Tokyo Bombardımanı
Tokyo Bombardımanı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Pasifik Savaşı | |||||||
Amerika Birleşik Devletleri'ne ait B-29 tipi savaş uçakları Tokyo kentini bombalarken. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
ABD | Japon İmparatorluğu |
Tokyo bombardımanı, 10 Mart 1945'te, ABD'nin Tokyo'yu Napalm bombalarıyla yüklü 344 tane B-29 uçağıyla yapılan bombardıman saldırısı.
II. Dünya Savaşı sırasında, ABD 14 Kasım 1944'ten itibaren toplam 106 kez Tokyo Bombardımanı düzenlemişti. Özellikle 10 Mart 1945 tarihli hava saldırısı Tokyo Büyük bombardıman saldırısı olarak adlandırıldı ve sivillerin hasar gördükleri hava saldırısı olarak bilinmektedir.
9 Mart 1945, saat 22 sularında Tokyo'da hava saldırısı sirenleri çalar ve halk paniğe kapılır. Ancak iki bombardıman uçağı da herhangi bir saldırı yapmadan gözden kaybolur. İki saat sonra 24 sularında Tokyo semalarından ilk bomba bırakılır. Tokyo'da askeri kuvvetler bombardımanın farkına ancak saat 00:15 'te farkına varır ve sirenler çalmaya başlar. 2,5 saat boyunca Tokyo halı bombardımanı şeklinde Napalm bombalarıyla bombalanır. Bu bombardımanda önce şehrin çevresi yangın bombalarıyla bombalanır. Amaç halkı bir ateş çemberine almaktır.
10 Mart 1945'den önceki Tokyo Bombardımanları
ABD'nin Tokyo'ya ilk hava saldırısı, 18 Nisan 1942'de Amerikan Uçak gemisi USS Hornet (CV-8)'ten kalkan Yarbay Jimmy Doolittle komutasındaki on altı B-25 tipi bombardıman uçak ile düzenlendi.
Temmuz 1944'de ABD'nin Saipan adası başta olmak üzere Mariana adalarını işgal ettikten sonra bu adaları hava üssü olarak kullanarak B-29 bombardıman uçağıyla Japonya'nın ana kısmına hava saldırısını başlattı.
ABD 24 Kasım 1944'te Nakajima Uçak Fabrikasına ilk stratejik hava saldırısı düzenledi. Ondan sonra hava saldırıları devam etti ve 27 Ocak 1945'te Tokyo'nun merkez semtlerinden Yurakucho ve Ginza mahalleleri hedef oldu ve Yurakucho istasyonu sivillerin ölüleriyle dolduruldu.
10 Mart 1945 tarihli Tokyo Büyük Bombardımanı
Amerika, Japon küçük ve orta ölçekli silah firmaların üretim merkezi olduğu gerekçesi ile şehir merkezi ve sivilleri de hedef almıştı. Saldırı; ABD Hava Kuvvetleri'nin 73, 313 ve 314'üncü hava birliklerine bağlı B-29 bombardıman uçakları ile alçak irtifadan bombardıman şeklinde gerçekleştirilmişti.
9 Mart 1945'i 10 Mart'a bağlayan gece bombardıman başladı. Saldırıda 279'u bombardıman ile görevli 325 B-29 bombardıman uçağı görev aldı. 00:07'de ilk bomba Fukagawa mahallesine attıldıktan sonra Jôtô (Saray batısı) mahallesine de hava saldırısı başladı. 00:20'de Asakusa mahallesi de bombalanmaya başlandı. Yangından çıkan duman 7000 metre yüksekliğe ulaştı ve saniyede 20 metrelik bir fırtına esmeye başladı.
Japonya'nın hava savunmasının zayıf olacağını öngören Amerika, B-29 bombardıman uçaklarını makineli tüfekleri çıkarılmış olarak normalin 2 katı olan 6 tonluk Napalm taşıyacak şekilde düzenlemişti.
Atılan bomba çeşitleri; E46 tipi Cluster Napalm başta olmak üzere 'yağlı Napalm', 'Beyaz fosforlu Napalm' ve 'Elektron Napalmı' olup toplam miktar 1.700 ton'a ulaştı.
O gece alçak basınçlı cephe geçtiği için kuzey-batı istikametinden kuvvetli rüzgar esiyordu ve bu rüzgar da hasarları büyütmüştü.
Kuvvetli esen rüzgar antenlerini salladığı için Japon radarları B-29'leri yakalamakta ve ikaz vermekte gecikmişlerdi. İlk ikaz bombardımanın başladıktan sonra ancak 00:15'te yapılabilmişti.
Harekatta 'Alçak İrtifalı Giriş' denilen uçuş manevrası ilk defa denedi. Öncü 'Pass Finder' uçakları alçaktan 'Elektron Napalm'ları atarak işaretleme yaptılar. Daha sonra bombardıman birlikleri de alçaktan bölgeye girerek Elektron Napalm'larının oluşturduğu ışık noktalarını kuşatacak şekilde E-46 tipi Cluster napalm'larını attılar.
