Umberto Eco

Umberto Eco

Doğum	05 Ocak 1932(1932-01-05)
Ölüm	19 Şubat 2016 (84 yaşında)
Meslek	Bilim insanı, yazar, edebiyatçı, eleştirmen ve düşünür.
Vatandaşlık	İtalya
Önemli ödülleri	1981 Anghiari Ödülü 1981 Strega Ödülü 1981 Viareggio Ödülü 1982 MacLuhan Teleglobe Ödülü 1982 Médicis Ödülü

Umberto Eco (d. 5 Ocak 1932 - ö. 19 Şubat 2016^[1], Alessandria), İtalyan bilim adamı, yazar, edebiyatçı, eleştirmen ve düşünür.

Dünya kamuoyunun gündemine Gülün Adı ve Foucault Sarkacı gibi romanlarıyla giren İtalyan yazar, aynı zamanda Orta Çağ estetiği ve göstergebilim dalının ustalarındandır. Eco, 1971'de Bologna Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmaya başladı. Yapısalcılık sonrası göstergebilim gelişmelerine önemli katkılarıyla tanınmaktadır. Eco, yüksek lisans ve doktora çalışmalarını Thomasçılık akımı ve bu akımın estetik anlayışı üzerine yaptı. Tarihçi, filozof, Orta Çağ uzmanı, James Joyce üzerine derin araştırmalar yapmış bir yazar. Yazarın ilk romanı Gülün Adı 1980'de yayımlandı. 1962'de Torino Üniversitesi'nde doçent, 1969'da ise Floransa Üniversitesi'nde görsel iletişim dalında profesör oldu. 1971'de Bologna Üniversitesi'ne geçti ve 1975 yılında bu üniversitenin Gösteri ve İletişim Bilimleri Enstitüsü'nün başına getirildi.

Eco'nun çalışmaları 1960'ların ortasından itibaren avantgarde yapıtlara, kitle kültürüne yönelmiştir. Son dönemlerde ise, güncel olay ve olguları da ele alan çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar arasında edebiyat eleştirileri, tarih ve iletişim yazıları önemli bir yer tutmaktadır. Eco özellikle tarih bilgisiyle süslediği eserlerinde tam bir ustalık gösterir. Özellikle Baudolino adlı eserinde Bizans ve IV. Haçlı Seferi hakkındaki anlatılar sürükleyicidir. İstanbul'a geniş yer ayırdığı bu eserini yayınlamadan kısa bir süre önce 1998 yılında İstanbul'u ilk kez ziyaret etmiştir.^[2] Beş gün süren ikinci ziyaretini ise sanat tarihçisi Dr. Sedat Bornovalı eşliğinde 2013 yılında gerçekleştirmiştir.^[3] Bu ziyareti sırasında Boğaziçi Üniversitesi'nde yazar Orhan Pamuk'la bir söyleşiye de katılmıştır.^[4]

Roland Barthes'tan sonra, "ayrıntıların anlamı" ya da "ayrıntıların sosyolojisi" adı verilen bir anlayışın önemli köşe taşlarından birisi olan Umberto Eco'nun pek çok eseri Türkiye'de yayınlandı.

Kasım 2005 ve Haziran 2008 tarihlerinde ABD'den Foreign Policy ve İngiltere'den Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile oluşturduğu Dünyanın ilk 100 entelektüeli listelerinde, 2005 yılında 2., 2008 yılında 14. sırada yer almıştır. Takma ismi Dedalus'tur. Bir süredir kanser tedavisi gören ünlü şair 19 Şubat 2016 tarihinde saat 22.30 sıralarında evinde yaşamını yitirdi. Umberto Eco ölmeden önce bir arkadaşına söylediği vasiyetinde "Ölümümden sonra 10 yıl boyunca benim adımı kullanarak etkinlikler düzenlemeyin" şeklinde bir istekte bulunmuştur.^[5]

Ödülleri

1981 Anghiari Ödülü
1981 Strega Ödülü
1981 Viareggio Ödülü
1982 MacLuhan Teleglobe Ödülü
1982 Médicis Ödülü

Unvanları

	İtalya Büyük Yıldızlı Şövalyesi
	— Roma, 9 Ocak 1996^[6]

	İtalya Kültür ve Sanat Altın Madalyası
	— Roma, 13 Ocak 1997^[7]

	Almanya Pour le Mérite Madalyası
	— 1999

	Fransa Légion d'honneur Subayı
	— 2003

	Fransa Légion d'honneur Kumandanı
	— Paris, 13 Ocak 2012^[8]

