I. Mihail Kirularios

Rahiplerin eşliğinde, I. Mihael Kerularios makamında oturuyor, Yannis Skilitzes'in 11. yüzyıl Vakainamesinden (kronik) bir resim

I. Mihael Kerularios (d. y. 1000, Konstantinopolis (İstanbul)-21 Ocak 1059, Madytos, Konstantinopolis yakınları), 25 Mart 1043-2 Kasım 1058 arasında Konstantinopolis patriği. Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi'nin resmen ayrılmasıyla sonuçlanan 1054 Bölünmesi öncesindeki gelişmelerde önemli rol oynamıştır.

Mensuplarının çoğu senato üyesi olan bir aileden gelen Kerularios, 1040'ta İmparator IV. Mikhail'e karşı bir entrikaya karıştıktan sonra keşiş oldu. Patrik Aleksios Studitos'un ölümünden sonra Bizans İmparatoru IX. Konstantinos Monomahos tarafından Konstantinopolis patriği ilan edildi. Mikhael Psellos başta olmak üzere özgürlükçü aydınlarla devamlı çekişen Kerularios, Konstantinopolis ahalisinin kuvvetli desteğini kazanmıştı.

1050 senelerinde Ortodoks patrikhanesi ile Roma papalığı arasındaki bölünme olaylarında Kerularios önemli bir rol oynadı. 11. yüzyılda Doğu ve Batı kiliselerinin arasında derin bir uçurum oluşmuştu. Siyasal güç tutkusu ve Doğu Kilisesi'nin özerkliğine aşırı bağlılığı yüzünden Bizans ve Roma imparatorlarını Normanlara karşı birleştirmeye çalışan Konstantinos'un çabalarını da boşa çıkardı. Konstantinopolis'te yaşayıp da ayrı bir lisan konuşan ve dini törenlerinde değişik uygulamarda bulunan, kısacası kendisine saygı göstermeyen Latinlere, Patrik Kerularios tahammül edememekteydi. 1052'de, bir ölçüde Konstantinos'un Papa IX. Leo'ya tanıdığı ayrıcalıklara tepki olarak, kendi bölgesindeki Latin kiliselerinde Rumcanın ve Rum ayinlerinin uygulanmasını zorunlu kıldı, buna karşı çıkan kiliselerin kapatılmasını buyurdu.

Doğu ve Batı kiliselerinin arasındaki tek ortak alan olarak Güney İtalya kalmıştı. Ancak burayı da kontrolü altına almak isteyen Roma devletinin güneydeki temsilcisi Kardinal Humbert, Konstantinopolis patriğinin Ortodoks dünyasına hükmetmesini kabul etmemekteydi. Aynı zamanda İtalya'yı tehlikeye sokan Norman akınlarına karşı direnmek için papa ve patriğin birleşmesi gerektiğinden 1054'te Kardinal Humbert'e eşlik eden Roma delegasyonu, ittifak kurmak üzere Konstantinopolis'e geldi. Papanın Bizans imparatoruyla ittifak kurmak üzere İstanbul'a gönderdiği üç elçiyle görüşmeyen Keroullarios, Konstantinos'la Leo'nun çabalarına bir kez daha engel oldu. Patrik Kerularios'la görüşme zıtlaşmaya dönüşünce, görüşmeler sırasında papanın ölümünden doğan fırsattan yararlanan papalık elçisi Fransız kardinal Humbert, Keroullarios'a karşı misillemeye girişti.

16 Temmuz 1054'te Humbert, Ayasofya'ya girerek sunak masasının üzerine Kerularios'la ona bağlı din adamlarının aforoz belgesini koydu. Humbert'in hareketi şehirde patriğin kontrol altına almakta zorluk çektiği bir ayaklanmaya yol açtı ve Kerularios bir dini kurul (sinod) toplayarak papalık elçilerini aforoz edip kendisini Roma'dan tamamıyla bağımsız ilan etti. İmparator Konstantinos'un uzlaştırma çabaları sonuç vermeyince, Roma ile Konstantinopolis arasındaki bölünme kesinleşti.

Bu olaylarda İmparator IX. Konstantinos'u bölünmeyi desteklemeye zorlayan ve ona karşı çıkmaya kadar giden Kerularios, Konstantinopolis'te büyük saygınlık kazanmıştır. Kendisini makamından düşürmeye çalışan İmparatoriçe Teodora dahi bu gücü elde edememiştir. VI. Mikhail döneminde devletin en nüfuzlu kişisi haline gelen Kerularios imparatorluğun I. İsaakios Komnenos'a geçmesini sağladı. Ancak Komnenos üzerinde çok etkili olamadı ve kısa zamanda Komnenos'la ilişkisi bozuldu. 1058'de ihanet ve dinsizlikle (heretiklik) suçlanan Kerularios görevinden alındı ve tutuklanarak başkentten uzaklaştırıldı. Sürgünde görevinden feragat etmeyi reddetti ve Kerularios mahkemeye çıkmadan öldü.

