Tommy Franks

Tommy Franks
Doğum 17 Haziran 1945 (1945-06-17)
Wynnewood, Oklahoma
Bağlılığı Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
Hizmet dalı Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları 1965–2003
Rütbesi General
Birimleri 2. Piyade Tümeni (Güney Kore)
3. Ordu (Afganistan ve Irak)
Komuta Merkezi Komutanlığı
Savaşları/Çatışmaları Vietnam Savaşı
Körfez Savaşı
Afganistan Savaşı
Irak Savaşı
Madalyaları Savunma Üstün Hizmet Madalyası (ABD)
Liyakat Nişanı (ABD) (4 kez)
Bronz Yıldız Madalyası (ABD)
Mor Kalp Nişanı
İngiliz Şövalyelik Nişanı
Başkanlık Özgürlük Madalyası (ABD)
Sonraki işi Şirket yöneticisi

Tommy Ray Franks (d. 17 Haziran 1945) ABD Silahlı Kuvvetlerinde emekli general. En son yaptığı görev ABD Silahlı Kuvvetleri'nin yurtdışındaki ABD Komuta Merkezi Komutanlığıdır. Bu görevi General Anthony Zinni'den 6 Temmuz 2000 tarihinde devralan Franks 7 Temmuz 2003 günü emekli oluncaya kadar görevini sürdürdü. 11 Eylül Saldırılarının ardından 2001 yılında Afganistan'daki Taliban rejimine karşı düzenlenen işgale katılır. Ayrıca 2003 yılındaki Irak'ın işgali harekâtında da komutandır. Pulitzer Ödüllü gazeteci Thomas Ricks'e göre ABD tarihindeki en başarısız 4. komutandır.[1]

Gençliği

Tommy Ray Bentley adıyla Wynnewood Oklahoma’da dünyaya gelir. Ray ve Lorene Franks tarafından evlatlık edinilir.Teksas Midland’de liseyi bitirir. Austin’deki Teksas Üniversitesine gider. İki yıllık eğitimin sonrasında düşük notlarından dolayı okulu bırakarak orduya yazılır. Daha sonra ordudan aldıladığı bursla Arlington’daki Teksas Üniversitesine devam edecek ve 1971 yılında İşletme dalında lisans eğitimini tamamlayacaktır.Pensilvanya’daki Shippensburg Üniversitesinde Kamu Yönetimi alanında yüksek lisans yapar.

Askeri hayatı

1965 yılında orduya giren Franks temel eğitimini Missouri’deki Fort Leonard Wood’da alır. Massachusetts’deki Fort Devens’de şifre uzmanı olarak eğitim alır. Bu dönemde subay olmayan Franks Oklahoma Fort Sill Topçu ve Füze Subay Okulu sınavlarını kazanır. 1967 yılında asteğmen olarak mezun olur. Gaye eğitimi aldıktan sonra Vietnam Savaşı’da görev yapan 9. Piyade Tümenindeki 4. Topçu Taburuna atanır. 1968 yılında Fort Sill’e döner. Teğmen olarak üniversiteye devam ettikten sonra 1973 yılında yüzbaşı olarak Batı Almanya’daki 2. Zırhlı Birlikler Alayındaki 1. Havan Bölüğüne atanır. Kurmay Okulunu tamamladıktan sonra 1976 yılında Pentagon’da ordu müfettişi olarak görev yapar. 1977 yılında Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde çalışır. 1981 yılında yeniden döndüğü Batı Almanya’da 3 yıl görev yaptıktan sonra 1984 yılında ABD’ye döner. Bu dönemde yüksek lisans eğitimini tamamlar ve 1987 yılına kadar görev yapacağı Teksas’daki Fort Hood’a atanır.

General olarak ilk cephe görevi Körfez Savaşı sırasındadır. Harekâtın sonrasında Fort Sill Topçu Okulu komutan yardımcılığına atanır. 1994 yılında Güney Kore’ye atanır. 1995-97 yılları arasında bu ülkedeki 2. Piyade Tümen komutanlığı görevindedir. 2000 yılında orgeneralliğe terfi ederek Komuta Merkezi komutanlığına getirilir.

Irak Savaşı

Franks Irak'ın işgalini tamamlayarak askeri açıdan başarılı olmuş olsa da askeri tercihleri ve stratejik planlaması yoğun olarak eleştirilecektir. Eleştirilerden ilki savaştan sonra Irak Direnişinin oluşmasına engel olamamasına yöneliktir. Bu eleştiriye göre Franks sadece başkent Bağdat’ın ele geçirilerek Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesine yoğunlaşmış, savaş sonrası direnişin engellenmesi için milis kuvvetlerine dair bir önlem almamıştır.[2] Ayrıca Franks’in ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld kaynaklı baskılara maruz kaldığı iddia edilecektir. Franks’in 4. Mekanize Piyade Tümeninin ekipmanını taşıyan gemileri denizde bekletmesi ve Kuveyt’e göndermemesi yüzünden zaman kaybedildiği iddia edilir. Franks bunu Irak yönetimini şaşırtmak ve Türkiye üzerinden açılması muhtemel kuzey cephesi tehditini sürdürmek için yaptığını açıklayacaktır.[3] Bu iddia tarihçiler tarafından sorgulanacaktır.[4]

