Avrupa ekonomisi

**Avrupa Ekonomisi**
aksi ifade edilmedikçe 2003 süresinde
Nüfus:	710.000.000
GDP (PPP):	US$ $12,82 Trilyon (2006)
GDP/capita (PPP):	$ 29.300
GDP/capita (currency):	$30.937
Yıllık büyüme kişi başı GDP:	%2,8
%10 üst gelir	%27,5
Milyonerler	2.6 milyon (%0,3)
İşsizlik	%8,8 (2006)
Tahmini Bayan gelir	%56 erkeklerin
Rakamların çoğu 2002 UNDP den alınmadır.Bazı rakamlar bazı ülkelerin noksan bilgilerini hesaba katmaz.

Dünya ekonomisi
Afrika Amerika Kuzey Amerika Orta Amerika Güney Amerika Asya Avrupa Okyanusya

Avrupa ekonomisi, 48 farklı devlet içinde 710 milyondan fazla kişiyi kapsar. Benzer diğer kıtalar, Avrupa devletlerinin farklı zenginlikleri, en fakirlerinin diğer kıtalardaki en fakir devletlerin yaşam standartlarından ve GDP koşullarından çok üstünde olmasına rağmen. Zenginlikler farkı en kabaca Avrupa boyunca batı-doğu bölümünde görülebilir. Batı Avrupa ülkelerinin hepsi yüksek GDP ve yaşam standartlarına sahipken Avrupa ekonomilerinin pek çoğu hâӀâ eski Yugoslavya ve çöken Sovyetler Birliği'inden hasıl olmaktadır. Buradaki Avrupa sözcüğü Avrupa ekonomisi sınırlarını Asya'da Azerbaycan ve Kıbrıs sınırı olarak içerir. Kıta olarak Avrupa, dünyada en büyük ekonomiye sahiptir. Avrupa'nın en geniş ulusal ekonomisi Almanya olup nominal GDP de global olarak 3. sıradadır ve satın alma gücü paritesi 'nde (PPP) GDP beşinci sıradadır ve onun ikincisi Birleşik Krallık olup nominal GDP de global üçüncüsü ve PPP GDP de altıncıdır. Avrupa Birliği dünyanın en geniş (IMF ve Dünya Bankası'na göre 2005) veya ikinci en geniş ekonomisidir (CIA world Factbook-2006).

Ekonomik Gelişme

1945 öncesi: Endüstriyel büyüme

II. Dünya Savaşı öncesi büyük finansman ve endüstri devletleri Birleşik Krallık,Fransa,Almanya ve İtalya idiler. Endüstri devrimi Britanya'da başladı ve hızla Avrupa'ya yayıldı.

1945-1990:Soğuk savaş dönemi

II. Dünya Savaşı'nı takiben Avrupa'nın ekonomisi ve alt yapısı parçalanmıştı.

Avrupa Birliği'nin yükselişi

1991 yılında Doğu Avrupa ve SSCB etrafında sosyaӀizm çöktüğünde bu devletler serbest piyasa ekonomi sistemine adapte olmaya çalışıyorlardı. Mamafih, başarı derecesinde çeşitli farklar vardı. Merkezi Avrupa devletlerinden olan Macaristan, Slovenya, Romanya ve Polonya kabul edilebilir çabuklukta adapte oluyordu. Buna rağmen Sovyet Devletleri'nden Rusya ve Ukrayna kolayca ufalanabilen alt yapılarını reform etmek için uğraşıyorlardı. Batı Avrupa yeni demokratik doğu ile ekonomik bağlarını çabukça geliştirecekti. Eski Sovyet devletleri değişim ile meşgul olduğunda Yugoslavya sivil savaşta küçülüyordu. Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya, 1991 yılında eski Sovyet devletleri ile birleşmek için uğraşıyordu. Rusya, ülkenin doğu kısmını kontrol ediyordu ve altyapısını soğuk savaş döneminde başka yere nakletmişti ve batı uzun yıllar doğuyu eşit seviyeye getirmek için uğraştı. Barış Yugoslavya'ya on yıldır gelmedi ve 2003 yılı ile hâӀâ orada pek çok NATO ve Avrupa Birliği barış gücü askerleri Bosna-Hersek, Makedonya ve Kosova'da hazır bulunuyor. Savaş, ekonomik büyümeye şiddetlice zarar veriyordu, 1990 yılında sadece Slovenya gerçek ilerleme kaydediyordu. Bu zamanda Avrupa Birliği'nde 16 üyeden 12'si Avrupa Bölgesi'nin parçası haline geldi. Bu ülkeler arasında para birliği sağlandı. Kalan üç devlet olan Danimarka, İsveç ve Birleşik Krallık kendi ulusal paralarını kullanmaktadırlar. Türkiye de kendi parası olan Türk Lirası'nı kullanmaktadır.

Para birimi ve Merkez Bankaları

Avrupa içindeki çoğu ülkelerin para birimi, Avrupa Birliği'nin para birimi olan Euro'dur. Avrupa Birliği üyesi olup kendi ülke parasını kullanan ülkelerden Birleşik Krallık, Danimarka'dır .Üye olmadığı halde Euro kullanan ülkeler ise Monako, San Marino ve Vatikan'dır. Aşağıdaki liste 17 Kasım 2004 tarihine göre Merkez Bankaları ve Avrupa para birimleri arasındaki pariteyi USD $ karşı değerlerini ifade etmektedir.

