Nkomo ve partisi Zimbabve Afrika Halkları Birliği ile söz konusu yılda koalisyon ortaklığına son veren Mugabe, Nkomo ve partisi ZAPU'yu kendisini devirmekle suçlamıştır. Nkomo'yu hükumet dışında bırakan Mugabe, ZAPU mensuplarına karşı da sert bir tutum içerisine girmiştir. Bu olaylardan sonra ülke içerisinde yaşanan çatışmalarda çoğunluğu Nkomo'nun etnik kökeni olan Ndebeleler olmak üzere binlerce kişi hayatını kaybetmiştir.[4]
1985 yılında düşman olarak görülen Nkomo ve partisi ZAPU ile anlaşma yapılarak yeniden barışın önü açılmış, Nkomo da başbakan yardımcısı olarak hükumete dahil etmiştir. 1987 yılında dönemin devlet başkanı Canaan Banana'dan görevi devralarak ülkenin ikinci devlet başkanı olarak makama çıkan Mugabe, başbakanlık makamını da ortadan kaldırmıştır.
Mugabe iktidara geldikten sonra gerçekleştirilen 1990, 1996, 2002, 2008 ve 2013 seçimlerinden de başarılı bir şekilde çıkarak görevini sürdürmüştür.
Dünya çapında birçok eleştiriye tabi tutulan Mugabe dönemi yolsuzluk, siyasi muhalefeti bastırmak, toprak reformunu kötü idare etmek, ekonomiyi kötü yönetmek ve insan haklarını ihlal etmekle suçlanmaktadır. Zimbabve, 2007 yılı itibariyle dünyanın en yüksek enflasyon oranına sahip ülkesi konumundadır.[5][6]
Mugabe 2015 yılında Konfüçyüs Barış Ödülü'ne layık görülmüştür.[7]
Devlet başkanlığı döneminde uyguladığı baskıcı politikalar nedeniyle birçok kez uluslararası alanda eleştirilere maruz kalan Mugabe, Avrupa Birliği'nin kendisine 2008 yılından itibaren AB ülkelerini ziyaret etmesini yasaklaması ile Zimbabve devlet başkanı olarak sadece AB dışında olan ve geçiş için İtalya'nın izin verdiği Vatikan'a gidebilmiştir.
Mugabe 2015 yılında Afrika Birliği'nde başkan olarak seçilmiş ve bu görevi Ocak 2016'ya kadar sürdürmüştür.[8] Avrupa Birliği bu süreçte kendisine Afrika Birliği Başkanı olarak AB ülkelerine geçici olarak giriş izni vereceğini açıklamıştır.[9]
Kaynakça
- ↑ Mugabe dönemi hakkında bilgiler
- ↑ Zimbabve ekonomisi hakkında veriler ve bilgiler
- ↑ Kaynak:Dünya Bankası Raporu - 1991, Sayfa 9-10
- ↑ Kaynak: welt.de, Mugabe kasaplarının ilerlemesine izin veriyor, Erişim:19 Ağustos 2016
- ↑ (İngilizce) 'Panicked' Zimbabwe government postpones inflation announcement, Cape Times, 17 Nisan 2007
- ↑ (İngilizce) Zimbabwe inflation 'to hit 1.5m%', Guardian, 21 Haziran 2007
- ↑ Zimbabwean dictator Robert Mugabe is the latest strongman to win China’s Confucius Peace Prize
- ↑ "Zimbabwe's Mugabe, 90, becomes African Union chairman". Reuters. 30 Ocak 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304064344/http://af.reuters.com/article/topNews/idAFKBN0L313I20150130. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ↑ Kaynak:zeit.de, Mugabe, Afrika Birliği başkanı olarak AB'ye gelebilir, Erişim:19 Ağustos 2016
Dış bağlantılar
- Robert Mugabe hakkında bilgiler
- Joseph Winter: Mugabe’s Descent into Dictatorship, BBC News, 13 Mart 2002 (İngilizce)
- Stephen Chan: Robert Mugabe: A Life of Power and Violence. London 2003
- Martin Meredith: Mugabe. Power, plunder, and the struggle for Zimbabwe, New York 2007
- Daniel Compagnon: A Predictable Tragedy. Robert Mugabe and the Collapse of Zimbabwe. University of Pennsylvania Press, Philadelphia 2010
|