Evbakan, Şenkaya
Vikipedi'nin kalite standartlarına ulaşabilmesi için, bu maddenin veya bir bölümünün temizlenmesi gerekmektedir. Görüşlerinizi lütfen tartışma sayfasında belirtiniz. |
Evbakan | |
— Mahalle — | |
Erzurum | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Erzurum |
İlçe | Şenkaya |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Nüfus (2014)http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=245968 | |
- Toplam | 189 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25370 |
İnternet sitesi: http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=245968 |
Evbakan, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Mahallenin eski ismi Soğmun'dur.Gürcüce asıl adı olan bu mahallenin Solumun olduğu anlaşılmaktadır.Bu ise gezi turlarında Gürcistan'dan geldiklerinde mahallede ki kiliseye Solumun Kale demelerinden anlaşılmaktadır..Muhtemelen Solomon'dan gelerek zamanla söylenişi değişip Soğmun olmuştur.
Şimdiki adı Evbakan ise Cumhuriyet döneminde verilmiştir.
Mahallenin yerleşim alanı oldukça köklü bir tarihi geçmişe sahiptir. Manastır, kilise, kale, camisiyle adeta bir açıkhava müzesi olan köy hakkında maalesef resmi bir araştırma yapılmadığı ve mahallenin tarihi aydınlatılmadığı için ancak gezip gördüklerimizle edindiğimiz bilgileri aktarabiliriz. Mahallenin batısında Türkmen Kalesi olarak anılan kalenin heybetli giriş kapısı, bir kısım burçları ayaktadır. Kaleye kilometrelerce uzaklıktaki su kaynaklarından su taşıyan tesisat, yüzlerce metre uzunluktaki taş döşeli yollar, mezarlıklar da görülebilmektedir. Mahallenin doğusunda ise Türkmen kalesini karşıdan gören 250-300 metre yüksekliğindeki kaya blokları içerisine oyularak yapılan manastır bulunmaktadır. Birçok bölümden oluşan manastırın ana salonunun üzeri kubbe biçiminde oyulmuş, kubbe ve duvarlar çeşitli resim ve yazılarla süslenmiştir. Maalesef bu kısımdaki resim ve yazıların büyük çoğunluğu tahrip edilmiştir. Ayrıca deprem, yağmur vb. doğal etkenler nedeniyle manastırın birçok odası yıkılmıştır. Manastırla bu yapının yapıldığı kaya blokunun yanından akan dere arasında gizli bir geçit vardır. Kayaların içine tünel oyularak oluşturulan geçitin giriş kısmı deprem ve sonrasında sel sularının taşıdığı toprakla dolarak kapanmıştır. Mahallenin eski aşağı mahallesinde bulunan ve 2006 yılında bakımsızlık nedeniyle yıkılan(neden koylu ımama ev yapmak için bu tarıhı camiyi acımadan söktü ve kereste nıyetıne kullandı demıyorsun) ve tahminen 350 yıllık geçmişe sahip camisi ise sadece fotoğraflarda anı olarak kalmıştır. Yine mahallenin doğu tarafında Verintap mevkisindeki kalıntılar da bölgenin geçmişine ilişkin önemli bulgular içeriyor. Mahallenin batısında, Türkmen kalesi ile köy arasında kalan kaya bloku üzerindeki mağaralarda tarih öncesine ışık tutabilecek duvar resimleri, kabartmalar da araştırılmayı bekliyor.
İşte tam bu mevkide yeralan ve gelintaşı diye anılan peribacalarının halk dilinde bir de efsanesi vardır. Efsane kısaca şöyledir; Karşı köylerin birisinden Soğmun'a gelin getirilmektedir. Gelin alayı köye yaklaştığı sıralarda düşman askerlerinin saldırısına uğrar. İnsanlar savunmasız bir durumdadır ve kaçmaya başlarlar. Bir taraftan da güzeller güzeli gelini düşman askerlerinin eline geçmesin diye hep bir ağızdan Allah'a dua ederler; 'Allahım! Düşmandan bizi koru. Gelinimiz düşmanın eline geçeceğine bizleri taş eyle!' Ve duaları kabul olunur gelin alayının tamamı taşa dönüşür.(Bu mahallede söylenen bir efsane olup kesinlikle gerçeği yansıtmamaktadır. Böyle bir şey olması bilimsel olarak zaten mümkün değildir.)
Tarihçilerin ve arkeologların gözünden kaçırdığı bu tarih dolu vadi Erzurum ve çevre illerden hatta zaman zaman yurtdışından gelen defineciler tarafından tahrip ve yağmaya uğramaktadır.Ayrıca mahallede bulunan 500 yılı aşkın tarihi bir cami köy halkı tarafından tahrip edilip yıkılmıştır.
Önceleri büyük ve kalabalık bir nüfus yapısına sahip olan Soğmun, zamanla Kırşehir, Bursa, Ankara ve İstanbul gibi illere göç vermiş, mahallenin nüfusu zamanla azalmış ve yaklaşık 60 hane ve 300 kişiye düşmüştür. Mahallede iki bloktan oluşan bir ilköğretim okulu vardır. Mahallenin eğitim düzeyi oldukça yüksek olup, özellikle son yıllarda üniversite mezunlarının sayısı dikkate değer artış göstermiştir.
Köy 1984 ve 1986 yılında iki büyük deprem yaşamıştır. 1986 yılındaki depremde eski köy diye adlandırılan o zamanki ana yerleşim yeri büyük bir yıkıma uğramıştır. Mahallenin neredeyse tamamı bugünkü bölgeye yapılan deprem evlerine taşınmıştır.
Kültür
Köklü geçmişi ile birçok geleneği bünyesinde barındıran ve bunları yaşatmaya çalışan mahallede; baharı karşılamak için çocukların bir araya gelerek kapı kapı dolaşıp hediye topladığı 'dudu', geleneksel halk oyunlarının ve düğün eğlencelerinin yapıldığı kına geceleri ve düğünler, yaylaya göç ve yayladan dönüş öncesinde gerçekleştirilen eğlenceler mahallenin zengin kültürel yaşantısının gözlemlenebileceği anlardır.
Coğrafya
Erzurum iline 159 km, Şenkaya ilçesine 36 km uzaklıktadır. Tarım arazileri sınırlı olup, zengin çayır ve ormanlık alanlara sahiptir. Arazilerin büyük çoğunluğu engebeli ve sulamaya uygun değildir. Verintap mevkisi büyük ve düz arazi yapısıyla verimli tarım alanıdır.
İklim
Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 303 |
1997 | 267 |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Mahallede tahıllardan buğday, arpa, mısır, meyvelerden elma, vişne, erik, ceviz, çilek sebzelerden patates, biber, balkabağı, fasulye, domates, salatalık yetiştirilmektedir. - Ayrıca not düşülmek gerekirse bu mahallede o kadar boş arazi olmasına rağmen insanlar kafayı çalıştırıp bu toprakları kullanmak yerine boşuna ; arpa , buğday ve ot gibi şeyler elde ederek boşuna çalışmaktadırlar.
Hayvancılık alanında küçükbaş hayvanlardan koyun ve keçi, büyükbaş hayvanlardan sığır yetiştirilmektedir. Ayrıca zengin bitki örtüsü ve çiçek popülasyonu nedeniyle arıcılık da yapılmaktadır.
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu vardır. Mahallenin içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol stabilize olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır. Tüm GSM hatlari çekmektedir.
Dış bağlantılar
|