Tesniye Kodu
Tesniye Kodu, akademisyenler tarafından Tesniye'de geçen kanun kodlarına verilen isimdir. Dini törenlerden arınma ayinine, toplum ve suç kanunlarından savaş yönetimine kadar çeşitli yasaları içerir.[1] Çıkış 20-23'te bulunan Ahit Kodu gibi, Tevrat'ın beş kitabında bulunan diğer kanun kodlarına benzer;[1][2] buna Etik Dekalog'u tartışan kısım hariçtir. Etik Dekalog'un ayrı tutulmasının sebebi yazarın kim olduğuyla ilgili sebeplerden değil, akademik açıdan bunun başlı başına bir konu olduğu düşünülmesidir. Tesniye'nin hemen hemen tamamı Musa'nın son sözleri olarak sunulmuştur; tarihi giriş ve Etik Dekalog'un tekrarıyla başlayan Tesniye, cesaretlendirici son sözler ve nasihatlarla biter. Orta kısımda ise (Tesniye 12-26) Tesniye Kodu bulunur.[1] Belgesel hipotezin görüşüne göre bu kod Tesniyeci kaynak tarafından yazılmıştır.
Tesniye Kodu kanunları
Tesniye Kodu'nda, Tevrat'taki mitsvaların üçte biri bulunur dolayısıyla Yahudi kanunlarının önemli bir kısmını oluşturur. Kanunlardan bazıları Tevrat'ın diğer yerlerindeki kanunların tekrarıdır; bazı kanunlar değişikliğe uğramıştır; ve bazı kanunlar ise başlı başına Tesniye'nin ürünüdür.
Tevrat'ın diğer yerlerindeki kanunlara benzer kodlar
Dini vecibeleri yerine getirme kanunları
- Diğer tanrılara tapmaya karşı (12:29-31)
- Yas gereği kasten şekil bozmanın yasaklanışı (14:1-2)
- Helal ve haram hayvanlarla ilgili (14:3-20)
- İnsan tarafından öldürülmemiş hayvanı yeme yasağı (14:21)
- Aşera koruluğu ve dini sütunlara karşı (16:21-22)
- Kusurlu kurbanlara karşı (17;1)
Yetkililerle ilgili kanunlar
- Hakimlerin tarafsızlığı (16:19-20)
Suç kanunları
- Şahitlikle ilgili (19:15-21)
- Zina ve baştan çıkarmayla ilgili (22:22-29)
- Adam kaçırmaya karşı (24:7)
- Ağırlık ve ölçü düzeni (25:13-16)
Toplum kanunları
- Kaybolan malın sahibine iade edilmesi (22:1-4)
- Farklı türlerin karıştırılma yasağı (22:9-11)
- Tsitsit ile ilgili (22:12)
- Üvey anne ile evlenmeye karşı (22:30)
- Tefeciliğe karşı (23:19-20)
- Antlaşmalarla ilgili (23:21-23)
- Taahhütlerle ilgili (24:6, 24:10-13)
- Cüzzamla ilgili (24:8-9)
- Hizmetçilerin maaşlarıyla ilgili (24:14-15)
- Yabancılara, dullara ve öksüzlere adaletle ilgili (24:17-18)
- Tahıl artıklarıyla ilgili (24:19-22)
Tevrat'ın diğer yerlerindeki kanunlardan farklı kodlar
Dinsel kanunlar
- Merkezi tapınak dışındaki sunuların ve ahitlerin yasaklanışı (12:1-28)
- Aşar vergisi ile ilgili kanunlar (14:22-29)
- Yedinci yılda borçların silinmesi (15:1-11)
- İlk doğan erkeklerin Yehova'ya adanması (15:19-23)
- Üç yıllık bayramla ilgili kanunlar (16:1-17)
Suç kanunu
- Cinayet ve katliam ile ilgili kanunlar (19:1-13)
Toplum kanunları
- Kölelikle ilgili (15:12-18)
- Temizlikle ilgili (23:9-14)
Tevrat'ta sadece Tesniye Kodu'na has kanunlar
Dinsel kanunlar
- Yalancı peygamberlere karşı (13)
- Putperestlerin ölümüne taşlanması (17:2-7)
Yetkililerle ilgili kanunlar
- Her şehirde hakimlerin atanması (16:18)
- Merkezi anayasa mahkemesi (17:8-13)
- Kralların kısıtlamaları (17:14-20)
- Levilerin hakları (18:1-8)
- Gelecekteki peygamberler (18:9-22)
- Rahipliğe kabul ve kısıtlamalar (23:1-8)
Askeri kanun
- Savaşta takip edilecek tavırla ilgili (20 ve 21:10-14)
Suç kanunları
- Faili meçhul cinayetlerin kefareti (21:1-9)
- Suçlunun cesedi (21:22-23)
Toplum kanunları
- Sınırların değiştirilmesi (19:14)
- İlk doğan oğlun hakları (21:15-17)
- Saygısız oğulların ölümüne taşlanması (21:18-21)
- Karşı cinsin giysilerini giymek (22:5)
- Kuş yuvasıyla anne kuşunun aynı anda almanın yasaklanışı (22:6-7)
- Çatıya korkuluk konması (22:8)
- Yeni evlenen kadına iftiranın yasaklanışı (22:13-21)
- Kaçan kölelerle ilgili (23:15-16)
- Zina ile ilgili (23:17-18)
- Komşunun tahılları (23:24-25)
- Boşanma (24:1-4)
- Suçlu aileyi cezalandırma (24:16)
- Kırbaç sayısını sınırlama (25:1-3)
- Harmanlarken öküze ağızlık takılmasının yasaklanışı (25:4)
- Yenge ve kayınbirader arasında evlilik (25:5-10)
- Kadının alçak gönüllü olması (25:11-12)
Ayinsel
- Yeni açan meyveler ve onların aşar vergisiyle ilgili ayin ve dualar (26:1-15)
Kaynakça
| |||||||||||||||||||||||||||
