Tatlar, Altındağ
Tatlar | |
— Mahalle — | |
Ankara | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Ankara |
İlçe | Altındağ |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0312 |
İl plaka kodu | 06 |
Posta kodu | 06105 |
İnternet sitesi: |
Tatlar, Tatlar Köyü, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Orta Asya Dönemi: Tatlar'ın kökeni Oğuzların Kayı boyuna dayanmaktadır. Anayurtları Hazar'ın Kuzey Doğusu'dur. Malazgirt zaferinin ardından Anadolu'ya Türk boylarının akınları başlasa da tarım ve hayvancılık ile uğraşan Tatlar kolu, bir süre daha anayurtlarını terk etmemiştir. Ancak bölgenin boşalması sonrasında nükseden geçim sıkıntısı ve Moğol istilası nedeniyle 1200'lü yılların başlarında anayurtlarından ayrılıp Kafkaslar üzerinden Anadolu'ya geçmek zorunda kalmışlardır.
İlk Dönem: Anadolu'daki ilk yıllarında Erzurum'un Horasan ilçesine yerleşen ve bir süre burada ikamet eden Tatlar'lar yeni yurt arayışıyla batıya doğru ilerleyişini sürdürmüştür. Sonradan yapılan çalışmalarda izlerine Tokat bölgesinde de rastlanmıştır. Ancak Tatlar'ların Tokat kırsalında uzun süre ikamet etmedikleri tahmin edilmektedir. Hacı Bayram Veli Hazretlerinin yaşadığı dönemde Tatlar'lardan müritlerin bulunması, aşiretin Ankara bölgesine 1300'lü yılların ortalarında yerleştiği tezini güçlendirmektedir.
Ankara'daki ilk yurtları Hacettepe sırtları (şimdiki Ankara Hastanesi'nin olduğu bölge) olduğu yerel kaynaklarda geçen Tatlar'lar burayı uzunca bir süre kullanmışlardır. Ancak soyun, tarımla uğraşan küçük kolu arazinin engebeli olması nedeniyle şu anda Sincan olarak bilinen bölgeye göçmüşlerdir. Ana kol olan Kasapgil Soyu ise bir süre daha Hacettepe sırtlarında hayvancılık ile uğraşmaya devam etmiştir. Ankara Savaşı sonrası Anadolu'da başlayan fetret devri ile baş gösteren kaos ortamı ve eşkıyalık hareketleri sonrası Kasapgil Soyu hayvanlarını korumak için şu anki Tatlar Köyü'nün bulunduğu Ankara’nın 10 km doğusuna yerleşmiştir. Ankara Savaşı ve Hacı Bayram Veli Hazretlerinin yaşadığı dönemde Tatlar Köyü'nden de müritlerin bulunduğunun bilinmesi köyün 1410 ile 1429 tarihleri arasında kurulduğu ihtimalini güçlendirmektedir.
Yakın dönem: Tatlar'lar (Tatlar'lılar) Türk tarihinde ise ilk kez Balkan Savaşları sırasında isimlerinden söz ettirmişlerdir. 1. Dünya savaşı öncesi patlak veren çatışmalarda Tatlar'lılar kahramanca çarpışmış, pek çok cephede onlarca şehit vermiştir. Ancak Tatlar'ın, Türk tarihinde yer almasına neden olan olay İstiklal Mücadelesi öncesinde yaşanmıştır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Anadoluyu, Kurtuluş Savaşı mücadelesinde birleştirme çalışmaları kapsamında 27 Aralık 1919 günü Ankara'ya geldiğinde, Dikmen sırtlarındaki Keklikpınarı'nda binlerce seğmen tarafından karşılanmıştır. Hatıralara göre Mustafa Kemal, silahlı kişilerin saltanat yanlıları olduğunu düşünür ve kendisini öldürmek istedikleri endişesine kapılır. Yolun sonuna geldiğini düşünen Mustafa Kemal, beraberinde bulunan askerlere hareket etmemeleri emrini verir ve kendisi tek başına seğmenlerin yanına gider, ardından yüksek ve tok bir sesle "Hayırdır Efeler!" diye sorar. Seğmenler de "Atam seni görmeye geldik vatan uğruna ölmeye geldik " şeklinde cevap verir. Sonrasında davullar çalınıp kılıçlar çekilir. Tarih kitaplarında Türk Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olarak geçen olay anadolunun tavrını belirlemiş, Ankara halkının kararlılığı, fitilini ateşlemiştir. Tarihin seyrini değiştiren seğmenlerin başını ise Tatlar'lılar çekmektedir. Seğmen kültürü halen köyde devam etmektedir.
