Grosseto
Koordinatlar: 42°46′20″K 11°8′32″D / 42.77222°K 11.14222°D
Grosseto | |
Cita di Grosseto | |
Grosseto sehrinin havadan görüntüsü |
|
Grosseto'nin İtalya ve Toskana Bölgesi'nde konumu | |
Koordinatlar: 42°46′20″K 11°8′32″D / 42.77222°K 11.14222°D | |
Ülke | İtalya |
---|---|
Bölge | Toskana |
İl | Grosseto ili |
Yönetim | |
- Belediye Başkanı | Emilio Bonifazi (PD) (30.5.2006) |
Yüzölçümü | |
- Toplam | 474,3 km2 (183,1 mi2) |
Rakım | 10 m (33 ft) |
Nüfus (2.11.2010) | |
- Toplam | 82.284 |
- Yoğunluk | 173,4/km² (449,1/sq mi) |
Zaman dilimi | OAZD (+1) |
Alan kodu | 0564 |
İnternet sitesi: http://www.comune.grosseto.it/ |
Grosseto merkezi İtalya'nın Toskana Bölgesinde Grosseto ili'nin merkezi olan (2.11.2010 tahminleri itibarriyle) 82.284 kisi nufuslu bir kent ve yerel idaresi bakimdan bir komündür.
Coğrafi konumu
Grosseto şehri İtalya'nın Toskana Bölgesinde en güneyde bulunan ilin merkezidir. Grosseto komünü yüzölçümü bakımından Toskana bölgesinin en büyük alanlısıdır; merkezi İtalya'da üçüncü sırayı alır ve tüm İtalya içinde dokuzuncu sıradadır.
Grosseto şehri Toskana ve Lazio idari bölgelerinde bulunan bir coğrafi bölge olan Maremma'nın ortasında bulunan Ombrone Nehri kıyısında ve bu nehrin ortaya çıkardıdığı bir alüviyon ovasının merkezinde yerleşiktir. Grosseto tarihi şehir merkezi Tiren Denizi kıyılarından 14 km içlerinde olmakla beraber, Bu şehrin komün idaresine bağlı olan bir köyü Marina di Grosseto deniz kıyısında bulunmaktadır. Geçmişte şehrin batısına kadar gelen düzlükte Prile Golü adı verilen bataklık bir arazi bulunmakta idi. Ama 18. yüzyılda Lorraine henadanının Toskana Grand Dükalığı idaresi altında iken açılan bir kanalla bu bataklık kurutulmaya başlanmış ve bu kurutma 1920lı ve 1930lu yıllarda faşist hükümet tarafından tamamlanmıştır.
Şehirsel görüş açısından Grosseto tarihi şehri İtalya'daki il merkezleri arasına çok az sayıda bulunan bir şehir niteliğini taşır. Şehrin tarihsel merkezini tümüyle çevreleyen tarihsel şehir surları günümüze kadar kalmıştır. Bu niteliği taşıyan tarihsel merkezleri olan diğer İtalyan il merkezleri Ferrara, Bergamo ve Lucca'dır. Bu özel nitelikli şehirlerin merkezleri Ortaçağlardan beri çok az değişen şehrisel karakterlerini korumuşlardır.
Şehir Toskana Bölgesi merkezi Floransa'dan 145 km; İtaly başkenti olan Roma'dan 175 km uzaklıktadır. Grosetto ilinin komşu illerinin merkezlerine uzaklıkların gelince Siena'ya 75 km; Viterbo'ya 122 km ve Livorno'ya 135 km uzaklıktadır.
Tarihçe
Grosseto şehrinin kuruluşunun orta çağların ortalarında olduğu kabul edilmektedir. Şehrin ismi geçen elde bulunan ilk yazılı belge M.S. 803 tarihli olup şehrin Aldobrandeschi Kontlarına bağlı olduğunu ve San Giorgo'ya adanmış bir kilisenin bu kontlar emrine verilmesi ile ilgilidir. Aldobrandeschi hanedanı Grosseto arazilerini 12. yy sonuna kadar ellerinde tutmuşlardır.
Bundan sonraki ortaçağlar döneminde Toskana da bulunan "Rusellae" ve "Vetulonia" şehirlerinin önemlerini kaybetmelerinden dolayı Grossetto Toskana'nın en önemli şehirlerini başında gelmeye başlamıştır. 1137de Frankların imparatoru olan III. Lothair tarafından gönderilen Baverya Dükü X. Hendrich komutasındaki Alman ordusunun kuşatmasına uğramıştır. 1138de ise Roselle'de bulunan piskoposluk merkezi Grosseto'ya transfer edilmiştir.