	Fransa Sanat ve Edebiyat Kumandanı
	— 1985

	Almanya Yıldızlı Büyük Liyakat Nişanı
	— 2009

	Asturias Prensliği Kültür ve Sanat Madalyası (İspanya)
	— 2000

Eserleri

Gülün Adı (Can Yayınları, 1986)
Alımlama Göstergebilimi (Düzlem Yayınları, 1991)
Foucault Sarkacı (Can Yayınları, 1992)
Günlük Yaşam'dan Sanata (Adam Yayıncılık, 1993)
Önceki Günün Adası (Can Yayınları, 1995)
Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti (Can Yayınları, 1995)
Avrupa Kültüründe Kusursuz Dil Arayışı (Afa Yayınları, 1995)
Ortaçağı Düşlemek (Can Yayınları, 1996)
Yorum ve Aşırı Yorum (Can Yayınları, 1996)
Somon Balığıyla Yolculuk (Can Yayınları, 1997)
Yanlış Okumalar (Can Yayınları, 1997)
Beş Ahlak Yazısı (Can Yayınları, 1998)
Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik (Can Yayınları, 1998)
Açık Yapıt (Can Yayınları, 2001)
Zamanların Sonu Üstüne Söyleşiler (Yapı Kredi Yayınları, 2001)
Baudolino (Doğan Kitap, 2003)
İnanç ya da İnançsızlık (1001 Kitap, 2005)
Kraliçe Loana'nın Gizemli Alevi (Doğan Kitap, 2005)
Cecü'nün Yer Cüceleri (Yapı Kredi Yayınları, 2006)
Güzelliğin Tarihi (Doğan Kitap, 2006)
Çirkinliğin Tarihi (Doğan Kitap, 2009)
Kitaplardan Kurtulabileceğinizi Sanmayın (Umberto Eco ve Jean-Claude Carriere'in Sohbetleri) (Can Yayınları, 2010)
Prag Mezarlığı (Doğan Kitap, 2011)
Sıfır Sayı (Doğan Kitap, 2015)
Efsanevi Yerlerin Tarihi (Doğan Kitap, 2015)

Dış bağlantılar

Resmi Web Sitesi
Çirkinliğin Tarihi Üzerine Umberto Eco'nun Video Sunusu
Aykırı Sorular, Umberto Eco&Enver Aysever
Boğaziçi Üniversitesi Umberto Eco - Orhan Pamuk Söyleşisi (Türkçe)

Kaynaklar

↑ "Dünyaca ünlü yazar Umberto Eco yaşama gözlerini yumdu". Sputnik. 20 Şubat 2016. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160305203838/http://tr.sputniknews.com/kultur/20160220/1021008170/umberto-eco-oldu.html. Erişim tarihi: 27 Şubat 2016.
↑ Umberto Eco İstanbul'daydı
↑ "Sedat Bornovalı anlatıyor: Ünlü yazar Umberto Eco'yla İstanbul'da 5 gün". Turizmguncel.com sitesi, 18 Mart 2016. http://www.turizmguncel.com/haber/sedat-bornovali-anlatiyor-unlu-yazar-umberto-eco'yla-istanbul'da-5-gun-h27082.html. Erişim tarihi: 14 Kasım 2016.
↑ "‘Dünyadaki insanların çoğu aptaldır ‘ İki dev yazardan edebiyat, roman ve romancılık üzerine sohbet". Milliyet gazetesi, 10 Nisan 2013. http://www.milliyet.com.tr/-dunyadaki-insanlarin-cogu-aptaldir--kultur-1691687/. Erişim tarihi: 14 Kasım 2016.
↑ http://www.radikal.com.tr/kultur/umberto-ecodan-ilginc-vasiyet-1535125/
↑ "Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana" (italyanca). İtalya Cumhurbaşkanlığı Sitesi.. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160306034355/http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=11516. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013.
↑ "Medaglia d'oro ai benemeriti della cultura e dell'arte" (italyanca). İtalya Cumhurbaşkanlığı Sitesi.. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160306034358/http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=71. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013.
↑ "Scrittori Umberto Eco all Eliseo Onorato da Sarkozy con Legion d'Honneur" (italyanca). Libero Quotidiano. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304233430/http://www.liberoquotidiano.it/news/909640/Scrittori-Umberto-Eco-all-Eliseo-onorato-da-Sarkozy-con-Legion-d-Honneur.html. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013.

