Yayın geciktirme

Yayın geciktirme, radyo ve televizyondaki canlı yayının belirli bir süre için ötelenmesidir. Kötü söz, pot ya da vahşet türündeki içeriğin yayına aktarılmasını engellemek amacıyla kısa bir süre için geçerli olan bu gecikme, yayındaki teknik sorunlar nedeniyle de uygulanabilmektedir.

Birden çok zaman dilimine sahip ülkelerde, yurt çapında yayınlanan programların birbirine koşut biçimde sürmesini sağlamak amacıyla daha uzun süreli gecikmeler de uygulanabilmektedir. Basit bir VTR aracılığıyla yapılabilen bu işlem, sayısal video teknolojisinin kullanıldığı ortamlarda zaman değiştirme adı verilen bir yöntemle de gerçekleştirilebilmektedir. Ulusal programların yayınlandığı zamanlarda Birleşik Devletler'in batı yakasında uygulanan bu sistem batı yakası gecikmesi olarak adlandırılmaktadır. Bu yöntem, American Idol ve Dancing With The Stars gibi ulusal programların yapım yeri olan Güney Kaliforniya'da da kullanılmaktadır. Los Angeles ve diğer batı yakası kentlerinde canlı olarak yayınlanan Akademi Ödülleri bu uygulamanın dışındadır.

Yayın geciktirme bir programın daha sonra yayınlanması anlamına da gelmektedir. Yayın akışında meydana gelen çakışmalar, farklı reyting dilimleri göz önüne alınarak yapılan değişiklikler bu tür gecikmelerin nedenleri arasında sayılabilir. Yüksek bir reyting diliminde yayınlanan bir program nedeniyle gecikmeye uğrayan Olimpiyat Oyunları yayınları bu duruma örnek olarak gösterilebilir.

Tarihçe

Allentown, Pennsylvania'dan yayın yapan WKAP radyo istasyonu, beş saniyelik gecikmeye izin verecek biçimde yerleştirilmiş kayıt ve playback kafasıyla donatılmış bir sistem kullanmaktaydı. Bu sistem, "Open Mic" adlı talk-showun yayına girdiği 1952 yılında tasarlanmıştır. Dünya üzerinde telefon bağlantısının yayına verildiği ilk program olarak kabul edilen "Open Mic", FCC'nin o zaman için canlı telefon bağlantılarına izin vermemesi nedeniyle playback yöntemini kullanmak zorunda kalmıştır.

Kötü sözleri geciktirmek amacıyla kullanılan sistem, WKAP'te başmühendis olarak çalışan C. Frank Cordaro tarafından üretilmiştir. Radyo istasyonunun o zamanki genel müdürü Ogden Davies, Cordaro'yu "canlı" konuşmalardaki kötü sözlerin yayına yansımasını engelleyen bir gereç geliştirmekle görevlendirmiştir. "Open Mic" için geliştirilen bu sistem daha sonra tüm ABD'ye yayılmıştır.

Bilgisayarlı geciktirme

Evintide BD600 Yayın Geciktirme Sistemi

Rastgele erişimli bellek kapasitesinin 1977 yılında 16 kilobite ulaşmasının ardından sayısal ses teknolojisi yayın geciktirmede kullanılmaya başlamıştır. Sayısal ortamda kaydedilen ses üzerinde "sanal bir kafa" yardımıyla değişiklik yapılabilmesinden yola çıkan Eventide, Inc ilk sayısal yayın geciktirme gerecini üretmiştir. Gerecin üzerinde bulunan bir düğme yardımıyla gecikme sıfıra indirilebilmektedir. Konuşmadaki olağan duraklamaları da sıkılaştıran sistem 1-2 dakika içinde yeni bir gecikme süresi oluşturabilmektedir.

Çağdaş sistemler kötü sözlerin yakalanmasında bir yayın teknisyeni tarafından işletilen bir yazılım yordamı kullanmaktadır. Genellikle beş ya da on saniyelik bir gecikme yaratan bu yordam, yayıncıya içeriği (ses ve görüntü) sansürleme olanağı sunmaktadır. İçeriğin değiştirilmesine izin veren donanımlar da bu amaçla kullanılan araçlardandır. Kötü sözlerin yayına yansımasını engellemek amacıyla bip ya da benzer bir ses de kullanılabilmektedir.

Dış bağlantılar

• CNN.com: CBS to use 'enhanced' tape-delay for Grammys (İngilizce)
• CNN.com: ABC to impose delay on Oscar telecast (İngilizce)