Licinia Eudoxia

Licinia Eudoxia
Batı Roma İmparatoriçesi

Licinia Eudoxia'nın portresinin olduğu madalyon
Hüküm süresi 437–455
Önce gelen Galla Placidia
Sonra gelen Marcia Euphemia
Eş(leri) III. Valentinianus
Petronius Maximus
Çocukları Placidia
Eudocia
Hanedan Theodosius Hanedanı
Babası II. Theodosius
Annesi Aelia Eudocia
Doğum 422
Ölüm 462

Licinia Eudoxia (d. 422 – ö. 462) Roma İmparatoriçesi, Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius'un kızıdır. Batı Roma İmparatorları III. Valentinianus ve Petronius Maximus'un karısıdır.

Ailesi

Eudoxia, 422 yılında Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius ile Yunan asıllı eşi Aelia Eudocia'nın kızları olarak dünyaya geldi.[1][2][3][4][5] Bilinen kardeşleri, Arcadius ve Flacilla, ebeveynlerinden önce ölmüştür.[6][7] Babasının ebeveynleri, Arcadius ve Aelia Eudoksia'dır. Annesinin babası Atina'dan bir sofistdi.[8][9]

Annesinin babasının kimliği ilk defa Socrates Scholasticus tarafından verilmiştir. Ioannes Malalas daha sonra annesinin geçmişi hakkında daha çok detay vermiştir.

Şöhretli Athenais, babası Leontius tarafından Yunan dini ve bilimleri hakkında eğitilmişti; ve mirası iki oğlu arasında bölüşülmüş, yüz altın parçasından oluşan küçük bir miras kızına kalmış, parlak bir güvence ile kızının güzelliği ve fazileti yeterli bir pay fikri filozof çağdaşlarını mutlu eden çok müsait bir fikirdir.

Erkek kardeşlerinin kıskançlığı ve para hırsı kısa sürede Atinalıyı Konstantinopolis'e sığınmaya mecbur etti; veya adalet ya da iyilik umuduyla kendisini Pulcheria'nın ayaklarına attı. Bu bilge prenses onun dokunaklı şikayetlerini dinledi ve gizlice filozof Leontius'un kızını yirmili yaşlarını süren Doğu'nun imparatoruna eş olarak nasip olmasını sağladı. Athenais'un cazibeleri; büyük gözler, iyi oranlı burun, açık ten, altın bukleler, ince beden, zarif tutum, çalışarak geliştirilmiş anlayış ve üzüntüyle yoğrulmuş fazilet ile oluşan ilginç bir resim ile Kız, prensesin erkek kardeşinin ilgisini kolayca çekti.

Theodosius kız kardeşinin odasında bir perdenin arkasına gizlenerek Atinalı bakireyi görmesine izin verildi: mütevazi genç hemen saf ve onurlu bir aşka düştü; ve kraliyet düğünü, başkentin ve vilayetlerin alkışları arasında kutlandı. Athenais, hemen paganizmin hatalarını inkar etmeye ikna edildi ve vaftiz edilip Hristiyan ismi Eudocia'yı aldı; fakat ihtiyatlı Pulcheria Augusta ünvanını elinde tuttu, ta ki Theodosius'un karısı on beş yıl sonra Batı'nın İmparatoru ile evlenecek bir kız çocuğu doğurarak bereketini kanıtlayana kadar. Eudocia'nın kardeşleri endişeyle imparatorluk davetine icabet ettiler; fakat onların talihsiz kabalıklarını kolayca affetti, belki şefkat belki gösteriş bir kız kardeş olarak onları konsül ve prefect unvanlarına yükseltti.