İşgal sonrasında yoğunlaşanan Irak direnişi ile ilgili olarak sorumlu tutulan Franks’in 11 Eylül Saldırılarından sonra hem Afganistan'ın işgali hem de Irak'ın işgalinde komutanlık yapmış olmasının ona verdiği yıpranma ve yorgunluk yüzünden emekli olmaya karar verdiği ve muharebelerin bitimindne sonraki durumla ilgilenmediği iddia edilir. Irak'taki muharebelerin sona ermesinden sonra komuta kademesinde onun hemen altında olan iki yardımcısı olan Generaller Michael Delong ve John Abizaid arasında rekabet yaşanacak, komutayı Abizaid’in almasının ardından Delong emekliye ayrılarak tasfiye edilecektir. Ayrıca Irak'taki boşalan 5. Kolordu komutanlığına getirilen General Ricardo Sanchez’in yeterli deneyime sahip olmadığı öne sürülecektir.

Kitle imha silahları

Irak’ın işgalinden önce kitle imha silahlarının ABD'ye karşı kullanılması durumunda felaket senaryolarını dillendirerek uygarlığın kurtarılması için demokrasinin askıya alınabileceğini söyleyen Franks, Irak'ta işgale gerekçe olarak dile getirilen kitle imha silahlarının bulunamamasını hayretle karşılayacak, Bush yönetiminin aldığı işgal kararını savunacaktır.[5]

Ödülleri

Franks askerlik hayatı boyunca çok sayıda ödül almıştır:

Askerlik sonrası hayatı

22 Mayıs 2003 tarihinde emekliye ayrılan Franks, Franks & Associates LLC adlı bir danışmanlık firmasında çalışmaya başlar. 2006 yılı Haziran ayında firma Innovative Decon Solutions ile birleşir.[6] Emeklilikten sonra anılarını yazmıştır.[7] 31 Ağustos 2004 tarihinde Cumhuriyetçi Parti toplantısında konuşarak Bush’un yeniden seçilmesine destek vermiştir.[8] 2005 yılı Aralık ayında Bank of America yönetim kuruluna seçilmiş ve 11 Haziran 2009 tarihinde gerekçe bildirilmeden görevden ayrılmıştır.[9] Franks ayrıca OSI Restaurant Partners, National Park Foundation ve Chuck E. Cheese yönetim kurullarında görev yapmaktadır.[10] Franks adına Hobart Oklahoma’da bir müze inşa edilmiştir.[11] Kendisi halen Roosevelt Oklahoma’da yaşamaktadır.

Yaralı askerlere yardım skandalı

2008 yılında ABD ve Army Times gazete haberlerinde Frank’in savaşta yaralanmış ABD askerleri için bağış toplanması için başlatılan Coalition to Salute America's Heroes adlı kampanyayı düzenleyenlerden adının kullanılması için 100 bin dolar aldığı yolunda haberler çıkar.[12][13] Kampanyayı düzenleyenlerin yaşam standarlarındaki gözle görülür artış ve Franks’in yaralı askerler üzerinden para kazanması ABD basınında yoğun olarak eleştirilecektir.[14]

Kaynakça

  1. ↑ 3 Haziran 2010 tarhli USA Today haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  2. ↑ Bakınız, Michael Gordon, Bernard Trainor, Cobra II: The Inside Story of the Invasion and Occupation of Iraq, Atlantic Books, 2007 ISBN 9781843543534
  3. ↑ Bakınız 1 Mart tezkeresi
  4. ↑ Bakınız Bob Woodward, Plan of Attack, Pocket Books, 2004 ISBN 9780743495455
  5. ↑ 2 Aralık 2005 tarihli News Hounds haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  6. ↑ Şirketin internet sitesi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  7. ↑ American Soldier, Regan Books, 2005 ISBN 9780060779542
  8. ↑ 2 Eylül 2004 tarihli The Washington Post haberinde tüm konuşmanın metni bulunmaktadır (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  9. ↑ 1 Ağustos 2009 tarihli Bloomberg haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  10. ↑ 2 Nisan 2008 tarihli St.Petersburg Times haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  11. ↑ Müzenin internet sitesi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  12. ↑ 17 Ocak 2008 tarihli Brian Ross haberi ABC (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  13. ↑ 18 Ocak 2008 tarihli Karen Jowers haberi Army Times (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
  14. ↑ 20 Ocak 2008 tarihli Bob Schieffer makalesi CBS (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
Irak Savaşı
Arkaplan
Taraflar
Muharebeler
Olaylar
İşgal ve iç savaş
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.