Bancarella Ödülünü kazananlar

Ernest Hemingway (1953) · Giovannino Guareschi (1954) · Hervé Le Boterf (1955) · Hanh Suyn (1956) · Werner Keller (1957) · Boris Pasternak (1958) · Heinrich Gerlac (1959) · Bonaventura Tecchi (1960) · André Schwarz Bart (1961) · Cornelius Ryan (1962) · Caccia Dominioni (1963) · Giulio Bedeschi (1964) · Luigi Preti (1965) · Vincenzo Pappalettera (1966) · Indro Montanelli (1967) · Isaac Bashevis Singer (1968) · Peter Colosimo (1969) · Oriana Fallaci (1970) · Enzo Biagi (1971) · Alberto Bevilacqua (1972) · Roberto Gervaso (1973) · Giuseppe Berto (1974) · Susanna Agnelli (1975) · Carlo Cassola (1976) · Giorgio Saviane (1977) · Alex Haley (1978) · Massimo Grillandi (1979) · Maurice Denuziere (1980) · Sergio Zavoli (1981) · Gary Jennings (1982) · Renato Barneschi (1983) · Luciano De Crescenzo (1984) · Giulio Andreotti (1985) · Pasquale Festa Campanile (1986) · Enzo Biagi (1987) · Cesare Marchi (1988) · Umberto Eco (1989) · Vittorio Sgarbi (1990) · Antonio Spinosa (1991) · Alberto Bevilacqua (1992) · Carmen Covito (1993) · John Grisham (1994) · Jostein Gaarder (1995) · Stefano Zecchi (1996) · Giampaolo Pansa (1997) · Paco Ignacio Taibo (1998) · Ken Follett (1999) · Michael Connelly (2000) · Andrea Camilleri (2001) · Federico Audisio (2002) · Alessandra Appiano (2003) · Bruno Vespa (2004) · Gianrico Carofiglio (2005) · Andrea Vitali (2006) · Frank Schätzing (2007) · Valerio Massimo Manfredi (2008) · Donato Carrisi (2009) · Elizabeth Strout (2010) · Mauro Corona (2011) · Marcello Simoni (2012) · Anna Premoli (2013) · Michela Marzano (2014)

Strega Ödülü sahipleri

1947-1959	Ennio Flaiano (1947) • Vincenzo Cardarelli (1948) • Giovanni Battista Angioletti (1949) • Cesare Pavese (1950) • Corrado Alvaro (1951) • Alberto Moravia (1952) • Massimo Bontempelli (1953) • Mario Soldati (1954) • Giovanni Comisso (1955) • Giorgio Bassani (1956) • Elsa Morante (1957) • Dino Buzzati (1958) • Giuseppe Tomasi di Lampedusa (1959)

1960-1969	Carlo Cassola (1960) • Raffaele La Capria (1961) • Mario Tobino (1962) • Natalia Ginzburg (1963) • Giovanni Arpino (1964) • Paolo Volponi (1965) • Michele Prisco (1966) • Anna Maria Ortese (1967) • Alberto Bevilacqua (1968) • Lalla Romano (1969)

1970-1979	Guido Piovene (1970) • Raffaele Brignetti (1971) • Giuseppe Dessì (1972) • Manlio Cancogni (1973) • Guglielmo Petroni (1974) • Tommaso Landolfi (1975) • Fausta Cialente (1976) • Fulvio Tomizza (1977) • Ferdinando Camon (1978) • Primo Levi (1979)

1980-1989	Vittorio Gorresio (1980) • Umberto Eco (1981) • Goffredo Parise (1982) • Mario Pomilio (1983) • Pietro Citati (1984) • Carlo Sgorlon (1985) • Maria Bellonci (1986) • Stanislao Nievo (1987) • Gesualdo Bufalino (1988) • Giuseppe Pontiggia (1989)

1990-1999	Sebastiano Vassalli (1990) • Paolo Volponi (1991) • Vincenzo Consolo (1992) • Domenico Rea (1993) • Giorgio Montefoschi (1994) • Mariateresa Di Lascia (1995) • Alessandro Barbero (1996) • Claudio Magris (1997) • Enzo Siciliano (1998) • Dacia Maraini (1999)

2000-2009	Ernesto Ferrero (2000) • Domenico Starnone (2001) • Margaret Mazzantini (2002) • Melania G. Mazzucco (2003) • Ugo Riccarelli (2004) • Maurizio Maggiani (2005) • Sandro Veronesi (2006) • Niccolò Ammaniti (2007) • Paolo Giordano (2008) • Tiziano Scarpa (2009)

2010-2019	Antonio Pennacchi (2010) • Edoardo Nesi (2011) • Alessandro Piperno (2012) • Walter Siti (2013) • Francesco Piccolo (2014) • Nicola Lagioia (2015) • Edoardo Albinati (2016)

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.