—Edward Gibbon, The History of the Decline and Fall of the Roman Empire[10]

Sonraki tarihçiler masal ya da Aşk romanını çok fazla hatırlatan yukarıdaki bu anlatımı tarihsel hassasiyetle ret etmeyi eğilimindedirler. Eudocia'nın Pulcheria ve II. Theodosius'a nasıl tanıştırıldıkları kesin olarak bilinmemektedir. Kenneth Holum'un 1982 tarihli tarihsel çalışması Theodosian Empresses. Women and Imperial Dominion in Late Antiquity Leontius'un Atina'dan ziyade Antiochlu olduğunu bu iki şehir ve onların filozoflarının aralarındaki "geleneksel bağ" çerçevesinde önerir. Ancak bu şüphelidir çünkü Eudocia 420lerde Antioch'tan ziyade Atina'da imar faaliyetlerine odaklanmıştır.[11] Eudoxia'nın anneannesinin ismi kaydedilmemiştir.

İlk evliliği

III. Valentinianus ile Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius'un kızı Licinia Eudoxia'nın evliliğini kutlamak için Selanik'te bastırılmış sikke. Arka tarafında her üçü evlilik elbiseleri görülmektedir.

424 yılında, birinci derece kuzeni III. Valentinianus nişanlandı. Nişanlandıkları yıl Marcellinus Comes tarafından kaydedilmiştir. Nişanlandıkları zaman, Valentinianus yaklaşık dört, Eudoxia ise yalnızca iki yaşındaydı.[6][12] Edward Gibbon bu nişanı "Roma dünyasına hükmeden üç kadının anlaşması" olarak değerlendirir, bahsettiği üç kadın Galla Placidia, yeğeni Pulcheria, ve Pulcheria'nın kardeşinin karısı Eudocia'dır.[13] Galla Placidia, Valentinianus'un annesi ve Arcadius'un baba bir kız kardeşiydi.[14] Valentinianus, Joannes tarafından elinde tutulan Batı Roma İmparatorluğu tacını talep etmesi için hazırlanıyordu. Joannes, Theodosius Hanedanı üyesi değildi ve Doğu'nun sarayı tarafından gaspçı kabul ediliyordu. 424 yılı içinde, Valentinianus, Doğu'nun sarayında Caesar ilan edildi. Ertesi yıl, Joannes mağlup edilip, idam edildi. Valentinianus Batı'nın Augustusu olarak onun yerine geçti.[12]

Eudoxia ve Valentinianus 29 Ekim 437 tarihinde Konstantinopolis'te evlendiler, bu evlilik Theodosius Hanesi'nin iki parçasının yeniden birliği olarak tarihe geçmiştir. Evlilik, Socrates Scholasticus, Chronicon Paschale ve Marcellinus Comes tarafından kaydedilmiştir.[15] 439 yılında ilk kızı Prenses Eudocia'yı doğurduğunda Augusta ilan edilmiştir. Ayrıca Placidia isminde ikinci kızları olmuştur.[16][17] İki kızın doğumları ve nihai kaderleri Priskos, Procopius, Ioannes Malalas ve Chronicon Paschale tarafından kaydedilmiştir.[15]

16 Mart 455 tarihinde Campus Martius, Roma'da, Valentinianus, Optila ve Thraustila tarafından öldürüldü.[15] Antakyalı John'un eksik vakainamesiyle kesin olmamakla beraber 641 ile 648 yılları arasında Antakya Süryani Ortodoks Patrikliği yapmış John olduğu kabul edilen 7. yüzyıl keşişine göre[18]:

"Maximus hem umutlandı hem de çok sinirlendi. Optila ve Thraustila'yı huzuruna çağırdı, Aëtius ile sefere çıkan ve Valentinianus'a bağlı cesur İskitler ile konuştu. Karşılıklı birbirlerine garantiler verdiler, Aëtius'u imparatoru öldürmeyi planlamakla suçladı ve onları intikamı almak için kışkırttı. Yere düşmüş adamın intikamını alacak olanlara en büyük şükranlarını sunacağını söyledi. Çok fazla gün geçmeden, Valentinianus, Ares meydanında birkaç yakın koruma ve peşlerinde Optila ve Thraustila olmak üzere gezintiye çıktı. Atından ayrılıp okçulara giderken, Optila ve arkadaşları ona saldırdı. Optila, Valentinianus'un şakağına vurdu ve vuranı görmek için döndüğünde, Optila onun yüzüne ikinci darbeyi vurdu ve yere düşürdü ve Thraustila Heraclius'a yetişti. İmparatorun tacını ve atını alıp, ivedilikle Maximus'a verdiler."