Memleket	Para Birimi	Avro Değeri	USD $ değeri	Merkez Bankası
Arnavutluk	Lek	0,008	0,01	Arnavutluk Merkez Bankası
Andorra	Peseta, Fransız Frangı		1,3	Andorra Merkez Bankası
Bosna-Hersek	Konvertibilna Marka	0,5	0,7	Bosna-Hersek Merkez Bankası
Bulgaristan	Leva	0,5	0,7	Bulgaristan Ulusal Bankası
Hırvatistan	Kuna	0,15	0,2	Hırvatistan Ulusal Bankası
Kıbrıs Cumhuriyeti	Lira	1,7	2,3	Kıbrıs Merkez Bankası
Çek Cumhuriyeti	Çek Korunası	0,03	0,04	Çek Ulusal Bankası
Danimarka	Danimarka Kronu	0,1	0,2	Danimarka Ulusal Bankası
Estonya	Estonya Kronu	0,06	0,08	Estonya Bankası
Finlandiya	Fin Markkası		1,3	Finlandiya Bankası/Avrupa Merkez Bankası
Fransa	Fransız Frangı		1,3	Fransız Bankası/Avrupa Merkez Bankası
Gürcistan	Lari	0,4	0,5	Gürcistan Merkez Bankası
Almanya	Mark		1,3	Almanya Federal Bankası
Yunanistan	Drahmi		1,3	Yunanistan Bankası
Macaristan	Forint	0,004	0,005	Macaristan Ulusal Bankası
İzlanda	İzlanda Kronu	0,01	0,02	İzlanda Merkez Bankası
İrlanda	Sterlin/Lira		1,3	Banc Ceannais na hEireann
İtalya	Lira		1,3	Avrupa Merkez Bankası
Letonya	Lats	1,5	1,9	Litvanya Merkez Bankası
Lihtenştayn	İsviçre Frangı	0,7	0,9	İsviçre Ulusal Bankası
Litvanya	Litas	0,29	0,35	Litvanya Bankası
Lüksemburg	Lüxemburg Frangı	-	1,3	Para basma yetkisi Lüksemburg Dükalığı'na bağlıdır.
Makedonya	Denar	0,2	0,2	Makedonya Cumhuriyeti Ulusal Bankası
Malta	Malta Lirası	2,3	3,1	Malta Merkez Bankası
Moldavya	Moldova Leyi	0,6	0,8	Moldova Ulusal Bankası
Monako	Moldova Leyi	-	1,3	Avrupa Merkez Bankası
Sıbistan Karadağ	Sırp Dinarı	-	1,3	Sırbistan Karadağ Merkez Bankası/Avrupa Merkez Bankası
Hollanda	Güilden/Florin	-	1,3	Hollanda Bankası
Norveç	Norveç Kronu	0,1	0,2	Norveç Bankası
Polonya	Zloti	0,26	0,35	Polonya Ulusal Bankası
Portekiz	Escudo	-	1,3	Portekiz Merkez Bankası
Romanya	Romanya Leyi	0,29	0,35	Romanya Ulusal Bankası
Rusya	Ruble	0,3	0,3	Rusya Merkez Bankası
San Marino	Lira	-	1,3	San Morino Cumhuriyeti Merkez Bankası
Sırbistan¹	Sırbistan Dinarı	0,1	0,2	Sırbistan Ulusal Bankası
Slovakya	Slovak Koruna	0,3	0,3	Slovakya Ulusal Bankası
Slovenya	Slovenya Doları	-	1,3	Slovenya bankası
İspanya	Peseta	-	1,3	İspanya Bankası
İsveç	İsveç Kronu	0,1	0,2	Sveriges Riksbank
İsviçre	İsviçre Frangı	0,7	0,9	İsveç Ulusal Bankası
Türkiye	Lira	0,5	0,7	Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
Ukrayna	Hrivna	0,2	0,2	Ukranya Ulusal Bankası
Birleşik Krallık	Sterlin/Lira	1,5	2,0	İngiltere Bankası
Vatikan	Lira		1,3	Vatikan Bankası
Ermenistan	Dram	0,002	0,002	Ermenistan Merkez Bankası
Avusturya	Şilin		1,3	Avrupa Merkez Bankası
Azerbaycan	Manat	0,0002	0,0002	Azerbaycan Milli Bankası
Beyaz Rusya	Ruble		1,3	Belarus Ulusal Bankası

Pek çok Sırp Dinar kullanırken,Otonom bölge olan Kosova 'da Euro resmi paradır. Öncelikle kullanılır; ancak oranın yerli Sırp halkı da Dinar'ı benimsemiştir.

Küresel ticari ilişkiler

Avrupa dış dünyada en fazla ABD, Brezilya, Japonya, Türkiye ve Rusya ile ekonomik ilişkiler içerisindedir.

Bakınız

Avrupa ekonomisi

Egemen devletler	Almanya Andorra Arnavutluk Avusturya Azerbaycan Belçika Beyaz Rusya Birleşik Krallık İngiltere İskoçya Kuzey İrlanda Galler Bosna-Hersek Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Danimarka Ermenistan Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Karadağ Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Letonya Lihtenştayn Litvanya Lüksemburg Macaristan Makedonya Cumhuriyeti Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna Yunanistan

Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Dağlık Karabağ Güney Osetya Kosova Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Transdinyester

Bağımlı ve diğer bölgeler	Åland Cebelitarık Faroe Adaları Guernsey Jersey Man Adası Svalbard

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/25/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.