Hark Adası

Koordinatlar: 29°14′08″K 50°18′36″D / 29.235481°K 50.31°D

Hark Adası'nın uzaydan görünümü (Nisan, 1993)

Hark Adası (Farsça:جزیره خارک, Cezire-i Hark), Fars Körfezi'nin kuzeyinde İran'a bağlı küçük bir adadır.

Konumu

Buşehr Limanı'nın 55 km. kuzeybatısı, İran kıyılarının 25 km. batısı ve Hürmüz Boğazı'nın 483 km kuzeybatısında yer alır.

Yanındaki kıyı eyaleti olan Buşehr Eyaleti tarafından yönetilir. Hark Adası petrol ihracatı için deniz liman sağlar ve Fars Körfezi petrol alanlarında İran'ın deniz toprak iddiaları uzanır.

Tarihi

15. yüzyıl, 1753 yılında Hollandalar burada bir ticaret merkezi ve savunma için kale kurdular. 1766 yılında Hollandalara kale Pers ordusu tarafından yağmalandı.^[1] Kısa süren Felemenk etkisinin ardından, 1766'da Buşehr'in kuzeyindeki küçük İran limanı Bender Rig'de üslenmiş olan korsanlar Hark Adası'nı ele geçirdiler. Bu tarihten sonra adada uzun süre yerleşme kurulmadı.

20. yüzyılda İran'ın petrolden elde ettiği zenginliğe bağlı olarak Hark Adası da önemli bir işleme ve arıtma merkezi durumuna geldi. 1960'larda bir ham petrol yükleme istasyonu olarak gelişti. Dev tankerler zamanla yüklerini Abadan yerine buraya boşaltmaya başladılar. Adadan yüklenen öteki mallar arasında sülfatlı gübreler, sıvı gaz ve başka petrol ürünleri bulunur.

Adadaki petrol yükleme istasyonu İran-Irak Savaşı sırasında ağır hasar gördü. Sonra dünyanın en büyük açık deniz petrol terminali ve İran petrolünün başlıca deniz terminalinidir. Hark Adası tesisleri 1986 sonbaharına kadar durulmak zorunda kalındı. İran-Irak savaşı sırasında Irak hükümetinin hava kuvvetleri tarafından 1982 ile 1986 yılları arasında Kharg Adasında bulunan tesisleri Ağır bombardıman dolayı tüm terminal tesislerinin çoğu yok oldu. Kharg Adası savaş yıllarının ortasında yoğun bombalamayla tahrip oldu. Adanın ve tesislerin onarım savaş sonrası 1988 yılında sona erdi.

Hark anlamı

Kharg veya Khark bu yemek hazır olmayan bir tarihe atıfta Farsça bir kelimedir.

Achaemenid Yazıtı

14 Kasım 2007 tarihinde bulunan, bir çiviyazılı ibaresi Achaemenid döneme kadar uzanan Kharg Adası eski Pers dilinde çıkarılmıştı. Bu yazı eski yarı mercan bir kaya üzerinde farsça heceli çiviyazılı oyulmuş haldedir. Buna rağmen genellikle alışılmadık bir şekilde, Achaemenid yazıt düzenli sistemde beş satır halinde yazılmıştır.

Orijinal İngilizce Çevirisi
The not irrigated land was (became) happy
(with) my bringing out (water) Bahana wells

31 Mayıs 2008 tarihinde, kitabe bilinmeyen barbar (tarafından) ciddi hasar gördü. Bu yazının yaklaşık yüzde 70'de ciddi hasar oldu^[2]. Niteliği belirten bir keskinlik yok ama bu kasıtlı olarak yapıldı.

Dış bağlantılar

• National Aeronautics and Space Administration
• National Aeronautics and Space Administration
• 1700-Y-Old Palmyrene Rock Graves Discovered in Khark Island
• 106 Sassanid Ossuary Tombs Discovered in Khark Island
• Photos of the Inscription

Kaynaklar

1. nationaalarchief.nl
2. Khark adanın Achaemenid yazıtına ciddi zarar Payvand - 06/01/08

• http://en.wikipedia.org/wiki/Kharg_Island#cite_note-3