Cumhuriyet Dönemi: Tatlar'lıların en net bilinen tarihi ise Cumhuriyet dönemdir. Tatlar'ların ana kolu Kasapgil Soyu'ndan Müslihittin Tunca Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlığını yapmış aynı zamanda da Türkiye Büyük Millet Meclisi 4. Dönem Milletvekili (mebus) görevini yürütmüştür. Kasapgil'lerden Sıtkı Ağa'nın yıllarca hüküm sürdüğü Tatlar, bu dönemde eğitimde yaptığı atılımlarla bilinmektedir. Tatlar'ın mevcut seğmen ağası Hayrullah Tunca'dır
Kültür
- Oğuz Türk kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
- Hazar'ın batısındaki Tatlar ile karıştırılsa da aslı yoktur. Gerek kültürel etkileşimin sıfıra yakın olması gerekse göç yol ve tarihleri birbirlerinden farklıdır.
- Tatlar'ların göç yolları Türkiye'nin farklı illerinde peşin sıra kurulan Tatlar isimli köylerden de anlaşılmaktadır. Pek çok yerde tıpkı Ankara'da da olduğu gibi Tatlar köylerinin yakınlarında Peçenek, Yuva ve Saray köyleri de bulunmaktadır. Özellikle Peçenek köyleri neredeyse her Tatlar köyün'ün yanı başında vardır. Bu da Peçenek ile Tatlar kollarının aynı göç yollarını beraber kullandığı tezini ortaya koymaktadır.
- Türkiye'nin en batısındaki Tatlar Köyü Bolu sınırları içerisindedir. Tatlar kültürünü koruyan ana soy Ankara'nın Altındağ ilçesine bağlıdır.
- Seğmen kültürü Tatlar'lılar arasında halen yaşatılmaktadır. Sıtkı Tunca'dan sonra Seğmen ağalığı görevini oğlu Hayrullah Tunca sürdürmektedir. Milli Bayramlardaki Resmi Törenler'de Ankaralıları temsilen yer alan Seğmenlik görevini yine Hayrullah Tunca sağlamaktadır.
- Tatlar'da Tirit ve Tereyağlı Ekmek ile Höşmerim yemekleri halen yapılmaktadır.
- Tatlar'da Düğünlerde mutlaka saz çalınır, renkli geçen düğünlerde seğmen kültürü ile birlikte Ankara Oyun Havaları, özüne uygun şekilde oynanır
- Yaylacılık geleneği yoktur.
- Halkın yerel lehçesi Ankara yöresiyle uyuşmaktadır.
Eğitim
Köydeki ilk eğitim kurumu Kasapgil Soy'undan Türkiye Büyük Millet Meclisi 4. Dönem Milletvekili (Mebus) Muslihittin TUNCA'nın girişimiyle 1932 yılında köylünün ısrarlı talebiyle açılan ilkokuldur. Günümüzde bile ülkemizin bazı bölgelerinde ciddi şekilde eğitim sorunu yaşanırken o yıllarda Tatlarlının, devletten, aş ve işten önce eğitim talep etmesi takdire şayandır. Cumhuriyetin ilk yıllarından beri Eğitime çok önem veren Tatlar Köyü birçok resmi kurumda üst düzey yönetici, muhabir, gazeteci, ses sanatçısı, doktor, avukat ve daha birçok aydın yetiştirmiştir.
Tatlar'ın Yetiştirdiği Önemli Şahsiyetler
- Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından Müslihittin Tunca, Türkiye Büyük Millet Meclisi 4. Dönem Milletvekilliği (mebus) görevini yürütmüştür.
- Tatlar Köyü'nün Türkiye Büyük Millet Meclisi'yle yollarının ikinci kez kesişmesi ise Halil Şıvgının Anavatan Partisi'nden milletvekilliğiyle gerçekleşmiştir. Şıvgın, aynı zamanda Sağlık Bakanlığı görevinde de bulunmuştur.
- Nüfusunun kütük hanesinde Tatlar Köyü yazan bir diğer isim ise Türkiye’nin severek dinlediği Türk Sanat Müziği Sanatçısı Zekai Tuncadır.
- Tatlar'ın yetiştirmiş olduğu Lütfi Tunca ise Mamak Belediyesinde başkan yardımcılığı göreviyle Tatlarlıların yerel yönetimlerde de söz sahibi olmasını sağlamıştır.
- Seğmen Ağa'lığı görevini Resmi törenlerde halen Hayrullah Tunca Yürütmektedir.
