Hans von Euler-Chelpin
| Hans von Euler-Chelpin | |
|---|---|
|
| |
| Doğum |
15 Şubat 1873 Augsburg, Bavyera Krallığı |
| Ölüm |
6 Kasım 1964 (91 yaşında) Stockholm, İsveç |
| Milliyeti | İsveç |
| Dalı | Kimya |
| Çalıştığı yerler | Stockholm Üniversitesi |
| Öğrenim | Berlin Üniversitesi |
| Doktora hocası | Hermann Emil Fischer |
| Aldığı ödüller |
 Nobel Kimya Ödülü (1929) |
Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin (d. 15 Şubat 1873, Augsburg - ö. 6 Kasım 1964, Stockholm) Alman asıllı İsveçli biyokimyacı. 1929 yılında, Arthur Harden ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail görülmüştür.[1]
1902 yılında İsveç vatandaşlığına geçmiştir. Buna rağmen I. Dünya Savaşı'nda Alman Ordusu'nda görev yapmaya hazır olduğunu bildirmiş, bunun üzerine 1915 yılında hava kuvvetlerine katılmıştır.[2]
1906-1941 yıllarında Stockholm Üniversitesi'nde genel ve organik kimya profesörü ve 1938-1948 yıllarında üniversitenin organik-kimyasal araştırmalar enstitüsünde direktör olarak görev yaptı.
1914'te alkolik fermatasyon ve maya kimyası üzerine bir kitabı yayımlandı.[3] George de Hevesy ile birlikte icat ettikleri yeni bir teknikle etiketli bileşikler kullanarak, 1935 yılının sonlarında tümör biyokimyası ve özellikle tümörlerdeki nükleik asitleri araştırdı.[3]
Bir koenzim olan NAD+ ilk kez Britanyalı biyokimyacılar Arthur Harden ve William Youndin tarafından 1906 yılında keşfedildi.[4] Ardından, von Euler-Chelpin, fermantasyonun kimyasını açıklığa kavuşturmak için, sürecin her bir fazındaki substratların tanımlanması gerektiğinin farkına varmış ve bu konuda çalışmalar yapmıştır. Bu araştırmaların sonunda hücresel biyolojide oksidasyon/redüksiyon sürecinden sorumlu enzimlerin aktifleşmesi için bir koenzimin olması gerektiğini belirlemiştir.[2]
İki kez evlenen von Euler-Chelpin, ilk evliliğini kimyager Per Teodor Cleve'ın kızı botanikçi ve jeolog Astrid Cleve ile yapmıştır. Bu evliliğinden beş çocuğu, ikinci evliliğinden ise dört çocuğu olmuştur.[3] İlk evliliğinden olan çocuklarından Ulf von Euler, 1970 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır.
Kaynaklar
- ↑ Nobel Kimya Ödülü 1929. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Kimya Ödülü 1929 Erişim tarihi 16.01.2010 (İngilizce)
- 1 2 Laylin K. James. Nobel laureates in chemistry, 1901-1992. s. 175-180. Tam metin
- 1 2 3 Hans von Euler-Chelpin, The Kimya Ödülü 1929. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Euler-chelpin biyografisi Erişim tarihi 16.01.2010 (İngilizce)
- ↑ Harden, A; Young, WJ (October 1906). "The Alcoholic Ferment of Yeast-Juice". Proceedings of the Royal Society of London 78 (526): 369–375.
Dış bağlantılar
- Hans von Euler-Chelpin – Nobel ödülü biyografisi (İngilizce)
- Biography Nordisk familjebok, 2nd ed. (1907) İsveççe