1151de Grossetto şehirlileri Siena Cumhuriyeti'ne sadakat yemini ettiler. 13. yüzyıl başları Grosseto'nun bağımsızlık kazanmada uğraşlarının gerçekleşme yılları oldu. Şehirliler 1204de şehirde yaşıyan halk ile idareci Aldobrandeschi kontları arasındaki bağlantıları iyice açıklığa kavuşturan ve şehrin Siena'ya karşı olan bazı yükümlülüklerini açıklayan bir Bağımsızlık Beyanamesi yayınladılar.
1222de Aldobrandeschi kontları Grosseto'ya şehrin idaresi için bir "podesta" üç konsül seçme imtiyazı tanıdılar. Bundan hemen sonra Siena'nın 3000 Grossetto'luyu serbest bırakmaları ile iki şehir arasında yakındıplomatik bağlantılar kuruldu. 1224de İmparator İİ. Fredrich Grosseto'yu ziyaret etti. Bu ziyareti sırasında imparatora karşı Çapaccıo kalesinde hazırlamış olan komplo ortaya çıkartılıp komplocular elemine edildi.
Ama 1244de Grosseto şehri Siena Cumhuriyeti tarafından işgal edildi ve şehre o zamana kadar tanınmış idari imtiyazların ve Aldobrandeschi Kontlarının bütün yetkilerinin Siena'ya geçtiği ilan edildi ve Siena bu imtiyazları sadakat ve itaat oldukça kabul edeceğini açıkladı.
Bundan sonra Grosseto Siena Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu. Siena için Grosseto şehri kuzeyden gelebilecek bir askeri tehdit için stratejik bir mavki oldu. Şehrin surları ve kale tabyaları sağlamlatırıldı.
Siena'da Guelfolar ve Ghibellinolar arasındaki mücadeleler sırasında Aldobrandeschi'lar Grossetto'yu tekrar ele geçirme uğraşları verdilerse de 1259'da Siena'lılar Grosseto'yu tamamiyle ele geçirip şehir idareci podeseta'yı kendileri seçtiler. 1267de Grosseto tekrar bağımsızlık kazandı ve "Montaperti Savaşı'na Floransa orduları ile müttefik olarak savaştı.
Sonraki 80 yılda Grosseto devamlı Siena idaresinde kaldı. Siena'nın parçası olarak önce Papa İV. Clement orduları tarafından işgale uğradı; yağmalandı ve aforoz edildi. 1266da "Maria Scozia Tolomei" başkanlığında isyan edip şehir bağımsızlığı ilan ettiyse de Siena bunu bastırdı. 1312 ile 1334 döneminde "Bino degli Abatı del Malia" adlı kiralık asker komutanı Grosseto'nun bağımsızlığını korumak için devamlı uğraş verdi. Sehir 1328'de antipapa V. Nicolas'a destek veren Baveryalı IV. Ludwig tarafından kuşatmaya uğradı. 1334'de "Bino degli Abatı del Malia" Siena'lılar tarafından yakalanıp tutuklandı; fakat Grosseto'yu savunma görevini kızları Malia ve Abbatine'ye kaldı. Abatine 1336'ya kadar Grosseto'yu Siena hücumlarında korumada başarılı olduysa da o yıl yenilip teslim oldu. 1348de Grossetto'da büyük bir veba salgını çıktı ve büyük sayıda ölü verildi. 1355 Grosseto tekrar bağımsızlık için isyan etti ve bu da Siena tarafından bastırıldı. 1369 şehrin nüfus çok azalmıştı ve birkaç yüz hanehalkına düşmüştü.
1421de Grosseto'nun yeni isyanı Siena tarafından bastırılıp çok şehri baskı altında tutacak sıkı Siena kanunlarının çıkmasına neden oldu. 1420 ve 1527de şehirde yine veba salgını çıktı. 1526da Grosseto sahilleri ve şehir Barbaros Hayretin Paşa komutasında Osmanlı donanması hücumuna uğradı. 1552de Grossetto halkı şehirde üstlenen İspanyol askerlerini şehirden attılar.
1555de Siena Cumhuriyeti'nin İspanya'ya karşı savaşta yenildi. 1559 Cateau-Cambrésis Antlaşması ile Grosseto şehri I. Coşimo de Medici düklügu altında kurulan "Toskana Grand Dükalığı" idaresine teslim edildi. De Medici'ler de Grosseto'nun stratejik önemine dikkat ederek 1574'de şehrin surlarini pekiştirdiler ve şehrin etrafında bulunan bataklık araziyi kurutmak için büyük yatırımlar yaptılar. Buna rağmen Grosseto Toskana Grand Dükalığı içinde küçük bir kasaba olmuştu; ve 18, yüzyıl başında nüfusu yaklaşık 700 idi. Toskana Grand Dükalığı "Lorraine Hanedanı" idaresine geçtiğinde ise Grosseto daha refahlı bir döneme girdi. Bu devlet içinde kurulan yörel idare için yeni kurulan "Maremma ili" merkezi oldu.