- Tatlarlı iş dünyasında da diğer alanlardaki gibi kendine yer bulmuştur. 2006 yılında İbrahim Aydın'ın kurduğu SETMER LTD. ŞTİ. kısa zamanda eğitim sektöründe kendisini gösterirken, bugün Ankara'nın en lüks araçları yine Tatlarlı olan Ulucan Otomotiv markasını taşımaktadır.
- Tatlar köyünden birçok alanda olduğu gibi medya sektöründe de söz sahibi kişiler çıkmıştır. Muhabirlik görevini başarıyla yerine getiren Serkan Kılıç ile bir dönem farklı kanallarda sunuculuk yapan Lale Şıvgın Tatlar'ın yetiştirdiği basın mensuplarıdır.
- Tatlar, eğitim alanında Ankara'da parmakla gösterilen bir kaç yerleşim yerinden biridir. Tatlar'ın yetiştirdiği Yahya Kemal Tunca 2010 yılında gerçekleştiren Üniversiteye Giriş Sınavında Türkiye genelinde ilk 5000 içerisine girmiş ve dünyanın ilk 100 üniversitesi arasında yer alan Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde eğitimi tamamlamıştır.
Coğrafya
- Ankara İli'nin 10 km doğusunda, Altındağ ilçesine 3 km uzaklıktadır.
- Ankara Savaşı sonrası başlayan eşkıyalık hareketleri sonrası kurulan Tatlar'ın yerleşim alanı olduğu ancak köyün 300 metre yakınına yaklaşana kadar anlaşılabilmektedir.
- Köyün batı cephesinde Meşe Dağı bulunur. Dağ'ın köye bakan cephesindeki ağaçlar eski tarihlerde çıkan bir yangınla tamamen küle dönmüştür.
- Ankara'ya nispeten yüksek bir alanda yer alır.
- Sert bir zemine sahip olan Tatlar'da su, onlarca metre yerin altından çıkmaktadır.
- Ulaşım, karayolu ile şahsi araçlarla sağlandığı gibi Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne ait Halk Otobüsleri ile de sağlanmaktadır.
- Tatlardan çıkarılan herhangi bir maden yoktur
İklim
Tatlar Köyü, karasal iklim etki alanı içerisindedir. Yüksek kesimde yer alması sebebiyle, yaz mevsiminde dahi geceleri soğuk etkisini hissettirir. Kış mevsimi ise oldukça sert geçmektedir.
Nüfus
- Cumhuriyetin ilk yıllarında köyün nüfusunun 70-80 hane civarında olduğu söylenmektedir.
- Nüfus köy halkının Ankara'nın başkent oluşu nedeniyle Ankara'nın mahallelerine taşınmasıyla azalma göstermiştir.
- Bir şekilde Tatlar Köyü ile bağı olan insanlar bugün Ankara'nın bütün semt ve mahallelerinde oturmaktadır.
- Günümüzde ise Tatlar Köyünde 35 hanede, 260 kişi ikamet etmektedir. Türkiye genelinde soy bağı Tatlar Köyü'ne bağlı olan yaklaşık 4 bin kişi olduğu tahmin edilmektedir.
- Halkın %100 Müslümandır.
- Köy Muhtarı Adil Tuna'dır
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2014 | 203 |
2011 | 167 |
2007 | 183 |
2000 | 200 |
Ekonomi
- Tatlar Köyü'nün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
- Yakın tarihte Tatlarlılar devlet kademeleri ve iş dünyasında da kendini göstermeye başlamıştır.
- Eşsiz doğası ve kültürel tarihi mirası ile de turizm, köy ekonomisine nispeten katkı sağlamaktadır.
- Doğasını nispeten bozulmamış bir şekilde koruyan Ankara'ya en yakın yerleşim yerlerinden biridir.
- Turizm ekonomisi aynı zamanda çevre mahallelerin ekonomilerini de hareketlendirmektedir.
Altyapı bilgileri
23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 2’nci maddesi gereği Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırlarını belirleyen 50 km yarıçap içinde kaldığından köy tüzel kişiliği sona ererek mahalleye dönüşmüştür. Siteler semtine bağlıdır. Mahallede ilköğretim okulu vardır. Mahallenin hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi ve Banka ATM'si bulunmamatadır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup ayrıca mahalleden EGO'nun 313 ile 335 sefer sayılı otobüsleri kalkmaktadır . Mahallede elektrik ve sabit telefon vardır. GSM operatörleri 3G teknolojisi ile hizmet vermektedir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
|