Tokyo'nun etrafında konuşlandırılan Japon gece avcı uçakları kalktılar ise de şiddetli yangın, ısınan havanın yukarıya yükselmesi ve duman hücum hareketine zorluk çıkardı. Zamanla hava meydanları duman ve kül ile doldu ve uçakların kalkışları olanaksız hale geldi.
Bombardımanda 7415 kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 278.000 ev yandı. Tokyo'nun üçte birine tekabül eden 40 km² yerleşim alanı kül oldu.
Saldırı günü olan 10 Mart, 1905 yılında Japonya'nın Rus'lara karşı Mukden Meydan Muharebesi'ni kazandığı tarih ve Japon Kara Kuvvetleri günü idi.
Tokyo Büyük Bombardımanı'na katılan 325 B-29 bombardıman uçağın 12'si düşürüldü ve 42'si hasar gördü.
Bombardımanın bilançosu
Marunouchi mahallesi civarında, dönemin Tokyo Büyükşehir Belediyesi binasının hasar görmesi dışında bombardımanın hedefi olmamış bloklar az değildi. Japonya'yı işgal ederken bu blokların askerî tesis olarak kullanılmalarını öngörüldüğü söylenmektedir. Tsukiji civarlarının hedef olmayışın sebebi ise Amerika Kilisesi'ne bağlı 'St. Luka's International Hospital (Aziz Luka Uluslararası Hastanesi)'ın bulunması olduğu söylenmektedir. Kampüs içinde Rockefeller Vakfı'nın bağışıyla kurulan kütüphanesinin bulunduğu Tokyo İmparatorluk Üniversitesi civarı da hedefi olmadı. Kanda'da The Salvation Army (Kurtuluş Ordusu)'in 'genel karargâhı'nın bulunmasından dolayı hedefi seçilmediği söyleniyorsa da kesin bilgi yoktur. İmparatorluk Sarayı da hedefinden muaf ediliyordu. Fakat 25 Mayıs 1945 tarihli bombardıman ile etrafından yayan yangınlarla Meiji Sarayı da yanmıştı. Bu olayın sorumluluğunu tutarak Saray İşleri Bakanı Tsuneo Matsudaira istifa etmişti.
Bombardımandan sonra ABD, Japonya savaş sanayiinin fabrikalardan, evlere ve küçük atölyelere kaydığını, bombardımanın bu yüzden doğrudan şehre yapıldığını açıklamıştır. Bu bombardıman insanlık tarihinin şahit olduğu en büyük katliamlarından biridir.ABD, 10 Mart tarihli 'Tokyo Büyük bombardımanı'ndan sonra yine Tokyo'ya hava saldırılarını sürdürmüştür. Aralarında büyük hasarı veren saldırı ise 25 Mayıs 1945'te gerçekleştirildi. 470 B-29 bombardıman uçağıyla o zamana kadar bombardımanın hedefi olmamış Yamanote'ye saldırıdı.
- 7415 kişi hayatını kaybetti
- 220.000 evi yandı veya hasar gördü.
Trivia
ABD'nin ünlü aktörü Charles Bronson da B-29 bombardıman uçağının makineli tüfek görevlisi olarak 'Tokyo Büyük bombardımanı'na katıldığı söyleniyor.
İlgili filmler
- 'Galasu no Usagi (Camlı Tavşan)' (Film, 1979)
- 'Galasu no Usagi (Camlı Tavşan)' (NHK TV., 1980)
- 'Galasu no Usagi (Camlı Tavşan)' (Anime, 2005) Resmi Site/Trailer
- 'Hotaru no Haka (The Grave of the Fireflies)' (Anime, 1988) Kobe bombardıman
- 'Hotaru no Haka' (NTV, 2005) Resmi Site/Trailer Kobe bombasrdıman
- Tokyo Bombardımandan esinlenmiş Ango Sakaguchi'nin eserinden: Makoto Tezuka (Osamu Tezuka'nın oğlu), 'Hakuchi' (1999) Trailer
- Ateşböceklerinin Mezarı
İlgili belgeseller
- 'Tôkyô Dai Kûşû: 60 nenme-no Hisai Çizu (Tokyo Büyük Bombardımanı: 60 yıl sonraki Hasar haritası)' (NHK TV., 2005) Trailer
- 'Target Tokyo From Saipan B-29 Base' 27 Kasım 1944 tarihli propaganda haberi
- 'B-29's Rule Jap Skies' 18 Aralık 1944 tarihli propaganda haberi
Ayrıca bknz.
Dış bağlantılar
- The Center of the Tokyo Raid and War Dameges
- 67 Japanese Cities Firebombed in World War II
- Air Raid against Cities of Kawasaki and Yokohama
- The Tokyo Fire Raids, 1945
- Japan Times (30 Eylül 2002)
- AP Haber Ajansı (10 Mart 2005)
|