IV. Gustav Adolf

IV. Gustav Adolf
İsveç Kralı
Hüküm süresi 1792 - 1809
Önce gelen III. Gustav
Sonra gelen XIII. Karl
Eş(leri) Fredrika av Baden
Tam ismi
Gustav Adolph
Babası III. Gustav
Annesi Danimarkalı Sophia Magdalena
Doğum 1 Kasım 1778
Stockholm, İsveç
Ölüm 7 Şubat 1837 (58 yaşında)
Sankt Gallen, İsviçre
Dini Riddarholmen Kilisesi

Gustav IV Adolf (d. 1 Kasım 1778, Stockholm, İsveç-ö. 7 Şubat 1837, Sankt Gallen, İsviçre), İsveç kralı. Yanlış dış politikası 1809'da bir darbeyle devrilmesine yol açmıştır.

İsveç kralı III. Gustaf ile Danimarka prensesi Sophia Magdalena'nın oğluydu. Babasının bir suikast sonucunda öldürülmesi üzerine 1792'de tahta çıktı. Henüz reşit olmadığından naipliğini amcası Södermanland dükü Karl üstlendi. 1796'da naiplik dönemi sona erdiyse de Gustaf Jakobenler karşısındaki hastalıklı korkusu yüzünden tahta oturmaktan kaçındı. Ama ülkedeki tarım ve maliye bunalımına çözüm bulmak için Riksdag'ı (Parlamento) toplantıya çağırmak zorunda kalınca taç giyerek yönetimin başına geçti (1800).

Fransız Devrimi ve Napoléon'a düşmandı, kayınpederinin Baden'de topladığı Fransız göçmenlerinin etkisiyle XVIII. Louis'e kucak açtı (1804). 1805'te İsveç'i Avrupa devletlerinin (Büyük Britanya ve Rusya) Napoléon'a karşı oluşturduğu koalisyona soktu. Hannover'a karşı bir saldırıya girişti, ama Schlaskow Ateşkesi üzerine durmak zorunda kaldı (nisan 1807).

Rusya'nın 1807'de Fransa'yla bir antlaşma imzalayarak koalisyondan çekilmesinin ardından savaşı sürdürmekte diretmesi, Finlandiya'yı Rusya'dan gelebilecek bir saldırı tehlikesiyle karşı karşıya bıraktı. Rusların Finlandiya'yı işgal etmesiyle, Gustaf burayı terk etmek zorunda kaldı (Olkioki Antlaşması, Kasım 1808). Aynı dönemde Danimarka'yla Norveç'in İsveç'e savaş ilan etmesiyle ülke tam bir kuşatma altına girdi. Bütün bunlara ordu içinde de başlayan huzursuzluk eklendi. Bu tehlike karşısında harekete geçen bazı liberal devlet görevlileri ile İsveç'in batı ordusunda görevli subaylar bir darbe düzenleyerek Gustaf'ı tahttan indirdiler (13 Mart 1809). Yerine amcası Karl (XIII. Karl) çağrıldı.

Varislerinin de veraset hakkının alınması üzerine ailesiyle birlikte İsveç'i terk ederek sürgüne giden Gustaf, önce Almanya'ya Gottorp Kontu adıyla, daha sonra da Albay Gustaffson adıyla İsviçre'ye yerleşti.

Kaynaklar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
III. Gustaf
İsveç Kralı
1792 - 1809
Sonra gelen:
XIII. Karl
This article is issued from Vikipedi - version of the 3/9/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.