Kaynaklar

Encyclopædia Britannica
Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 5, s. 451

Önce gelen: Aleksios Studitos	Konstantinopolis (İstanbul) Patriği 1043–1058	Sonra gelen: Constantine III Leichoudis

Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin Patrikleri

Byzantion piskoposları (MS 330'a kadar)	Andreas • Havari Stakhis • Onesimos • I. Polikarpos • Plutarkhos • Sedekion • Diogenes • Eleftherios • Feliks • II. Polikarpos • Athinodoros • Efzoios • Lavrentios • Alipios • Pertinaks • Olimpianos • I. Markos • Filadelfos • I. Kiriakos • Kastinos • I. Evgenios • Titos • Dometios • I. Rufinos • Probos • I. Mitrofanis • Aleksandros

Konstantinopolis başpiskoposları (MS 330–451)	Aleksandros • I. Paulus • Nicomedialı Eusebius • I. Makedonios • Antakyalı Evdoksios • Evagrios • Demofilos • I. Gregor • I. Maksimos • Nektarios • I. İoannis Khrisostomos • Arsakios • Attikos • Sisinios • Nestorios • Maksimianos • Proklos • Flavianos • Anatolios

Konstantinopolis patrikleri Bizans dönemi (MS 451–1453)	Anatolios • I. Gennadios • Akakios • Fravitas • Effimios • II. Makedonios • I. Timotheos • II. İoannis • Epifanios • I. Anthimos • Minas • Eftikios • III. İoannis • IV. İoannis • II. Kiriakos • I. Thomas • I. Sergios • Pirros • II. Paulus • Petros • II. Thomas • V. İoannis • I. Konstantin • I. Theodoros • I. Georgios • III. Paulus • I. Kallinikos • Kiros • VI. İoannis • I. Germanos • Anastasios • II. Konstantin • I. Nikitas • IV. Paulus • Tarasios • I. Nikeforos • I. Theodotos • I. Antonios • VII. İoannis Grammatikos • I. Methodios • İgnatios • I. Fotios • I. Stefanos • II. Antonios • Nikolaos Mistikos • I. Efthimios • II. Stephanos • Trifon • Theofilaktos • Poliefktos • I. Basileios Skamandrinos • III. Antonios • II. Nikolaos • II. Sisinios • II. Sergios • Efstathios • Aleksios Studitos • I. Mihail Kirularios • Konstantin Leyhudis • VIII. İoannis Zifilinos • I. Kosmas • Efstratios Garidas • III. Nikolaos • IX. İoannis • Leon Stippis • II. Mihail Kurkuas • II. Kosmas • IV. Nikolaos • II. Theodotos • I. Neofitos • IV. Konstantin • Lukas Krisovergis • III. Mihail • Khariton • II. Theodosius • II. Basileios • II. Nikitas • Leontios • Dositheos • II. Georgios • X. İoannis • IV. Mihail • II. Theodoros • II. Maksimos • I. Manuil • II. Germanos • II. Methodios • II. Manuil • Arsenios Aftoreianos • Nikeforos • III. Germanos • I. İosif • XI. İoannis • II. Gregor • I. Athanasios • XII. İoannis • I. Nifon • XIII. İoannis • I. Gerasimos • İsaias • XIV. İoannis • I. İsidoros • I. Kallistos • Filotheos Kokkinos • Makarios • Neilos • IV. Antonios • II. Kallistos Zanthopulos • I. Matthaios • II. Efthimios • II. İosif • II. Mitrofanis • III. Gregor • II. Athanasios

Konstantinopolis patrikleri Osmanlı dönemi (1453–1923)	II. Gennadios • II. İsidoros • I. İoasaf • I. Sofronios • II. Markos • I. Simeon • I. Dionisios • I. Rafael • III. Maksimos • II. Nifon • IV. Maksimos • I. İoakim • I. Pakomios • I. Theoleptos • I. İeremias • I. İoannakios • II. Dionisios • II. İoasaf • III. Mitrofanis • II. İeremias • II. Pakomios • II. Theoleptos • II. Matthaios • I. Gavril • I. Theofanis • I. Meletios • II. Neofitos • II. Rafael • I. Kirillos • II. Timotheos • IV. Gregor • II. Anthimos • II. Kirillos • III. Athanasios • III. Neofitos • I. Parthenios • II. Parthenios • II. İoannakios • III. Kirillos • I. Paisios • III. Parthenios • II. Gavril • IV. Parthenios • III. Dionisios • Klimis • III. Methodios • IV. Dionisios • II. Gerasimos • IV. Athanasios • İakovos • II. Kallinikos • IV. Neofitos • III. Gavril • V. Neofitos • Kiprianos • V. Athanasios • IV. Kirillos • III. Kosmas • III. İeremias • (III. Kallinikos) • II. Paisios • I. Serafim • VI. Neofitos • V. Kirillos • (IV. Kallinikos (III)) • II. Serafim • III. İoannakios • Samuil • II. Meletios • II. Theodosius • II. Sofranios • IV. Gavril • Prokopios • VII. Neofitos • III. Gerasimos • V. Gregor • V. Kallinikos (IV) • IV. İeremias • VI. Kirillos • II. Evgenios • III. Anthimos • Krisanthos • Agathangelos • I. Konstantios • II. Konstantios • VI. Gregor • IV. Anthimos • V. Anthimos • IV. Germanos • III. Meletios • VI. Anthimos • VII. Kirillos • II. İoakim • III. Sofranios • III. İoakim • IV. İoakim • V. Dionisios • VIII. Neofitos • VII. Anthimos • V. Konstantios • V. Germanos • IV. Meletios

Konstantinopolis patrikleri Türkiye dönemi (1923'ten bu yana)	VII. Gregor • VI. Konstantin • III. Basileios • II. Fotios • Venyamin • V. Maksimos • I. Athenagoras • I. Demetrios • I. Bartholomeos

This article is issued from Vikipedi - version of the 5/11/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.