Mezzogiorno
Mezzogiorno, (Güney İtalya olarak da bilinir) İtalya'da tarihsel bölge. Anakarada bugünkü Abruzzi, Molise, Campania, Puglia, Basilicata ve Calabria bölgeleri ile Sicilya ve Sardinya adalarını kapsar. Kabaca, eski Napoli Krallığı ile aynı toprakları paylaşan bölge, ülkenin ekonomik açıdan en geri yörelerini içine alır. İtalyancada "gün ortası" ya da "öğlen" anlamına gelen Mezzogiorno adı, bölgedeki yakıcı öğle güneşinden ötürü verilmiştir.
Geçmişi
Kuzey’in tersine Güney İtalya tarihinde pek çok kez yabancı işgaline uğramıştır. 1130-1198 arasında Normanların egemenliğinde olan Güney İtalya, daha sonra Hohenstaufen Hanedanının yönetimine girdi. 1266'da Hohenstaufenleri yenerek bölgeye egemen olan Fransız Angevin Hanedanı, feodal soylu sınıfının gücünü büyük ölçüde artırdı. 1420-42 arasında Güney İtalya'yı elinde tutan Aragon kralı V. Alfonso, koyun ve öbür canlı hayvanları kapsayan Koyun Vergisi'nin yürürlüğe koydu. Güney İtalya ve Sicilya'da 1734'te İspanyol Bourbonlarının yönetiminde bağımsız bir krallık kuruldu. 1806'da Puglia'daki Manfredonia yakınlarında başlatılan küçük ölçekli toprak reformunu, bataklık alanların kurutulması ve akaçlamanın iyileştirilmesi gibi tarımsal projeler izledi. 1861'de İtalya'da birliğin sağlanmasından sonra da büyük toprak sahiplerinin egemenliğinde kalan Mezzogiorno, toplumsal ve ekonomik geri kalmışlığıyla 19. yüzyıldaki Letteratura Meridionalista'ya (güney edebiyatı) konu oldu. Bölgede 1946'ya değin geniş ölçekli bir toprak reformu yapılamadı ve büyük arazilerin çoğuna dokunulamadı. 1950'de, ayrı bir bakanlık olarak Güney Fonu (Cassa per il Mezzogiorno) kuruldu. Sanayinin gelişmesine yönelik özel yatırımlar ise 1946'da kurulan Mezzogiorno Sanayi Kalkınma Birliği eliyle düzenlenir.
Coğrafya
Yüzey şekillerine Apennin Dağlarının egemen olduğu bölgede toprağın yaklaşık üçte biri tarım yapılamayacak kadar sert eğilimlidir. Yalnızca Napoli, Salerno, Foggia ve Taranto kentlerinin çevresinde görülen kıyı ovaları da genellikle çok dardır ve sulama olanakları yetersizdir. Yıllık yağış miktarı ender olarak 510 mm'yi aşar ve yağışın çoğunlukla kışın şiddetli sağanak biçiminde gerçekleşmesi topraktaki aşınmayı daha da artırır.
Nüfus
Mezzogiorno'nun toplam nüfusu 2013 yılı itibariyle 20.610.490'dur.[1] Nüfus kıyı kentlerinde yoğunlaşmıştır; Apenninler'deki köylerden bu kentlere göç de önemli etkendir. Bataklıkların kurutulmasıyla kazanılan düzlüklerde de yeni yerleşimler kurulmuştur.
Bölgeler
| Bölge | Merkez | Nüfus |
|---|---|---|
| Abruzzo | L'Aquila | 1.311.548 |
| Basilicata | Potenza | 575.470 |
| Calabria | Catanzaro | 1.956.608 |
| Campania | Napoli | 5.765.519 |
| Molise | Campobasso | 312.850 |
| Puglia | Bari | 4.050.288 |
| Sardinya | Cagliari | 1.641.361 |
| Sicilya | Palermo | 4.995.608 |
Ekonomi
İtalya’nın 1860’lardaki birleşme süreciden itibaren ülkenin kuzey bölgeleri ile güney yarısı arasındaki ekonomik gelişmişlik farkı bir vaka haline gelmiştir. İtalya Krallığının ilk on yıllarında uygulanan yetersiz toprak reformları ve yüksek vergilere ek olarak tarım ürünleri için korumacı gümrük tarifelerinin kaldırılması gibi pek çok ekonomik uygulama kuzeydeki sanayileşmeyi teşvik ederken güneydeki birçok ortakçı, küçük işletmeci ve toprak sahibinin durumunu kötüleştirdi. Bu nedenle 19. yy’ın sonlarıyla 20. yy’ın başlarında kuzeye doğru kitlesel göçler gerçekleşti. Tüm bunlara ek olarak artan haydutluk ve mafya faaliyetleri de geniş çaplı şiddet, yolsuzluk ve kanunsuzluk getirdi.
Mussolini’nin yükselişinden sonra onun önderliğindeki faşistler, mafyaya karşı büyük bir savaş açtı. Bu dönemde olağanüstü yetkilerle görevlendirilen Palermo Valisi Cesari Mori 1926-1931 yılları arasında binden fazla mafya üyesini tutukladı. Bu dönemde üç yüzden fazla mafioli (mafya üyelerine Mafioili adı veriliyor) ABD’ye göç etti. Faşist dönemde mafya, İtalya’da çok kan kaybettiyse de beli kırılamadı.[2] Bir İtalyan İmparatorluğu yaratılması amacındaki Faşist yönetim sırasında, sömürgelerle olan ticari bağlantılar nedeniyle güneydeki limanlar stratejik önemdeydi.
II. Dünya Savaşı sonrasında, toprak reformu, önceleri büyük çiftliklerde çalışan ortakçılarla tarım işçilerinin yaşam düzeyini yükseltmiş, buna bağlı olarak tarım kooperatifleri tüm bölgeye yayılmış, yeni yollar ve çiftlik evleri yapılmıştır. Başlıca ürünler buğday, zeytin, üzüm, şeftali, kayısı, armut ve çeşitli sebzelerdir. Güney Fonu bölgenin yeniden ağaçlandırılması, ayrıca sulama kanalları, kara ve demir yolları ile limanların modernleştirilip genişletilmesi için büyük yatırımlar yapmış, 50'ye yakın sanayi merkezi kurulmasını sağlamıştır. Bari, Brindisi ve Taranto'dan oluşan sanayi üçgeninde demir-çelik, petrokimya ürünleri, makine aksamı ve tarım makineleri üretilir. Napoli çevresinde sanayi daha çok çeşitlenmiştir; tüketim malları, demir-çelik, dokuma ürünleri, büro malzemeleri, kablo, otomobil ve gemi üretilir. Kıyı bölgelerinde turizm de de önemli bir gelir kaynağıdır.
Kültür
Calabria'da eskiden beri yaşayan önemli bir Arnavut nüfus vardır. Arnavutların ulusal kahramanı İskender Bey'in onuruna çeşitli kutlamalar yapılır; Cosenza'da da Arnavut Baharı yaygın bir kutlamadır. Calabria lehçesinde Yunanca sözcüklere rastlanır. Zeytinyağlılar ile şarap, İspanyol etkileri taşıyan Apulia mutfağının vazgeçilmez çeşnileridir.
Ayrıca
Kaynakça
- ↑ Dato Istat al 30/04/2013
- ↑ "“Sicilya’dan New York’a kanlı mafya tarihi”". 12 Aralık 2008. http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/468493.asp. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2014.