İtalyan Sosyal Cumhuriyeti
| İtalyan Sosyal Cumhuriyeti Repubblica Sociale Italiana | |||||
| — Almanya'nın kukla devleti[1][2] — | |||||
| |||||
| |||||
| Slogan Per l'onore d'Italia "İtalya'nın onuru için" | |||||
| Ulusal marş Giovinezza[3] | |||||
 İtalyan Sosyal Cumhuriyeti yönetimindeki topraklar
Alman harekât bölgesi (Ozav, Ozak)
| |||||
| Başkent | Salò (de facto) Roma (de jure) | ||||
| Dil(ler) | İtalyanca | ||||
| Din | Roma Katolik Kilisesi | ||||
| Yönetim | Tek partili faşist cumhuriyet | ||||
| Tam Yetkili | |||||
| - 1943–1945 | Rudolf Rahn | ||||
| Duce | |||||
| - 1943–1945 | Benito Mussolini | ||||
| Tarihi | |||||
| - Gran Sasso Baskını | 12 Eylül 1943 | ||||
| - Mussolini'nin kurtarılması | 23 Eylül 1943 | ||||
| - Partizan Ayaklanması | 25 Nisan 1945 | ||||
| Para birimi | İtalyan lireti | ||||
.svg.png){kind=small}
İtalyan Sosyal Cumhuriyeti (İtalyanca: La Repubblica Sociale Italiana, RSI), "Salò Cumhuriyeti" olarak da bilinir, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın desteği ile kurulmuş, İtalya'nın kuzeyindeki eski kukla devlet.[4] 1943-1945 yılları arasında varlığını sürdürmüştür. Kurucusu ve yöneticisi Benito Mussolini'dir.
Müttefikler'in 1943 yılının temmuz, ağustos aylarında Sicilya'da yaptığı Husky Harekâtı'nda İtalya, Sicilya'yı savunamamış ve Akdeniz'deki bu stratejik adayı tamamen kaybedip İtalya Yarımadası'nın güneyi üzerinde yapılan diğer çatışma ve muharebelerde de yenik düşmeye başlamıştı. Bu başarısızlıklardan dolayı Kral III. Vittorio Emanuele, Mussolini'yi başbakanlık görevinden aldı ve tutuklattı. Pietro Badoglio'yu başbakanlığa atadı. Almanlar tarafından kurtarılan Mussolini, Garda Gölü yakınlarındaki Salò kasabasında İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan etti. Aynı zamanda Cumhuriyetçi Faşist Parti de kuruldu.
O vakte kadar İtalya'nın güneyi çoktan Müttefikler'in işgali altına girmişti ve krallık yönetimi teslim olup bir müddet sonra onların yanında savaşa girmişti. Mussolini ve destekçileri tarafından kurulan bu cumhuriyet, Müttefik kuvvetlerine karşı savaşa devam etti.
İtalyan Sosyal Cumhuriyeti, Nazi Almanyası tarafından askeri yardım alıyordu. Bu esnada muharebeler ve çatışmalar hızla sürdü. Bir kısım İtalyanlar, Müttefikler'e karşı verdikleri mücadeleyi Almanlarla beraber sürdürdüler. Fakat Roma Müttefikler'in eline geçti. Böylece Mussolini iyice gözden düşmeye ve sevilmemeye başladı. Daha sonra yapılan operasyonlar neticesinde Müttefikler İtalya'nın tamamını ele geçirdi ve İtalyan Sosyal Cumhuriyeti tarihe karıştı. Bu olanlardan sonra Büyük Faşist Meclis dağılıp Mussolini İtalyan komünist partizanlar tarafından yakalanarak öldürüldü ve Milano'daki Loreto Meydanı'nda başaşağı sarkıtılarak İtalyan halkına teşhir edildi.
| İtalya tarihi |
Antik Çağlar
Orta Çağ
Yeni Çağ
20. Yüzyıl
Özel konular
|
_crowned.svg.png){kind=small}
Medyada Eleştirisi
Salò o le 120 giornate di Sodoma (Salo ya da Sodom'un 120 Günü) adlı Pier Paolo Pasolini yapımı filmde İtalyan Sosyal Cumhuriyeti dönemine dair ağır bir faşizm eleştirisi yapılmıştır.
Kaynakça
- ↑ Renzo De Felice, Breve storia del fascismo, Milano, Mondadori (Collana oscar storia), 2002, pp. 120-121
- ↑ Pauley, Bruce F. (2003), Hitler, Stalin and Mussolini: Totalitarianism in the Twentieth Century Italy (2nd bas.), Wheeling: Harlan Davidson, ss. 228, ISBN 0-88295-993-X
- ↑ Giacomo De Marzi, I canti di Salò, Fratelli Frilli, 2005
- ↑ Pauley, Bruce F. (2003). Hitler, Stalin and Mussolini: Totalitarianism in the Twentieth Century Italy. Wheeling: Harlan Davidson. s. 228. ISBN 0-88295-993-X.
| ||||||