IX. Christian
IX. Christian | |
---|---|
Danimarka Kralı | |
Hüküm süresi | 15 Kasım 1863 - 29 Ocak 1906 |
Önce gelen | VII. Frederik |
Sonra gelen | VIII. Frederik |
Eş(leri) | Hessen-Kasselli Louise |
Babası | Friedrich Wilhelm |
Annesi | Hessen-Kasselli Louise Karoline |
Doğum |
8 Nisan 1818 Gottorp, Schleswig |
Ölüm |
29 Ocak 1906 (87 yaşında) Kopenhag, Danimarka |
IX. Christian (d. 8 Nisan 1818, Gottorp, Schleswig - ö. 29 Ocak 1906, Kopenhag, Danimarka), 1863-1906 arasında Danimarka kralı. Schleswig-Holstein bunalımının doruğuna ulaştığı 1863'te tahta geçmiş ve sonradan Danimarka'da tümüyle parlamentoya dayalı hükümetlerin işbaşına gelmesine karşı çıkmıştır.
Schleswig-Holstein-Sonderburg-Beck Hanedanı'ndan Dük William'ın (1825'ten sonra Glücksburg dükü) oğluydu. 1835'te Danimarka ordusuna girdi ve Schleswig Savaşı'na (1848-50) katıldı. 1842'de, çocuğu olmayan Danimarka kralı VII. Frederik'in kuzini ve varisi olan, Hesse-Kassel Hanedanı'ndan Louise ile evlendi. Karısı, Hessen-Kasselli Louise'in hakları sayesinde VII. Frederik tarafından halef olarak seçildi ve bu durum, büyük devletlerle (1852'de Londra'da imzalanan bir antlaşmayla Danimarka, Schleswig-Holstein ve Lauenburg tahtlarının varisi oldu) parlamento (1853) tarafından onaylandı.
Kasım 1863'te babası Frederik'in ölümü üzerine tahta çıktığında, halkın isteği üzerine Schleswig'i Danimarka'ya katan ve Alman devletleriyle savaşı kaçınılmaz duruma getiren Kasım Anayasası'nı istememesine rağmen onaylamak zorunda kaldı.
Alman düklükleri bu durumu protesto ettiler ve dük Frederik Augustenborg, Kiel'e yerleşerek Schleswig ve Holstein düklüklerini talep etti. Frankfurt Diyeti'ne başvurdu ve böylece Avusturya-Prusya'nın işe karışmasına, sözü edilen düklüklerin Danimarka'dan kopmasına yol açan İkinci Schleswig-Holstein Savaşı'nın çıkmasına neden oldu.
1864'te Danimarka'nın yenilgisiyle sonuçlanan savaşı izleyen yıllarda giderek güçlenen demokratik güçlere karşı, tutucu azınlık hükümetlerini destekledi. 1849 Anayasası gözden geçirilerek hazırlanan yeni anayasa 1866'da ilan edildi ve uzun sürecek çatışmalara yol açtı. Ama 1901'de bir çoğunluk hükümeti atayarak, demokratik güçlere boyun eğmek zorunda kaldı. Bu değişim, Danimarka'da tümüyle parlamentoya dayalı hükümetlerin işbaşına gelmesini sağladı.
Kaynaklar
- Bu maddenin yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki IX. Christian maddelerinden yararlanılmıştır.
Önce gelen: VII. Frederik |
Danimarka Kralı 15 Kasım 1863 - 29 Ocak 1906 |
Sonra gelen: VIII. Frederik |
|