Armutlu, Eşme
| Armutlu | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Uşak |
| İlçe | Eşme |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 1.088 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0276 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 64600 |
| İnternet sitesi: | |
Armutlu, Uşak ilinin Eşme ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyümüz, Eşmeli Yörüklerinin Umurbuba(Ömer Baba) dağına yerleşen ilk yörüklerindendir.Köyümüze yerleşim 1640 yıllara kadar gitmektedir.Mezar Taşlarında okunan kayıtlara göre bu tarih kanıtlanmıştır.İlk yerleşim yeri olan; şu anda Kalkancı Mevkii denilen Kalkancı Deresi'nin iki tarafında, şu anki Eşmeli Köyü ile birlikte bir Köyden oluşmuştur. O zamanki adı Ergüden'dir.Daha sonraki yıllarda Kalkancı Deresi'nden hayvan sulamak sebebinden dolayı iki yaka arasında tartışma çıkmıştır. Uzun süre süren tartışmalardan dolayı zamanın mutasarrıfı gelerek olaya el koymuş ve derenin muhtarlığa ait olduğunu ve ortaklaşa kullanılacağını belirtmesi üzerine, bir müddet olaylar durmuştur. Bu derenin adı bu günden sonra "Muhtarlık Deresi" olarak anılmış ancak bir müddet sonra köy lehçesinde Motulla Deresi adını almıştır.Tartışmalar tekrar başlayınca derenin doğusunda kalanlar şu anki bulundukları yere yani Kemer Dağı'nın batısına ormanlık alana kaçmışlardır. Burada yerleşim yeri kuran köylüler zamanla hasmı olan eski köylülerinini rahatsız etmeye başlamışlar. Bu baskılara dayanamayan diğer taraf, Umur Buba (Ömer Baba) Dağı'na kaçarak yeni yerleşim yeri kurmuşlar ve köylerinin adı Eşmeli Köyü olmuştur. Kemer Dağı'na yerleşen köylülerin yeni adı ise bu olaydan sonra Ürküden olmuşutur. Bu iki köy zamanında kız alıp vermeden dolayı akraba olduklarndan tekrar barışmışlardır. Ergüden Köyü'nün kalıntıları hala Payamarası, Könnük, ve Kalkancı Mevkilerinde bulunmaktadır.Köyümüzün merkeze bağlı dört mahllesi bulunmaktadır. Tülüler, Halilcikler, Neslihanlar ve Dağ(Ömerler)Mahhallelerdir. Tülüler ve Neslinhanlar Mahalleleri akraba olup, Eşme Yöresine yerleşmiş olan Tülüoğlu Yörüklernidendir. Narlı Köyü'nün akrabalarıdır. Halilcikler ve Dağ Mahalleler Ergüden Köyünde çıkan tartışma sonucu ayrılanlardandır.Köyümüz Kurtuluş Savaşı'ında Yunanlar tarafından işgal edilmiştir. Köy Merkezinde bulunan Kösükkaya tepesi hem Alaşehir hem de Uşak tarafına hakim bir tepe olduğundan dolayı Yunanlar tarafından karargah kurulmuştur. Yunanların sığınak olarak kullanılmış oldukları Cavur Damı olarak bilinen yer hala köyümüzde bulunmaktadır.Şu anda merkezde bulunan cami lojmanının köşesinde bulunan çeşmenin bulunduğu noktada Yunan Askerleri ile büyük çatışmalar olmuştur.Mustafa Kemal Atatürk' ün önderliğindeki Kurtuluş ordusu Üçpınar Deresi'nde şiddetli çarpışmalar sonucu Yunanlardan Köyümüzü kurtarmıştır. Neslihanlar mahallesi Neslihan adında bir kadının o bölgeye yerleşmesi sonucu adını almıştır. Ergüden köyü halkın ağız değişikliğiyle ürküden köyü anılan köyümüz 1969 yılında İçişleri bakanlığın kararıyla Armut meyvesinin köyde çok yetişmesinden dolayı Armutlu Olarak değiştirilmiştir.
