Türkiye'deki madencilik kazaları listesi

Türkiye'deki madencilik kazaları, geçmiş yıllardan günümüze kadar Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki kömür ve diğer maden ocaklarında meydana gelen kazalardır. 1941 yılından bu yana 3 binden fazla insan maden kazalarında hayatını kaybetmiştir. 100 binden fazla insan ise yaralanmıştır. Madenlerde en çok görülen kaza sebepleri ise grizu patlaması, göçük ve yangınlardır. Türkiye'de geçmişten günümüze kadar birçok kaza yaşanırken, bu kazaların en çok görüldüğü il ise Zonguldak olmuştur.^[1] Cumhuriyet tarihinden beri yaşanan en büyük maden kazası, 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa'nın Soma ilçesinde meydana gelmiş ve 301 kişi hayatını kaybetmiştir.^[2] Türkiye İstatistik Kurumu'nun yaptığı bir araştırmada, Türkiye'de maden ve taş ocakçılığı iş kazalarının en fazla yaşandığı sektör olmuştur.^[3]

Türkiye, maden kazaları sonucu yaşanan ölümlerde dünyada ilk sıralarda yer almaktadır. Dünyanın en büyük kömür üreticilerinden bir tanesi olan Çin'de, 2008 yılında 100 milyon ton başına düşen ölüm sayısı 127 olurken, Türkiye'de bu rakam 722 olarak kaydedilmiştir. Çin'de, 2008 yılında 100 milyon ton başına 127 kişi hayatını kaybederken, bu sayı 2013 yılında 37'ye düşmüştür. Dünyanın en büyük kömür üreticilerinden birisi olan Amerika Birleşik Devletleri'nde de, 100 milyon ton üretim başına 1 ile 6 kişi yaşamını yitirmiştir. Türkiye'de ise 2000 yılında 100 milyon ton başına 710 kişi hayatını kaybederken, 2008 yılına gelindiğinde bu rakam 722'ye çıkmıştır.^[4]

Dünya üzerinde bugüne kadar en fazla ölümün yaşandığı madencilik kazası, 26 Nisan 1942 tarihinde kömür tozu patlaması sebebiyle Çin'de yaşanmış ve toplam 1.549 kişi yaşamını yitirmiştir.^[5]

Kazalar

Not: 1983 yılından sonra meydana gelen kazalar yazılmıştır.

1983

• 1983 Armutçuk grizu faciası: 7 Mart 1983 tarihinde Zonguldak'ın Armutçuk beldesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen grizu patlamasında 103 işçi yaşamını yitirmiştir.

1990

• 1990 Amasya grizu faciası: 7 Şubat 1990 tarihinde Amasya'da, Yeni Çeltek Kömür İşletmesi'ne ait maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 3 işçi yanarak 65 işçi ise göçük altında kalarak hayatını kaybetmiştir.^[6]

1992

• 1992 Kozlu grizu faciası: Türk madencilik tarihinin en büyük felaketlerinden birinde, 3 Mart 1992 tarihinde Zonguldak'ın Kozlu ilçesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen zincirleme patlamalarda 263 madenci yaşamını yitirmiştir.^[7] 13 Mayıs 2014 tarihinde Soma'da 301 kişinin yaşamını yitirdiği faciaya kadar, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en ölümlü maden kazası olmuştur.

1995

• 26 Mart 1995 tarihinde Yozgat'ın Sorgun ilçesinde, Matsan Madencilik Şirketi'ne ait kömür ocağında grizu patlaması sebebiyle meydana gelen kazada 38 kişi göçük altına kalarak can vermiştir.^[8]

2003

• 22 Kasım 2003 tarihinde Karaman'ın Ermenek ilçesinde, özel bir firmanın işlettiği kömür ocağında grizu patlaması sebebiyle 10 işçi yaşamını yitirmiştir. İşçilerin cesetleri olaydan günler sonra çıkarılabilmiştir.^[9]

2004

• 8 Eylül 2004 tarihinde Kastamonu'nun Küre ilçesinde bulunan yeraltı bakır ocağında, cevherin nakledildiği 150 metre uzunluğun­daki bandın alev alması nedeniyle meydana gelen yangında, oluşan karbonmonoksit ve diğer zararlı gazların etkisiyle birisi maden mühendisi toplam 19 çalışan hayatını kaybetmiştir.^[10]

2009

• 10 Aralık 2009 tarihinde Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesindeki maden ocağında, 19 işçi grizu patlaması ile oluşan göçük sonucunda hayatını kaybetmiştir.^[11]