Yine de Grosseto 19. yuyılda ufak bir kasaba olarak kalmıştı. İtalya'nın 1870li yıllarda birleştirilmesi sırasında yaklaşık 4.700 nüfuslu bir kasaba hüviyeti taşımaktaydı. Sonra İtalya Krallığı altında hızla gelişmeye başladı.
Demografi
Grosseto şehrinin komün sınırları içindeki nüfusu (30.10.2010 tahminleri itibarıyla) 94.374 kişidir ve nüfus yoğunluğu 642 kişi/km² olur. Grosseto komününün belediye sınırları içinde nüfusunun 19. ve 20. yüzyıllarda gelişmesi resmi nüfus sayımı sonuçlarına göre şu gösterimde özetlenmiştir:[1]
Kişi
Görülecek yerler
- Sehir surlari: Grosseto tarihsel sehrinin etrafi tamamiyla, once ortacaglarda 11.-14yy. da yapilan ve sonra 15. yuzyilda 1574de I. Francesco de Medici yeniden yapilan surlarla cevrilidir. Bu yeni surlara mimar "Baldassarre Lanci" tarafından tasarlanmis ve yapimi 19 yil surmustur. 1757ye kadar surlarin disinda bir topraktan hendek bulunmaktaydi. Bu tarihsel sehre giris kuzeyde "Porta Nuova" sehir kapisindan ve guneyde "Porta Reale" (simdi "Porta Vecchia") kapisindan yapilmaktaydi. "Porta Nuovo" kapisi 19, yuzyilda sehir duvarlarinda bir kisminin yikilip yeni bir sehir gisris kapisi olarak yeniden yapilmasiyla ortaya cikmistir.
- San Lorenzo Katedrali: Eski bir kilise yerine 13. yuzyil sonlarinda yapilmaya baslanmistir ve tasarimi Siena'li mimar "Sozzo Rustichini" idi. Ama Siena ile devam eden catismalar dolayisiyla ancak 15. yuzyilda tamamlanmistir. Katedralin on cephesi Romanesk mimari stilinde ustuste siyah ve bayaz mermer siralarindan yapilmistir; ancak bu cephenin orijinal degil hemen hemen tamaminin 16. yuzyilda ve 1816-1855 yillarinda yapilan restorasyon sonuclari oldugu kabul edilmektedir. Katedralinin icinde cok sayida tablo bulunmaktadir. Cok suslu kazilmis vaftiz etme kurnasi ve 1470-1474de "Matteo di Giovanni" tarafından hazirlanan mihrap tablo panelleri cok ilgi cekmektedir. Katedralin can kulesi 1402de tamamlanmistir ve 1911de restore edilmistir.
- Saray ve konaklar:
- Palazzo Aldobrandeschi - Gunumuzde Grosseto ili Hukumet Sarayi
- Belediye Sarayi
- Piskoposluk Sarayi eski manastir
- Kiliseler:
Komşu beldeler
Grosetto komününün şu komünlerle ortak sinirlari bulunmaktadir: Campagnatico, Castiglione della Pescaia, Gavorrano, Magliano in Toscana, Roccastrada, Scansano
Kardeş şehirler
Grosetto şehrinin şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı bulunur:
- Birkirkara, Malta
- Cottbus, Almanya
- Dimitrovgrad , Bulgaristan
- Kashiwara, Japonya
- Montreuil, Seine-Saint-Denis, Fransa
- Narbonne, Fransa
- Saintes-Maries-de-la-Mer, Fransa
Resimler
- Grosseto - Katedral
- Grossseto - Tarihsel merkezde "Corso Carducci"
- Grosseto - San Pietro Kilisesi
- Grosseto - Misericordia Kilisesi
- Grosseto - San Francesco Kilisesi
- Grosseto civarinda "Monti dell'Uccellina" - "Collelungo Kulesi"
- Grosseto civarinda "Maremma Doga Parki" - "Castel Marino" kulesi
Kaynakça
- ↑ Kaynak: Fransızca ve İtalyanca Wikipedia
- İtalyanca Wikipedia "Grosseto" maddesi (İtalyanca)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Grosseto Belediyesi resmi websitesi (İtalyanca)
- "Gialle Visual" sitesinde Grosseto (İtalyanca)
|