Corto Maltese

Corto Maltese

Corto Maltese suluboya çizim
Yayım bilgileri
İlk görünüm 1967
Partnerleri Rasputin

Corto Maltese karmaşık karakterli, soyadı Malta adasından türemiş bir seri çizgi roman başkahramanı, maceracı denizcidir. İtalya vatandaşı sanatçı Hugo Pratt tarafından 1967 tarihinde yaratılmıştır. Corto Maltese serileri birçok dile çevrilmiş ve dünyaca tanınır olmuştur.

Yayım tarihçesi

İtalyan çizer Hugo Pratt'ın yarattığı Corto Maltese 1887'de Malta'da doğar. 1936'da Uluslararası Tugay'a katıldığı İspanya İç Savaşı'nda ölür, ancak kaybolduğu da söylenir. Corto 13 yaşından itibaren "kahramanlıklar" yapmaya başlar. Giderek dünyanın her yerinde ve farklı zamanlarında maceralara atılmak, varlığının bir parçası haline gelir. Cortoya hikâyelerinde hem kurgu hem de tarihsel figürler eşlik eder: Stalin'den Jack London'a, Enver Paşa'dan, John Reed'e kadar. (Çizgi romanın Tolstoy'u gibi bir benzetmeyle anılan) Corto'nun maceralarında Rasputin ise eksik olmamıştır.

Hugo Pratt'ın bir çizgi virtüözü olup olmadığı tartışılabilir ancak bir virtüöz olduğu herkesçe kabul edilen Milo Manara, Pratt'ı bu alanın en büyüğü olarak tanımlar. Umberto Eco'ya göre de Pratt engin bilgisi ve zekasıyla tam bir entelektüeldir ve biz insanlığa Cortoyu miras bırakmıştır. Çizgi romanlarındaki coğrafya ve tarihi tahrifine rağmen yarattığı paradigma Pratt'ın dokunulmazlıklarındandır.

Dost Yayınları (Dost Kitabevi) 1999 yılında Corto’nun dört macerasını ve 2004 yılında altı macerasını yayınladı. Yayınlanan on kitap içinde Semerkant'taki Altın Yaldızlı Ev yaşadığımız coğrafyada geçmekte olup netameli konuların etrafında dönmektedir. 1921'de Rodos'ta başlayan hikâye Adana'da, Van'da devam ediyor. İttihatçılar, Kızılelmacılar, Panturancı Kürtler, Ermeni Komitacılar, Yezidiler hikâyenin kahramanları arasındadır. Enver Paşa'nın son konuşmasını yaptığı kişi, yine Corto’dur. Enver Paşa Corto ile konuştuktan sonra atına biner yaşamının finali -Hugo Pratt yorumuyla- bu serüvende çizilmiş gibidir. Türkçe olarak Dost Yayınları tarafından on albüm yayımlanmıştır.

Karakter

Corto Maltese animasyon filminden bir sahne

Corto Maltese, Muhtemelen Venedik dilinde 'Maltalı' olarak geçen bir tabirdir, 20. yüzyıl başlarında (1900-1920 civarı) maceradan maceraya seyreden, az ve özcesi bir açık deniz kaptanıdır. Valletta'da 10 Temmuz 1887 tarihinde, İngiltere vatandaşı denizci Cornwall ve "Cebelitarıklı Nina" olarak bilinen çingene yosma Endülüslü Nina'nın oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Çocukluğu Yahudi mahallesi olarak bilinen Córdoba'da geçmiştir. Birgün Corto avucunda kader çizgisi olmadığını fark eder ve oraya bir usturayla kendi seçimi olan kaderini kazır. Her ne kadar tarafsız bir kahraman gibi gözükse de mağdurların ve ezilmişlerin yanındadır.