—John of Antioch fr.201.4-5: Gordon trans., pp. 52–53

Heraclius, "imparator üzerinde en büyük etkisi olan bir hadım" ve Aëtius'un öldürülmesinin işbirlikçisi olarak kabul edilmektedir.[19]

İkinci evliliği

Valentinianus'un erkek bir evladı yoktu ve yerine geçecek kimseyi işaret etmemişti. Birçok aday tahta aday oldu. Roma Senatörleri arasında en yüksek dereceye sahip Maximus onlardan biriydi. İkinci aday Domninus'un oğlu Maximianus'tu. Domninus Mısır'da çok büyük servet edinmiş bir tüccardı. Maximianus, Aëtius'un komutasında bir domesticus (geç Roma İmparatorluğu'nun seçkin muhafız birliği protectores domestici'nin üyesi) olarak görev yapıyordu. Eudoxia'nın kendi adayı olarak Majorian'ı gösterdi.[19]

Antakyalı John, Maximus'un saray yetkililerini ve yerel askerin bağlılıklarını satın alarak tahta geçmeyi garanti altına aldığını bildirir. Eudoxia'yı kendisiyle evlenmek ya da idam edilmek seçenekleri ile karşı karşıya bırakır. Bu evlilik Theodosius Hanedanı ile olan bağını güvence altına alacaktı. Akitanyalı Prosper, Maximus'un Valentinianus'un katillerini cezalandırmak yerine onlarla arkadaş olduğunu bildirir. Hem Prosper hem de Tunnunalı Victor, Eudoxia'nın Maximus ile olan evliliğin sadece ilk kocasının ölümünü izleyen birkaç gün içinde olduğu belirtirler ve imparatoriçenin Valentinianus'un yasını yeterince tutmadıkları için eleştirirler.[19]

Antakyalı John, Maximus'un önceki karısından, adını zikretmeden bahseder. Valentinianus'un ona tecavüz ettiği belirtilir ve vakainüvis, Maximus'un efendisine karşı dönmesinin sebebi olarak bunu gösterir. İlk karısının nihai kaderi kaydedilmemiştir.[19] Lucretia örneğine bakarak intihar ettiği kabul edilebilir.[20] Maximus hiçbir şeye aldırmadan oğlu Palladius ile Eudoxia'nın ilk evliliğinden olan yeni üvey kızı Eudocia'nın gene Theodosius Hanedanı ile olan bağını güçlendirmek için evliliğini ayarladı.[19]

John Drinkwater ile Hugh Elton'un 1992 tarihli "Fifth-century Gaul: A Crisis of Identity?" isimli tarih çalışmasına göre, Maximus'un ilk karısı, onun magister militum'u (askerlerin başı) Avitus'un kız kardeşidir. Yazarlar ayrıca Maximus'un ilk evliliğnden oğlu olan Flavius Magnus'un torunu olduğunu önerirler. Aynı yıl içinde Theodosius Hanedanının bir üyesinin Anicia ailesi yaptığı üçüncü evlilik olarak Genç Placidia'nın Olybrius ile olan evliliğini de bu zaman dilimine koyarlar. Olybrius'u Maximus'un üçüncü oğlu, Anicius Probinus'tan torunu, ve Anicius Hermogenianus Olybrius'un büyük yeğeni olduğunu tartışmaya açarlar.[21] Christian Settipani tarafından verilen Flavius Magnus'un nesebi dikkate alınırsa,[22][23] Flavius Probus'un annesinin isminin bilinmemesi yanında, Petronius Maximus'un anne tarafından torunu olabileceği kabul edilebilir.

