İshak Sükûti
İshak Sükûti | |
---|---|
1909 yılında yayınlanmış resim | |
Doğum |
1868 Diyarbakır |
Ölüm |
1902 San Remo |
Meslek | Tıp doktoru |
Tanınma nedeni | İttihat ve Terakki'nin kurucularından |
İshak Sükûti (1868 - Şubat 1902, San Remo), Osmanlı siyasetçi.
Diyarbakır'da, fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi[1]. Sükutî, Kuleli Askerî Tıbbiye İdadisinden mezun olduktan sonra,[2] 1887’de Sarayburnu’ndaki Gülhane Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriyesi’ne kaydoldu. Burada, arkadaşı İbrahim Temo ile birlikte, daha sonraları İttihat ve Terakki Cemiyeti olacak, illegal bir örgüt kurdular. Tahsilini tamamlayarak, tabip yüzbaşı oldu. Haydarpaşa Tatbikat Hastanesi’nde çalışırken II. Abdülhamid yönetimine karşı çıktı. Etkinlikleri öğrenilince Rodos Kalesi’ne sürüldü. Buradan kaçarak Paris’e yerleşti. Sonrasında ise İsviçre'ye geçti. 1897’de Abdullah Cevdet, Edhem Ruhi, Tunalı Hilmi, Ahmed Nuri, Mustafa Ragıp gibi arkadaşlarıyla birlikte Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Cenevre Şubesi’ni kurdu. Osmanlı Gazetesi'ni yayınlamaya başladı. Aynı yıl, cemiyetin Kahire Şubesi’nin kurulmasına da öncülük etti. Hükümet bu çalışmalardan tedirgin oldu. Vazgeçerlerse onlara mesleklerine uygun görevler verileceğini belirtti. İshak Sükuti ve arkadaşları, Trablusgarp’taki 78 siyasi tutuklunun serbest bırakılması karşılığında bu öneriyi kabul etti. İshak Sükuti anlaşma uyarınca Roma Büyükelçiliği’nde doktorluk görevi aldı.
Ölümü
Cemiyet, bu dönemde yayınlarının Londra’da sürdürdü. İshak Sükûti ve arkadaşları imzasız yazılarla bu yayınlara katıldı. Sürgünlük yıllarında vereme yakalanan İshak Sükuti, San Remo’da öldü. Ölümünden sonra, Dr. Rıza Nur tarafından mezarı açılarak, naaşı İstanbul'a getirildi.[3]
Kaynak
- ↑ Meşrutiyet uğrunda öldüğü içün Meşrutiyetle yadnamı dirilen bir ölü “San Remo’da İshak Sükûtî”, 1, 15 Teşrin-i evvel 1325, ss. 14-15, http://digitale-sammlungen.ulb.uni-bonn.de/ulbbnioa/periodical/pageview/3150078
- ↑ Ahmet KANLIDERE. "İttihat ve Terakki’nin Gölgede Kalmış Simalarından Doktor İshak Sükûtî (1868-1902)". PROF. DR. NEJAT GÖYÜNÇ ARMAĞANI. Selçuk Üniversitesi. https://www.selcuk.edu.tr/dosyalar/files/303/26_%20%C4%B0ttihat%20ve%20Terakki%E2%80%99nin%20G%C3%B6lgede%20%20Kalm%C4%B1%C5%9F%20Simalar%C4%B1ndan%20Doktor%20%C4%B0shak%20S%C3%BCk%C3%BBt%C3%AE%20(1868-1902)%20-%20Ahmet%20KANLIDERE.pdf. Erişim tarihi: 14 Mart 2016.
- ↑ San Remo'da İshak Sükuti, 1909, ss. 15–17, http://digitale-sammlungen.ulb.uni-bonn.de/ulbbnioa/periodical/pageview/3150045