Çavdarlı, Şavşat
Çavdarlı | |
— Köy — | |
Köyden bir görünüm |
|
Artvin | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Artvin |
İlçe | Şavşat |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 93 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 08700 |
İnternet sitesi: http://www.çavdarlı.org |
Çavdarlı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Çavdarlı köyü'nün asıl adı sorsel'dir.
Şavşat’a 20kilometre uzaklıkta ki köy Çavdarlı Cumhuriyetimizin ilanından once Sorsel Köyü olarak biliniyor. Atatürk’ün isim devriminden sonar yapılan değişiklikle köyün adı Çavdarlı olarak değişmiş. 1 saat süren yolculuğumuz sonunda köye varıyoruz. Köy
girişinde önümüze köyün resminin olduğu “Çavdarlı Köyü’ne Hoşgeldiniz” tabelasi ile karşılanıyoruz.
Köyün böyle kötü bir yolu olması, köye gelen ziyaretçileri kötü yönde etkiliyor. Köy halkının ciddi bir beklentisi olduğunu görüyoruz. “Yakın bir zamanda Şavşata’a20 kmuzaklıktaki köyümüzün yolu, stabilize olarak asfaltlanması sağlanırsa 60 dakika süren ulaşım süresi 30 dakikaya inmiş olur”.
Doğusundaki Karağaç köyü(Verhunal)ve Ziyaret (Seslavur) , batısında Ardanuç ilçesinin köyleri olan Kapı Köyü (Karsniya) ve Kutlu köyü(Göreşet), Kuzeyinde Savaş Köyü (Mokta), Çiftlik, Otluca (Satapliya) ile çevrilidir Çavdarlı.2000 metreyüksekliğinde olan köyün güneyi tarım alanları ve yaylaları ile kaplı. Güneydoğusunda 2500 metrede Tavkala’yı görmek bol oksijeni yudumlamak başka bir dünyaya gelmiş gibi hissettiriyor insanı. 3000 metreye varınca da Bilbilan Yaylası ve yaylaya gelen Hopa hemşinlileri ayrı bir hava katıyor bölgeye. Yaylacılık hemşinliler için vazfeçilmez bir gelenek haline gelmiş bu bölgede. Çavdarlı köyünün güneyinde ise uzaklarda3000 myükseklikteki Kürdevan Tepesi dikkat çekiyor.
Köyün en önemli özelliği yayla ve Doğa Turizmine uygun olması. Kış sporları için de Çim Kayağı, ve Yamaç Paraşutu sporları için de iyi bir ortam. Ayrıca Av sezonunda yaban hayvan avcılığına da uygun bir köy. Şavşat Kaymakamı Salih Altun’un Mavi Göl olarak adını değiştirdiği3000 myükseklikteki Bilbilan Karagöl’ünde kırmızı pullu alabalık da avlanabilmekte.
Köyün tanıtımında en önemli bir yeri olan “Çavdarlı Saperkule Pancarcı Şenliği” İlter Turan’ın girişimleri ile tekrar festival kategorisine sokularak Artvin Valiliği ve Kültür Bakanlığı şenlikler listesinde yer almıştır. Ağustosun ikinci haftasının sonunda kutlanılmaya devam edilmekte. Doğa harikası bir yer görünümündeki köyün orman kaplı yamaç ve tepelerinden çok , geniş tarlara gözümüze çarpıyor. Köylülerin yıllardır kimyasal ürün kullanmadan ürettikleri sebze meyveler organik ürün kategorisinde bir numara olarak görülüyor. Köyün içine girdikçe etrafta bolca koyun göze çarpıyor. Göçlerden önce hayvancılığın en üst seviyede yapıldığı ve geçim kaynakları tarım ve hayvancılık olarak anlatılan bir köy..
Yüksekliği ile ünlü Çavdarlı Köyü’ün Organik olarak üretilen balı da meşhur. Çat kapı uğradığımız evin genç hanımı hemen misafirpirverliğini gösterip bize yer sofrası hazırlıyor.
Biz köye 2010 Aralık ayında çıktığımız için hava biraz soğuk. Yazları yeşilliğin her tonunu buralarda da görebilirsiniz. Her taraf yeşillik ve bölgeye has çiçeklerle bezeniyor.
Köyün İhtiyar heyeti ile yaptığımız görüşmede köylüler hep aynı geçmişi söylüyor: 1970 yılına kadar köyde oturanların en az bir çift öküz iki ineği olurdu. Bir çoğu koyun ile hayvancılıkla uğraşıyor. 70 hanede 500 kişi bulunuyordu Köye 1945 yılından bu yana okul mevcut. Okuma yazma oranı çok yüksek. Çoğu aile ekonomik zorluklarla karşı karşıya kaldı. Köyden göç vermeye başlandı. Şimdilerde okuyacak çocuk kalmadığı için ilköğretim okulu da kapadı Çoğu köylü göç ederek İzmit ve Bursa’ya yerleşti.