2010

• Odaköy maden kazası: 23 Şubat 2010 tarihinde Balıkesir'in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy'de, toplam 47 kişinin çalıştığı maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 17 kişi ölürken 30 kişide yaralanmıştır.^[12]
• Karadon maden kazası: 17 Mayıs 2010 tarihinde Zonguldak'ta, Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesi'nin işlettiği kömür madeninde grizu patlaması ve oluşan göçükler sebebiyle 30 kişi hayatını kaybetmiştir.^[13]
• Küçükdoğanca maden kazası: 7 Temmuz 2010 tarihinde Edirne'nin Keşan ilçesine bağlı Küçükdoğanca mahallesindeki madende çıkan yangın ve oluşan göçük sebebiyle 3 kişi hayatını kaybetmiştir.^[14]

2013

• 8 Ocak 2013'te, Zonguldak'ın Kozlu ilçesinde, Türkiye Taşkömürü Kurumu'na ait kömür ocağında metan gazı patlamasının yol açtığı göçük sebebiyle 8 işçi hayatını kaybetti.^[15] Tesiste daha önceleri de kaza olmuş, kayda geçen en büyük facia ise 263 işçinin yaşamını yitirdiği 1992 yılında yaşanmıştır.
• 18 Ocak 2013'te Manisa'nın Soma ilçesinde bir maden ocağında demir ayakların düşmesi ve iki demirin arasında kalması sonucu 1 işçi yaşamını yitirdi.^[16]

2014

• 13 Mayıs 2014'te Manisa'nın Soma ilçesinde bir maden ocağında çıkan yangın sonucu 301 işçi hayatını kaybetti, en az 88 işçi de yaralandı. Facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik kazası olarak kayıtlara geçti.
• 1 Haziran 2014'te Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde bir maden ocağında kömür kırma makinesinin başına çarpması sonucu 1 işçi hayatını kaybetti.^[17]
• 11 Haziran 2014'te Şırnak'ın Kemerli mahallesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 2'si kardeş 3 işçi hayatını kaybetti.^[18]
• 18 Haziran 2014'te Şırnak'ın Dağkonak mahallesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi hayatını kaybetti.^[19]
• 28 Ekim 2014'de Karaman’ın Ermenek ilçesine bağlı Pamuklu mahallesi yakınlarında bir kömür madeninde meydana gelen su baskını sonucu 18 işçinin mahsur kalarak hayatını kaybetti.
• 1 Kasım 2014'te Bartın'ın Amasra ilçesinde bir maden ocağında meydana gelen göçükte mahsur kalan 2 Çinli işçi hayatını kaybetti, 1 Çinli işçi de yaralandı.^[20] Aynı gün Zonguldak'ın Gelik beldesinde ruhsatsız olarak işletilen kömür ocağında vagon çarpması sonucu 1 işçi yaşamını yitirdi.^[20]
• 6 Kasım 2014'te Elâzığ'ın Alacakaya ilçesinde bir maden ocağında düşen kaya parçasının altında kalan 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de yaralandı.^[21]
• 19 Kasım 2014'te Bingöl'ün Genç ilçesinde bir maden ocağında kamyonun altında kalan 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de ağır yaralandı.^[22]

2015

• 21 Ocak 2015'te Sivas'ın Gemerek ilçesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de yaralandı.^[23]
• 7 Şubat 2015'te Muğla'nın Fethiye ilçesinde bir maden ocağında yerinden sökülen kaya parçasının altında kalan 1 işçi hayatını kaybetti.^[24]
• 10 Mart 2015'te Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun Zonguldak'ın Karadeniz Ereğli ilçesine bağlı Kandilli beldesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi hayatını kaybetti, 1 işçi de yaralandı.^[25]
• 8 Haziran 2015'te Amasya'nın Suluova ilçesinde bir maden ocağında meydana gelen göçük sonucu 1 işçi hayatını kaybetti, 2 işçi de yaralandı.^[26]
• 21 Temmuz 2015'te Muğla'nın Milas ilçesinde bir maden ocağında devrilen direğin altında kalan 1 işçi hayatını kaybetti.^[27]
• 27 Temmuz 2015'te Ankara'nın Nallıhan ilçesinde bir maden ocağında malzeme taşıyan vagonun çarpması sonucu 1 işçi hayatını kaybetti.^[28]

Ayrıca bakınız

• Türkiye'de 2008 karayolu kazaları
• Türkiye'deki demiryolu kazaları
• Türkiye'deki havacılık kazaları ve olayları
• Türkiye'deki denizcilik kazaları ve olayları
• Türkiye'deki sanayi ve inşaat kazaları

