İdil Bulgarcası

İdil Bulgarcası, Volga Bulgarcası veya İdil Bulgar Türkçesi, Türk dilinin eski dönemlerinde İdil sahasında konuşulmuş ve yazılmış olan Türk dilinin tarihî dönemlerinden biridir.

İdil (Volga) Bulgarcasını XIII. ve XIV. yüzyıldan kalma Arap harfli 90 kadar mezar kitabesindeki sınırlı dil malzemesi aracılığı ile bir dereceye kadar biliyoruz.[1]

13. ve 14. yüzyıllarda Türk yazı dili, ana sahadan başka üç coğrafyada daha kullanılıyordu. Bunlardan biri Yukarı İdil (bugünkü Tataristan) sahasıdır. Burada bulunan mezar kitabelerinin dili İdil Bulgarcası idi. İkincisi Mısır ve kısmen Suriye idi. Buradaki yazı dili Harezm Türkçesine çok yakındı ve Kıpçak Türkçesi adını taşıyordu. Üçüncü saha Azerbaycan ve Anadolu sahasıydı. 13. yüzyılda bu alanda Oğuz ağzına dayanan yeni bir yazı dili doğmuştu. Bu yazı dili Balkanlar’a doğru sahasını genişleterek kesintisiz şekilde bugüne dek sürmüştür. Sadece mezar kitabelerinde gördüğümüz İdil Bulgarcası 14. asırdan sonra yerini Kıpçakçaya bırakır.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Talât Tekin, Tuna Bulgarları ve Dilleri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1987, s. 11.
  2. ↑ Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun, Tarihten Geleceğe Türk Dili Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi
Türk dili tarihi
Ana Altay dili • Ana Türk dili
LİR
ŞAZ
Batı kolları
Sibirya kolları
İlgili şablon: Çağdaş Türk yazı dilleri
Notlar: * Ait olduğu dal tartışmalı olan dönem veya yazı dili.
This article is issued from Vikipedi - version of the 6/2/2013. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.