KÖYE İLK YERLEŞENLER
Molla Yusuf”un anlatığına göre; Demircigil (Bicinoğlu), Pehlevangil, Mahagil, Mambaragil, Hayragil’in Orta Asya dan, Hocagil Karaağaç-Verhunal Köyünden, Cizvegil, Şavşat-Meydancık-Imerhev den, Dadaşgil, Erzurum’dan , Kezogil:Ardanuç-Tanzot köyünden , Süleymanpehlivangil, 1820 yıllarında Ardahan’ın Kunzut Köyü’nden gelmişlerdir
ÇAVDARLI KÖYÜ’NUN İLERİ GELENLERİ
En son ING Bankası Genel Müdürü olan Hakan Eminsoy, Yapı Kredi bankası Genel Müdür Yardımcılığından emekli ve Yazar Selçuk Altun (bir kitabı ingilizce’ye çevrilmiştir),İlk Doktorumuz Erdal Dadaşoğlu,İlk mühendisimiz İlter Turan,İlk Profösörümüz Dr. Ergin Turan, İlk yurtdışında eğitimini tamamlayan Mühendisimiz Profesör Dr. Servet Turan, İlk avukatımız Zekeriya Turan Coşkunoğlu, İlk savcımız şehit Süreyya Altun Eminsoy, İlk Valimiz ve Danıştay üyemiz Fahamettin Altun,İlk okuyanımız Artvin’de milli eğitimi oturtan İlköğretim Müfettişi Hesabali Turan (Bir Eğitimcinin Öyküsü Kitabı yazarı ), İlk eğitmenimiz Rızman Demirpehlivan, İlk öğretmenimiz Şemsettin Gümüş, İlk muhtarımız Sofi Demirpehlivan, şairimiz Niyazi Aydın ve Şavşat’ın ilk belediye başkanı Yusuf Altun (Molla Yusuf), ilk Sinema Sanat Yönetmeniz Şakir Demirpehlivan (Nuri Osman Demirpehlivan'ın oğlu) güzel köylü, hanım köylü, Düriyemin güğümleri kalaylı ve baba ocağı gibi bir çok yapımda genel sanat yönetmenliği yapmıştır.köyümüzün ilkleri olarak hemen akla gelenlerimizdir.Türkiye'de İki vali çıkaran ender köylerdendir Çavdarlı. 2. Valimiz ise şu andaki (Haziran 2016) Erzurum Valisi olan Seyfettin Azizoğlu'dur.
ULAŞIM
Çavdarlı köyü ilçe merkezinden yaklaşık20 kmuzaklıktadır. Şavşat ilçe merkezinden 6 km asfalt yoldan sonra Çiftlik-Dalkırmaz köy levhasından sonra beton yol başlamaktdır. Dalkırmaz köyüne kadar devamedenbeton yol daha sonra yerini stabilize yola bırakmaktadır. Çiftlik köyünden itibaren yoldaki bozulma önemli ölçüde hissedilmektedir. Ardanuç ilçe sınırında olan köyümüze değişik şekilde ulaşmak mümkündür. Bunlardan birincisi ve en çok kullanılanı Dalkırmaz- Çiftlik-Savaş-Otluca yoludur. Diğer bir seçenek de Elmalı-Susuz-Arpalı-Yamaçlı-Otluca istikametidir. Bir başka ve son seçenekte Elmalı- Susuz- Arpalı- Ziyaret istikametidir.Fakat bu yol kullanışlı değildir.
Rus işgali sırasında dere yolu inşa edilmeden önceki Şavşat Artvin yolu Çavdarlı'dan geçerdi. Bu yol yine aynı özelliğini devam ettirmektedir. Dere yolu heyelan dolayısı ile kapanınca araç-kamyon trafiği yine bu yoldan sağlanmıştır.
Kültür
Yıl başlarında dodopal eğlenceleri düzenlenir; bütün köy evleri tek tek dolaşılarak günün hareketliliğine davet edilirdi. uzun kış gecelerinde çeşitli sebeplerle köy halkı bir araya gelerek her türlü eğlenceye açık toplantılar gerçekleştirilirdi. yaz başlarında yaylaya çıkılır ve bu da eğlencelerle kutlanırdı. Günümüzde yaylaya çıkan pek kalmamasına rağmen söz konusu eğlenceler, "Çavdarlı Saperkule Pancarcı Şenliği" adı altında halen devam etmektedir. Köyün en sevilen meyvesi, "panta" denilen değişik bir tür yabani armuttur.
Köyün tamamı Müslüman Türktür. Türk kültür ve gelenekleri yaşatılmaktadır.
Coğrafya
Artvin iline 90, Şavşat ilçesine 25 km uzaklıktadır. Çavdarlı köyü (Sorsel) Ardanuç ilçe sınırı üzerinde Kürdevan dağı eteklerinde Kutlu(Göraşet), Kapıköy(Qarsniya),Karaağaç, Ziyaret(cheslavur), Çiftlik ve Savaş(Mokta) köyleri arasında kalmış derin yeşillikte bir köydür.
İklim
çok uzun süren kış aylarını saymazsak "köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir" denilebilir
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 156 |
1997 | 155 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol stabilize olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.