Kültür
Armutlu köyü düğünlerinde geleneksel yemek olan Keşkek ve Topalak mutlaka pişirilir.Düğün yemekelerimiz:Şehriye veya arpalık çorbası, etli nohut, kuru fasulye, topalak, keşkek, pilav, ayran veya hoşaf, un helvası, turşudan oluşur.Topalak yemeğinin yapılışı:Bulgur bir gün önceden sıcak su içersinde kabartılır.Kabaran bulguru içine çiğ soğan doğrayıp un ile yoğurduktan sonra küçük parçalara ayırıp avuç içersinde yuvarlayarak top top bilye büyüklüğüne getirilir.Yuvarlama bittikten sonra bir gün dinlenmmesi için serilir.Düğün sabahı erkenden çiğ soğan doğranır ve salça ile kızartılarak suyun içersine dinlenmiş olan top halindeki topalakları suyun içine konarak kazan içinde odun ateşiyle pişirilir.İki saat daha pişmiş halde dinlendikten sonra servise hazırdır. Afiyet olsun.Oğlan evinden kız evine gönderilen bayan ve erkek temsilciye kınacı adı verilir. Kız evi kınacılardan değişik isteklerde bulunur. Örneğin kış mevsiminde karpuz; yaz mevsiminde kar istenir. Amaç kınacıyı zora sokmaktır. Kınacı kız tarafının bu olmayacak isteklerini yerine getiremeyince kınacının ayağından ip bağlayarak kınacıyı evin kirişine asarlar. Kınacı zor durumda kalır ve bu zor isteklerin karşısında içki, tatlı gibi karşı tekliflerde bulunur. Ortak nokta bulunurak tatlılar yenir, içkiler içilir. Amaç geleneksel eğlencedir, düğüne renk katmaktır. Düğün ateşi denilen ateş yakılır, ateşin başında kadınlı erkekli geleneksel ve yöresel oyunlar oynanır. Bunların en başında kadın giysisi giyen erkek yüzünü siyaha boyayarak arap oyununu oynar. Bundaki amaç da düğüne renk katmaktır. Düğüne katılan herkes bu sayede eğlenir, güler ve güzel vakit geçirirler.
Coğrafya
Uşak iline 72 km, Eşme ilçesine 8 km uzaklıktadır. Merkeze bağlı Tülüler, Neslihanlar, Halilcikler, Cazgırlar, Durmuşlar ve hakkılar gibi mahalleleri vardır. Köy olarak geniş bir yüzölçümüne sahiptir. Yerleşim olarak da çok dağlık bir bölgedir. Armutlu Köyü Kemer Dağı'nın kuzey, güney ve batı yönlerini çevreler.
İklim
Kış ayları soğuk, yaz ayları sıcak olmakla beraber karasal iklim hakimdir. Etrafta bulunan Güney Köy ve Takmak Göleti yapıldıktan sonra kış mevsimi daha ılık geçmeye başlamıştır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 1088 |
| 1997 | 1028 |
Ekonomi
Tarım ve hayvancılık ile geçimini sağlayan köylülerimiz daha çok buğday ve tütün ekmektedirler. Ayrıca birçok köylümüz de yurt dışına çalışmaya gitmektedir. Kilim dokuma önceleri iyi bir gelir getirirken şimdi fabrika dokumaları nedeniyle kazanç getirmemektedir. Ancak köylülerimiz bu kültürlerini hala devam ettirmektedirler.
Altyapı bilgileri
Alt mahallelerinde su olmayan köyümüze şu anda su boruları büyük bir maliyetle döşenmiştir ancak verimli olarak su kullanılamamaktadır.Bu sorun hakkında gerekli bilgi yetkili mercilere verilmesine rağmen köyün altyapı sorunu hala giderilmemiştir.Köyün altyapıyla ilgili en önemli diğer bir sorunu da kanalizasyon eksikliğidir.