Maximus, Avitus'u Magister militum praesentalis atadı ve Toulouse'a gönderdi. Orada Avitus Vizigotlar'ın Kralı II. Theodoric'in bağlılığını tesis etmeye çalıştı. Vakainüvis Malchus'a göre, "Bu dönem, II. Theodosius ile Eudocia'nın kızı, III. Valentinianus'un dul eşi İmparatoriçe Eudoxia Roma'da mutsuz bir şekilde bekliyor ve kocasının katili tiran Maximus'a öfke besliyordu, Afrika'da Vandalların Kralı Genseric'den Roma'ya hükmeden Maximus'a karşı yardım istedi. Genseric, kuvvetleri ile hızla gelip şehri ele geçirdi, Maximus ve kuvvetlerini imha etti, bronz heykeller bile dahil olmak üzere saraydan her şeyi aldı. Sağ kalan senatörleri eşleri ile esir olarak götürdü; onlarla beraber Afrika'da Kartaca'ya ondan yardım talep eden imparatoriçe Eudoxia, kızı ve Konstantinopolis'te bulunan patrici Olybrius'un karısı Placidia ile bekar kızı Eudocia'yı da götürdü. Döndüklerinde, Genseric bekar genç Eudocia'yı oğlu Huneric ile evlendirdi, anne ve diğer kızına büyük itibar gösterdi."(Chron. 366).[19]

Eudoxia, muhtemelen ilk kocası Valentinianus'un kızkardeşi Justa Grata Honoria'nın istemediği evliliğine karşı Atilla'dan yardım istemesi örneğini takip etti. Prosper'e göre, Vandallar geldiğinde, Maximus Roma'daydı. Roma'dan kaçabilecek herkese izin verdi. Kendisinde kaçmaya teşebbüs etti ama imparatorluk köleleri tarafından suikasta uğradı. Hükümdarlığı 77 gün sürdü. Cesedi Tiber nehrine atıldı ve hiçbir zaman bulunamadı. Tunnunalı Victor, Papa Büyük Leo'nun, Genseric ile Roma halkının güvenliği için pazarlık ettiği detayını vermiştir.[19]

Hydatius, suikastı kaçmaya teşebbüs eden Maximus'a olan kızgın olan Roma Ordusunun isyan etmesine bağlar. 541 yılı Chronica Gallica suikastı ayaklanan kalabalığa bağlar. Jordanes, "Ursus, Roma askeri" olarak tek bir suikastçıyı belirler. Ursus, Latince "ayı" demektir. Sidonius Apollinaris bir Burgonyalının "hain liderliğinin" kalabalığı paniğe ve imparatoru katledilmesine sürüklediğine dair üstü örtülü bir yorum yapar. Kimliği belirsizdir, muhtemelen bir sebepten ötürü Vandallar ile yüzleşmekte başarısız olan bir general. Sonraki tarihçiler iki yüksek rütbeli Burgonyalı olan Gondioc ve kardeşi Burgonyalı I. Chilperic'i muhtemel adaylar olarak gösterirler. Daha sonra 455 yılında her ikisi Hispania'nın istilasında II. Theodoric'e katılmışlardır.[19]

Dulluğu

Üç kadın Kartaca'da yedi yıl esir kaldılar. 462 yılında, Eudoxia ve kızı Placidia için Doğu Roma İmparatoru I. Leo büyük bir fidye ödedi. Eudoxia, Placidia ile birlikte 25 yılın ardından Konstantinopolis'e dönmüştür. Eudocia Afrika'da kalıp 523 ile 530 yılları arasında Vandalların Krallığını yapan Huneric ile evlendi.[16][24]

