Rodolfo Graziani

Rodolfo Graziani
Doğum	11 Ağustos 1882 Filettino, Frosinone ili, Lazio
Ölüm	11 Ocak 1955 (72 yaşında) Roma, Lazio
Bağlılığı	İtalya Krallığı  İtalyan Sosyal Cumhuriyeti
Hizmet dalı	Regio Esercito Italiano (1915-1943) Esercito Nazionale Repubblicano (1943-1945)
Hizmet yılları	1915-1945
Rütbesi	General
Komuta ettiği	Libya Genel Valisi İtalyan Somaliyası Genel Valisi Genelkurmay Başkanı RSI Savunma Bakanı Liguria Ordular Grubu
Savaşları/Çatışmaları	I. Dünya Savaşı II. İtalya-Habeşistan Savaşı II. Dünya Savaşı

Rodolfo Graziani (Marchese di Neghelli　/ Neghelli Markisi, d. 11 Ağustos 1882; Filettino, Frosinone, Lazio - ö. 11 Ocak 1955; Roma, Lazio), Benito Mussolini'ye bağlılıyla tanınan İtalyan feldmareşal ve yönetici. I. Dünya Savaşı'nda görev yapmış ve Regio Esercito da en genç Colonnello (Albay) oldu.

1903 yılında askeri kariyerine başladı. 1906'da Asteğmen oldu. I. Dünya Savaşı'ndan önce Eritre ve Libya'da, ardından Makedonya ve Trablusgarp'ta görev yaptı. 1920'lerde, Graziani Libya'da İtalyan kuvvetlerine komuta etti. 1926-1930 yılları arası Libya'da İtalyan Sirenayka'sında Vali Vekili oldu. 1930'da Sirenayka Valisi oldu. Libya'daki İtalyan kuvvetleri başkomutanı (1930-1934), İtalyan Somalisi valisi (1936-1937) ve İtalyan Doğu Afrikası'nın onursal valisi (1938) oldu. 1935-1936 yılında, İkinci İtalyan-Habeş Savaşı sırasında güney cephesi komutanı oldu. Bedevilere karşı saldırılar düzenledi. 1936'da Etypya Kral Naibi oldu.Libya İtalyan Kuvvetleri Başkomutanlığı sırasında 20 yıldır Libya'da süren isyanı sonlandırarak Mareşalliğe yükseltildi. Direniş Lideri Ömer Muhtar'ın asılması emrini verdi.

1939-1941 arası Genelkurmay başkanı oldu.

II. Dünya Savaşı'nın başında, Graziani hala Regio Esercito Genel Kurmay Komutanıydı. 28 Haziran 1940 tarihinde bir dost ateşi olayında Mareşal Italo Balbo'nun 1940'da ölümünden sonra Graziani, İtalyan Kuzey Afrika Başkomutanı olarak ve Libya Genel Valisi olarak onun yerini aldı. Başlangıçta, Graziani 8 Ağustos'ta bir süre vererek, İtalyan diktatör Benito Mussolini İtalyan 10. Ordusu ile Mısır'ı işgal etmesi için Graziani'ye emir verdi. 1940'ta Mısır'a yönelik saldırı harekatında Sir Archibald Wavell karşısında kesin yenilgiye uğradı (Aralık 1940-Şubat 1941) ve görevinden istifa etti. İtalya'da 1943'te ateşkes sağlanmasından sonra Benito Mussolini'nin Alman desteğiyle kurduğu İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nde Savaş bakanı olarak yer aldı ve partizanlarla mücadeleye girişti. General Alfredo Guzzoni komutasındaki karma Italyan-Alman Orduları Grubu Liguria'yı (Armee Ligurien) yönetti. Aralık 1944 yılında "Garfagnana Savaşı" nda Müttefiklere yenildi.

1945'te II. Dünya Savaşı'nın sonunda Graziani Amerikan birlikleri tarafından yakalndı, çeşitli mahkemelerde yargılandı. Müttefik kontrolüne sevk edilmeden önce Milano'daki San Vittore cezaevinde birkaç gün geçirdi. Şubat 1946 yılına kadar orada kaldı ve Anglo-Amerikan gözaltında Afrika'ya geri getirildi. Müttefik kuvvetler daha sonra suikast ya da linç tehlikesine karşı İtalya'da Procida'daki hapise döndü.

1948 yılında, bir İtalyan askeri mahkemesi, Rodolfo Graziani'yi Nazilerle işbirliği yaptığı için ceza olarak 19 yıl hapse mahkûm etti ama birkaç ay yattıktan sonra serbest bırakılmıştır. 1950'lerin başında Graziani, neofaşist Movimento Sociale Italiano Partisi ile bazı siyasi faaliyetler yaptı ve 1953 yılında bu İtalyan partisinin "Onursal Başkanı" oldu. Ocak 1955 yılında, 72 yaşında, Roma'da doğal nedenlerden hayatını kaybetti.

Kaynakça