25 Mart
 |
25 Mart günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve Ana Sayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
25 Mart, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 84. (artık yıllarda 85.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 281 gün vardır.
Olaylar
- 1655 - Satürn'ün en büyük uydusu Titan, Christiaan Huygens tarafından keşfedildi.
- 1752 - İngiltere'de yılın ilk günü. İngilizlerde 1 Ocak ile başlayan ilk yıl 1752'dir.
- 1807 - Birleşik Krallık Parlamentosu köle ticaretini yasakladı.
- 1811 - Percy Bysshe Shelley "Tanrıtanımazlığın Gerekliliği" adlı makalesinden dolayı Oxford Üniversitesi'nden atıldı.
- 1821 - Yunanistan Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.
- 1912 - Ahmet Ferit Tek, Türk Ocağı'nı kurdu.
- 1918 - Alman güdümünde Belarus Halk Cumhuriyeti kuruldu.
- 1918 - Oltu'nun kurtuluşu.
- 1924 - Yunanistan'da cumhuriyet ilan edildi.
- 1929 - İtalya'da faşist yönetim genel seçimlerde oyların yüzde 99'unu kendilerinin aldıklarını açıkladı.
- 1935 - Prof. Afet İnan, Türk Tarih Kurumu As Başkanlığı'na seçildi.
- 1936 - Saatlerin doğru olarak ayarlanabilmesi için İstanbul Rasathanesi'nce hazırlanan iki bildiriyi Bakanlar Kurulu onayladı.
- 1941 - Yugoslavya Krallığı, Mihver Devletleri’ne katılma kararı aldı.
- 1944 - Heykeltıraş Zühtü Müritoğlu ve Hadi Bara'nın yaptıkları Barbaros Hayreddin Paşa Anıtı törenle açıldı.
- 1947 - Illinois' deki bir kömür madeninde meydana gelen patlamada 111 kişi öldü.
- 1949 - Sovyet hükümetinin kararıyla Litvanya, Estonya ve Letonya'dan 92.000 kişi sürgün edildi.
- 1950 - Türk Hava Yolları'na ait bir yolcu uçağı Ankara'da düştü, 15 kişi öldü.
- 1951 - Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri, solcu öğretmenlerin tasfiyesinin sürdüğünü açıkladı.
- 1951 - İstanbul'da Neve Şalom Sinagogu açıldı.
- 1957 - Roma'da bir araya gelen Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Komisyonu'nun kurulmasına ilişkin Roma Antlaşması'nı imzaladı.
- 1959 - Necip Fazıl Kısakürek, Büyük Doğu dergisinde yayımlanan "Menderes'in Kalesi" başlıklı yazısında Fuad Köprülü'ye yayın yoluyla hakaret ettiği iddiasıyla açılan davada bir yıl hapse mahkûm oldu. Büyük Doğu dergisi de bir ay süreyle kapatıldı.
- 1960 - Güney Afrika Johannesburg'da tüm siyah politik örgütler feshedildi.
- 1960 - İtalya'da Fernando Tambroni başbakan oldu.
- 1961 - Adalet Bakanlığı idam cezalarının cezaevi bahçelerinde infaz olunması hakkında karar aldı.
- 1962 - EOKA'lılar Kıbrıs'ta iki camiye bomba attı.
- 1968 - Şair Metin Demirtaş Türk Solu dergisinde yayımlanan "Guevara" adlı şiirinde komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklandı.
- 1972 - Cumhuriyet Halk Partisi, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen ve Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından onaylanan idam kararlarının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. İnfaz savcılığı dosyayı Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'na gönderdi. Üç gün sonra Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi idamların infazına karar verdi.
- 1975 - Suudi Arabistan Kralı Faysal, akli dengesi bozuk yeğeni prens Faysal bin Musad tarafından Riyad' da öldürüldü.
- 1982 - Ankara Sıkıyönetim Savcılığı halkevleri hakkında kapatılma istemiyle dava açtı.
- 1982 - Tutuklu İsmail Beşikçi, cezaevinden yazdığı bir mektup nedeniyle 10 yıl ceza aldı.