Kaynakça

1. "Türkiye'deki maden kazaları". Kanalb.com.tr. 14 Mayıs 2014. http://www.kanalb.com.tr/haber.php?HaberNo=55702#.U3VDmoF_tio. 
2. Elitok, Adem (15 Mayıs 2014). "Maden ocağındaki ölü sayısı 299'a yükseldi". Cihan Haber Ajansı (Cihan.com.tr). http://www.cihan.com.tr/news/Maden-ocagindaki-olu-sayisi-284-e-yukseldi_2851-CHMTQzMjg1MS8x. 
3. "Türkiye'de Geçmişten Bugüne Maden Kazaları". Kanalb.com.tr. 14 Mayıs 2014. http://www.habermrt.com/gundem/turkiyede-gecmisten-bugune-maden-kazalari-h185805.html. 
4. "Dünyayı geride bıraktık - İşte Türkiye’yi ağlatan maden kazaları". Zaman.com.tr. 14 Mayıs 2014. http://www.zaman.com.tr/gundem_iste-turkiyeyi-aglatan-maden-kazalari_2217237.html. 
5. "Tarihin en büyük maden kazaları". Aa.com.tr. 14 Mayıs 2014. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150423175114/http://www.aa.com.tr/tr/manset/327945--tarihin-en-buyuk-maden-kazalari. 
6. "68 madenci anıldı". Ulusalkanal.com.tr. 8 Şubat 2013. http://www.ulusalkanal.com.tr/yurt/68-madenci-anildi-h8809.html. 
7. "En büyük maden faciasının sırları". Radikal.com.tr. 5 Mayıs 2010. http://www.radikal.com.tr/turkiye/en_buyuk_maden_faciasinin_sirlari-995065. 
8. "Sorgun'da Bir Maden İşçisi Öldü". Bianet.org. 23 Ağustos 2012. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/MMLiK. 
9. "KARAMAN ERMENEK’TE BİR ÖZEL FİRMA TARAFINDAN ÇALIŞTIRILAN...". Maden.org.tr. 4 Aralık 2003. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/jGXjR. 
10. "KASTAMONU KURE'DE MADEN KAZASI*" (Pdf). Maden.org.tr. 11 Eylül 2004. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/mVEGt. 
11. "Ölüm madeninde sessizlik ve hüzün". Haber7.com. 14 Aralık 2009. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/BkT6m. 
12. "Balıkesir'de grizu patlaması". Sabah.com.tr. 23 Şubat 2010. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/HjUzg. 
13. "Maden ocağında patlama". Sabah.com.tr. 17 Mayıs 2010. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/3VYg4. 
14. "Yine kara madenden kara haber geldi". Hurriyet.com.tr. 10 Temmuz 2010. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/ky1vY. 
15. "Kömür ocağında metan patlaması". Hurriyet.com.tr. 8 Ocak 2013. 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/HRPLM. 
16. "Maden ocağında iş kazası: 1 ölü". Sabah. 18 Ocak 2013. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
17. "Kahramanmaraş'ta maden kazası". Radikal. 1 Haziran 2014. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
18. "Şırnak'ta 3 madencinin cesedi çıkarıldı". Radikal. 11 Haziran 2014. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
19. "Yine Şırnak, yine maden göçüğü, yine ölüm". Radikal. 18 Haziran 2014. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
20. "Bartın'da göçük, Zonguldak'ta vagon çarpması: 3 madenci öldü". Radikal. 1 Kasım 2014. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
21. "Maden ocağında kahreden kaza". Radikal. 6 Kasım 2014. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
22. "Maden ocağında kaza: 1 ölü, 1 yaralı". Radikal. 19 Kasım 2014. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
23. "Sivas'ta maden ocağındaki kaza". Radikal. 21 Ocak 2015. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
24. "Maden ocağında iş kazası: 1 ölü". Radikal. 7 Şubat 2015. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
25. "TTK maden ocağında göçük". Anadolu Ajansı. 10/03/2015. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20160326122721/http://www.radikal.com.tr/zonguldak-haber/ttk-maden-ocaginda-gocuk-1309906/. Erişim tarihi: 26 Mart 2016. 
26. "Amasya'daki maden ocağında göçük: 1 ölü!". Radikal. 9 Haziran 2015. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
27. "Muğla'da alüminyum madeninde iş kazası: 1 ölü". Radikal. 22 Temmuz 2015. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
28. "Ankara'da maden ocağında kaza: 1 ölü". Radikal. 27 Temmuz 2015. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.