Karakter, çizerinin ulusal, ideolojik ve dinsel iddialarının cisimleşmiş halidir. Corto her meşrepten insanla kolayca arkadaşlık kurabilen birisidir. Bu arkadaşlar eli kanlı katil Rasputin'den (Çar Rasputinle Rasputin, bazı kişi özellikleri ve görünümü dışında bir bağlantısı yoktur), İngiliz mirasyedi Tristan Bantam, Vudu rahibi Altın Ağız ve Çek Cumhuriyeti bilim adamı Jeremiah Steiner'e dek değişik kişiliklerdir. Corto ayrıca kimi tarihi şahsiyetleri bilir ve tanır. Örneğin Jack London, Ernest Hemingway, Herman Hesse, Butch Cassidy, Beyaz Rus General Roman Ungern von Sternberg ve Enver Paşa. Bu tanışıklık onun olmadık durumlardan kolayca sıyrılmasına vesile olur, mesela bir keresinde Türkiye-Ermenistan sınırında kurşuna dizilmekten son anda Stalin'den gelen bir telefon sayesinde kurtulabilmiştir.

Corto'nun başucu kitabı yazar Thomas More'un Ütopya'dır ancak onu okumayı asla bitirememiştir. Corto ayrıca London, Lugones, Stevenson, Melville ve Conrad gibi yazarların kitaplarını da okur ve atıfta bulunur.

Corto Maltese öyküleri tarihi serüven öykülerinden esrarengiz okült rüya seanslarına akar. O Kızıl Baron vurulduğunda yanındadır, Jivarolara Güney Amerika'da yardım etmektedir ve Venedik'te faşistlerden kaçmaktadır, kimi zamanda farkında olmadan Merlin ve Oberona İngiltere'yi korumada yardım etmektedir ve ardından Kayıp Kıta Muyu'yu ziyaret etmektedir.

Kronolojik olarak, ilk Corto Maltese serüveni olan La giovinezza (Gençlik Yılları), Rus-Japon Savaşı'nda geçmektedir. Diğer albümlerinde I. Dünya Savaşı'nı birkaç değişik cephede yaşar, Ekim Devrimi’nden sonra patlak veren Rus İç Savaşı'na katılır, Faşist İtalya'nın ilk dönemlerinde gezinir. Pratt'ın ayrı bir serisinde, Gli Scorpioni del Deserto (Çöl Akrepleri) İspanyol İç Savaşı esnasında kaybolduğu tasvir edilir. Corto, kurgu karakterlerde karşılaşılan olağan yazgıdan olmak üzere "gerçekle köşe kapmaca" oynar. Arada yaratıcılarından rolde çaldıkları olur, Corto'nun ortadan kaybolması bir zihin sürçmesidir.

Kronoloji

Burada on iki adet Corto Maltese romanının kronolojik sıralaması bulunmaktadır. Özgün başlıkları ilk olarak Fransızca veya İtalyanca verilmiş olup, İngilizce ve Türkçesi takip etmektedir. Tüm albümlerin Türkçe'de yayımlanmamış olduklarına dikkat ediniz, bazı albümlerin özgün isimlerle uyumlu olmadığı görülebilecektir. Fransızca basımlar Casterman, İtalyanca basımlar Edizioni Lizard, Türkçe basımlar Dost Kitabevi tarafından yayımlanmıştır.

Uyarlamalar

1975–1977 arasında, Secondo Bignardi yarı animasyon Corto Maltese öykülerini italyan RAI televizyonu Supergulp, fumetti in TV! programı için hazırlamıştır.[1]

2002 yılında Fransızca animasyon filmi olarak, Corto Maltese: La Cour secrète des Arcanes ismiyle orijinal roman Corto Maltese Sibirya'da'dan uyarlama hazırlanmıştır. Ayrıca 2002'de Fransız Canal + televizyonu Bir Tuz Denizi Şarkısı, Oğlak Burcu Altında, Semerkant'taki Altın Yaldızlı Ev ve Keltler orijinal eserlerinden uyarlamalar sipariş etmiştir.

Kaynakça

  1. Fondazione Franco Fossati. "Corto Maltese" (İtalyanca). 17 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150117070040/http://www.lfb.it:80/fff/fumetto/pers/c/cortomaltese.htm.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.