Gözdağı verme
Türüne göre |
Genel kavramlar Fiziksel istismar Psikolojik istismar Cinsel istismar |
Kurbana göre |
Çocuk istismarı / Aile içi şiddet |
Suçluya göre |
İlgili |
Ağır bedensel ceza |
Gözdağı verme, tahakküm eder tarzda konuşarak veya davranarak, korkutma veya sindirmeye yönelik bir girişimdir ve karşıdaki kişi ya da kişilerin, gözdağı veren kimsenin istediği şekilde davranmasını veya yapmasını hedefler. Genellikle hayvanlar arası ilişkilerde görülen ve normal sayılabilecek olan, üstünlüğü elegeçirme, rekabetçi istek ve arzuların hatalı bir uyarlaması olup insanlarda sosyal güçler tarafından ayarlanır.
Davranışa ilişkin tüm özellikler gibi "gözdağı verme" de, her bireyde zaman içinde farklı boyutlarda ortaya çıkabilen bir unsur olarak vardır, fakat bazı kişiler için diğerlerine nazaran daha önemli ve bedelini ödedikleri bir davranış olabilir. Davranış bilimi teorisyenleri, çocukların, gözdağı verme vakalarına genellikle aileleri, öğretmenleri (otoriteyi temsil eden kişiler), oyun arkadaşları ve kardeşleri tarafından maruz kaldıklarını belirtmektedirler.
Gözdağı verme, bilinçli ya da bilinçsizce yapılabilir. Bilerek gözdağı verenlerin belli bir yüzdesi, bu yaptıklarının uygun olduğuna, kullanımına, hatta kendilerinin bunu yapmaya yetkileri olduğu şeklinde kılıf uydurulmuş birtakım söylemlerde bulunabilirler.
Gözdağı verme; fiziksel olarak korkutma, öfkeli yüz ifadesi, duygusal hilelere başvurma, sözlü taciz, maksatlı olarak utandırma, ve/veya gerçek anlamda fiziksel saldırı şeklinde ortaya çıkabilir.