- 1984 - Yerel seçimler yapıldı. Anavatan Partisi (ANAP) yüzde 41,5 oy oranı ile 54 ilde belediye başkanlığı aldı. Sosyal Demokrat Parti (SODEP) yüzde 23,4 oy oranı ile ikinci, Doğru Yol Partisi (DYP) yüzde 13,2 oy oranı ile seçimlerden üçüncü parti olarak çıktı. İlk kez seçime katılan Refah Partisi (RP) yüzde 4,4 oy oranıyla sonuncu parti oldu.
- 1986 - 14. Strasbourg Film Festivali'nde Muammer Özer'in "Bir Avuç Cennet" ve Ali Özgentürk'ün "Bekçi" isimli filmleri ikinciliği paylaştı.
- 1986 - İşkence yaptığını itiraf eden polis memuru Sedat Caner ile bu itirafları yayımlayan 'Nokta' dergisine dava açıldı.
- 1988 - İstanbul'daki Metris Askeri Cezaevi'nden 29 tutuklu ve hükümlü kaçtı.
- 1990 - New York'un Bronx semtindeki bir kulüpte çıkan yangında 87 kişi öldü.
- 1992 - Kozmonot Sergei Krikalev, Mir Uzay İstasyonu'nda 10 ay kaldıktan sonra dünyaya döndü.
- 1994 - Aydın Ortaklar Öğretmen Lisesi'nde evci çıkan dört kız öğrenciden birinin, emniyet yetkilileri tarafından yakalanarak bekaret kontrolüne gönderilmesi kadınlar tarafından protesto edildi.
- 1996 - Türkiye'de Emek Partisi kuruldu.
- 1998 - Manisalı Gençler Davasında, Yargıtay'ın bozma kararından sonra beş tutuklu genç tahliye edildi. Davada tutuklu sanık kalmadı.
- 1999 - Sırbistan, NATO'ya savaş ilan edip BM'ye bildirince, NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu.
- 2009 - Büyük Birlik Partisi'nin kiralamış olduğu içerisinde BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu dahil 6 kişinin bulunduğu helikopter, Kahramanmaraş'ta düştü. 3 gün sonra ulaşılan helikopterde, helikopterde bulunan 6 kişinin de hayatını kaybettiği belirtildi.
Doğumlar
- 1259 - II. Andronikos Palaiologos, Bizans İmparatoru (ö. 1332)
- 1296 - III. Andronikos Palaiologos, Bizans İmparatoru (ö. 1341)
- 1479 - III. Vasili, Moskova Büyük Knezi (ö. 1533)
- 1611 - Evliya Çelebi, Osmanlı gezgin ve yazar (ö. 1682)
- 1614 - Juan Carreño de Miranda, İspanyol ressam (ö. 1684)
- 1699 - Johann Adolph Hasse, Alman besteci (ö. 1783)
- 1767 - Joachim Murat, Fransız asker ve Napoli Kralı (ö. 1815)
- 1835 - Adolph Wagner, Alman ekonomist ve politikacı (ö. 1917)
- 1864 - Alexej von Jawlensky, Rus ressam (ö. 1941)
- 1867 - Arturo Toscanini, İtalyan orkestra şefi (ö. 1957)
- 1867 - Gutzon Borglum, ABD'li heykeltıraş (ö. 1941)
- 1873 - Rudolf Rocker, Alman anarko-sendikalist (ö. 1958)
- 1881 - Béla Bartók, Macar besteci (ö. 1945)
- 1887 - Chūichi Nagumo, Japon asker (ö. 1944)
- 1899 - Burt Munro, Yeni Zelandalı motosiklet yarışçısı (ö. 1978)
- 1901 - Ed Begley, ABD'li aktör (ö. 1970)
- 1905 - Albrecht Mertz von Quirnheim, Alman asker (ö. 1944)
- 1906 - A.J.P. Taylor, İngiliz tarihçi (ö. 1990)
- 1908 - David Lean, İngiliz yönetmen (ö. 1991)
- 1914 - Norman Ernest Borlaug, ABD'li tarım bilimci (ö. 2009)