Kaynakça

  1. ↑ Duncan, Alistair (1974). The noble heritage: Jerusalem and Christianity, a portrait of the Church of the Resurrection. Longman. s. 28. ISBN 0-582-78039-X. "In 438 the Empress Eudocia visited Jerusalem. On her return to Constantinople, after donating towards the building of new churches, she was displaced in court circles by her sister-in-law because of her Greek origin. Only one part of her churches remains."
  2. ↑ Morgan, Robin (1996). Sisterhood is global: the international women's movement anthology. Feminist Press. s. 270. ISBN 1-55861-160-6. "Greek women also were visible during the Byzantine period. In 421 CE, Emperor Theodosius II married a pagan Athenian woman, Athenais; after baptism she became Eudocia."
  3. ↑ Mahler, Helen A. (1952). Empress of Byzantium. Coward-McCann. s. 106. OCLC 331435. "Athenais, daughter of the Athenian scholar, Leontius. Before the wedding she would receive in holy baptism the name of his mother, the exalted Empress Eudoxia but because of Athenais' Greek origin the name would be pronounced Eudocia."
  4. ↑ Cheetham, Nicolas (1981). Mediaeval Greece. Yale University Press. s. 12. ISBN 0-300-10539-8. "Immensely proud of her Hellenic ancestry and culture, Eudocia dominated her…"
  5. ↑ Cuming, G. J. ; Baker, Derek ; Ecclesiastical History Society (1972). Popular belief and practice: Volume 8 of Studies in church history. CUP Archive. s. 13. ISBN 0-521-08220-X. "Eudocia herself, the daughter of a pagan Athenian philosopher, embraced the new faith in a mood of total acceptance. Very conscious of her Hellenic heritage, as her famous address to the citizens of Antioch showed,"
  6. 1 2 Eudoxia (422-after 462)
  7. ↑ R. B. Stewart, "My Lines: Licinia Eudokia Theodosia, augusta"
  8. ↑ Profile of Arcadius and his children
  9. ↑ R. B. Stewart, "My Lines: Empress Aelia Eudokia of Athens"
  10. ↑ Edward Gibbon, History of the Decline and Fall of the Roman Empire, chapter 32
  11. ↑ Geoffrey Greatrex, "Aelia Eudocia (Wife of Theodosius II)"
  12. 1 2 Ralph W. Mathisen, "Valentinian III (425-455 A.D)"
  13. ↑ Edward Gibbon, History of the Decline and Fall of the Roman Empire, chapter 33
  14. ↑ Profile of Theodosius I and his children
  15. 1 2 3 Prosopography of the Later Roman Empire, vol. 2
  16. 1 2 Ralph W. Mathisen, "Licinia Eudoxia"
  17. ↑ Profile of Valentinian III and his children
  18. ↑ Catholic Encyclopedia, "John of Antioch"
  19. 1 2 3 4 5 6 7 8 Ralph W. Mathisen, Petronius Maximus (17 March 455 - 22 May 455)
  20. ↑ John Drinkwater and Hugh Elton, "Fifth-century Gaul: A Crisis of Identity?" (1992), page 119
  21. ↑ John Drinkwater and Hugh Elton, "Fifth-century Gaul: A Crisis of Identity?" (1992), pages 117-120
  22. ↑ Christian Settipani, Les Ancêtres de Charlemagne (France: Éditions Christian, 1989).
  23. ↑ Christian Settipani, Continuite Gentilice et Continuite Familiale Dans Les Familles Senatoriales Romaines A L'epoque Imperiale, Mythe et Realite, Addenda I - III (juillet 2000- octobre 2002) (n.p.: Prosopographica et Genealogica, 2002).
  24. ↑ Profile of Huneric and his son

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Licinia Eudoxia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Licinia Eudoxia
Doğumu: 422 Ölümü: 462
Kraliyet Unvanları
Önce gelen
Galla Placidia		 Batı Roma İmparatoriçe eşi
437–455 		Sonra gelen
Marcia Euphemia
This article is issued from Vikipedi - version of the 6/23/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.