Alfred von Kiderlen-Waechter
Alfred von Kiderlen-Waechter | |
---|---|
Almanya Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 27 Haziran 1910 - 30 Aralık 1912 | |
Hükümdar | II. Wilhelm |
Şansölye | Theobald von Bethmann-Hollweg |
Yerine geldiği | Wilhelm Freiherr von Schoen |
Yerine gelen | Gottlieb von Jagow |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 10 Temmuz 1852 Stuttgart, Alman İmparatorluğu |
Ölüm | 30 Aralık 1912 (60 yaşında) Stuttgart, Württemberg, Alman İmparatorluğu |
Mesleği | Diplomat |
Alfred von Kiderlen-Waechter (d. 10 Temmuz 1852, Stuttgart - ö. 30 Aralık 1912, Stuttgart, Württemberg, Almanya), Alman devlet adamı. I. Dünya Savaşı öncesinde, dışişleri bakanı olduğu dönemde II. Fas Bunalımı'nda (1911) rol oynamıştır.
Yaşamı
Fransız-Alman Savaşı'na (1870-71) katıldıktan sonra hukuk öğrenimi gördü. 1879'da Prusya dışişlerinde görev aldı. Bismarck sonrası dönemde egemen olan esneklikten uzak diplomasi anlayışının savunucularındandı. Bu anlayışa çok uygun düşen kişiliği yüzünden, 1898'de İmparator II. Wilhelm'in desteğini yitirdi. Bunun üzerine elçi olarak Bükreş'e gönderildi; ardından bir süre İstanbul'da görev yaptı. İstanbul'daki görevi sırasında Berlin-Bağdat Demiryolu'nun yapımını savundu, II. Meşrutiyet'in ilanından (24 Temmuz 1908) sonra Berlin'e çektiği telgrafta; Alman basınının Jön Türk iktidarını desteklemesinin şart olduğunu ve bunun sağlanmasını tavsiye etti.[1]
1908'de dışişleri bakan vekilliğine atandı. Avusturya'nın Bosna-Hersek'i ilhakını izleyen bunalım sırasında Rusya'nın Sırbistan'a yardımının önlenmesinde rol oynadı. Bu sırada artık saldırgan bir dış politikayı savunmaya başlamıştı; bu politika çeşitli kazanımlar sağladıysa da sonuçta Rusya ile Almanya'nın arası açıldı. 1910'da, yeni şansölye Theobald von Bethmann Hollweg, imparatoru ikna ederek Kiderlen'i dışişleri bakanlığına atadı.
İmparator ile Amiral Alfred von Tirpitz'in İngilizlerinkine eşit güçte bir Alman donanması inşa etme girişimlerine karşı çıkan Kiderlen, Almanya'nın Avrupa'da en büyük güç durumuna gelmesi için bir araç olarak gördüğü Üçlü İttifak'ı (Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya) kurmaya çalıştı.
Temmuz 1911'de Almanya, büyük ölçüde Kiderlen'in kışkırtması sonucu Fransız denetimindeki Fas'a "Panther" adlı gambotu gönderdi. Agadir Olayı diye bilinen bu eylemi II. Fas Bunalımı izledi. Fransa hükümetinin uzlaşma önerilerini reddeden Kiderlen, Britanya'yı da görüşmelerin dışında tutmaya çalıştı. Bunun üzerine İngilizler müdahale tehdidinde bulundular. Kiderlen'in, Fas'ın Fransa'ya bırakılması karşılığında Fransız Kongosu'nun tümüyle Almanya'ya verilmesi yolundaki isteği de reddedildi. 4 Kasım 1911'de, Almanya'nın Fransız Kongosu'ndan iki küçük toprak parçası alması ve Fas'ın da bir Fransız protektorası olması koşuluyla anlaşma sağlandı. Almanya'nın topraklarını genişletmesini savunan gruplar, yetersiz olduğu gerekçesiyle anlaşmayı reddettiler. Kiderlen ise, tüm bu bunalım ve çatışmalara karşın görevde kalmayı başardı.
Kaynakça
- ↑ İkinci Abdülhamid döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nda Alman nüfuzu, İlber Ortaylı, Ankara Üniversitesi SBF Yayınları.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Wilhelm Freiherr von Schoen |
Almanya Dışişleri Bakanı 1910-1912 |
Sonra gelen: Gottlieb von Jagow |
|