- 1921 - Simone Signoret, Fransız sinema oyuncusu (ö. 1985)
- 1925 - Flannery O'Connor, ABD'li yazar (ö. 1964)
- 1925 - M. Sunullah Arısoy, Türk şair ve yazar (ö. 1989)
- 1928 - Jim Lovell, ABD'li astronot
- 1934 - Gloria Steinem, ABD'li feminist, gazeteci ve kadın hakları savunucusu
- 1942 - Aretha Franklin, ABD'li şarkıcı
- 1944 - Ayla Dikmen, Türk Hafif Müziği sanatçısı (ö. 1990)
- 1945 - Mehmet Keskinoğlu, Türk şair, tiyatro, sinema ve seslendirme sanatçısı (ö. 2002)
- 1946 - Daniel Bensaïd, Fransız filozof ve Troçkist (ö. 2010)
- 1947 - Elton John, İngiliz pop/rock şarkıcısı, beste yazarı ve piyanist
- 1952 - Dursun Karataş, Türk devrimci önder (ö. 2008)
- 1962 - Marcia Cross, ABD'li sinema oyuncusu
- 1965 - Sarah Jessica Parker, ABD'li sinema oyuncusu
- 1965 - Avery Johnson, ABD'li basketbol oyuncusu ve koçu
- 1965 - Stefka Kostadinova, Bulgar atlet
- 1966 - Jeff Healey, Kanadalı müzisyen (ö. 2008)
- 1972 - Phil O'Donnell, İngiliz futbolcu (ö. 2007)
- 1973 - Dolunay Soysert, Türk oyuncu
- 1976 - Vladimir Klitschko, Ukraynalı boksör
- 1980 - Muratcan Güler, Türk basketbolcu
- 1980 - Bartók Eszter, Macar şarkıcı
- 1982 - Danica Patrick, ABD'li otomobil yarışçısı
- 1985 - Lev Yalçın, Türk futbolcu
- 1987 - Nobunari Oda, Japon buz patenci
- 1987 - Kim Cloutier, Kanadalı top model
- 1990 - Mehmet Ekici, Türk futbolcu
Ölümler
- 1701 - Jean Renaud de Segrais, Fransız yazar (d. 1624)
- 1801 - Novalis, Alman yazar ve filozof (d. 1772)
- 1880 - Ludmilla Assing, Alman yazar (d. 1821)
- 1914 - Frederic Mistral, Fransız şair (d. 1830)
- 1915 - Süleyman Efendi, Osmanlı jandarma komutanı (d. ?)
- 1918 - Claude Debussy, Fransız besteci (d. 1862)
- 1973 - Edward Steichen, ABD'li fotoğrafçı (d. 1879)
- 1975 - Faysal bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan Kralı (d. 1903)
- 1976 - Josef Albers, ABD'li ressam (d. 1888)
- 1976 - Şevket Süreyya Aydemir, Türk iktisatçı ve tarihçi (d. 1897)
- 1980 - Roland Barthes, Fransız felsefeci ve gösterge bilimci (d. 1915)
- 1988 - Leyla Arzuman, Azeri kökenli Sovyet dans öğretmeni ve koreograf (Türkiye'de klasik bale eğitiminin temelini atan ve ilk özel bale okulunu kuran) (d. 1897)
- 1992 - Nancy Walker, ABD'li aktris (d. 1922)
- 1995 - James Samuel Coleman, ABD'li sosyolog (d. 1926)
- 2001 - Tekin Siper, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1941)
- 2002 - Esmeray, Türk oyuncu ve vokalist (d. 1949)
- 2006 - Richard Fleischer, ABD'li film yönetmeni (d. 1916)
- 2007 - Andranik Markaryan, Ermenistan Başbakanı (d. 1951)
- 2009 - Muhsin Yazıcıoğlu, Türk siyasetçi (d. 1954)
Bayramlar ve Yıldönümleri
- Manisa mesir macunu festivali
- Dünya Kölelik ve Transatlantik Köle Ticareti Kurbanlarını Anma Uluslararası Günü
- Erzurum'un Oltu ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)