5 Haziran
 |
5 Haziran günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve Ana Sayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
5 Haziran, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 156. (artık yıllarda 157.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 209 gün vardır.
Olaylar
- 1783 - İlk defa balonla uçuş gerçekleştirildi.
- 1851 - Amerikalı yazar Harriet Beecher Stowe'un kölelik karşıtı romanı Tom Amca'nın Kulübesi (Life Among the Lowly) bir gazetede tefrika edilmeye başlandı.
- 1923 - Şile'de Rum Değirmenlik Mahallesinde çıkan yangında yaklaşık 550 Rum (çoğu terkedilmiş), 200 İslam hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı.
- 1924 - Ali Haydar Bey (Yuluğ) Ankara şehreminliğine atandı.
- 1924 - Silifke'de cumhuriyet aleyhine vaaz verdiği için Hoca Askerî idama mahkûm edildi.
- 1926 - Birleşik Krallık, Türkiye, ve Irak arasında Ankara Antlaşması imzalandı. Türkiye, Musul petrollerinin gelirinden 25 yıl süreyle yüzde 10 pay almayı kabul etti ve Musul'daki haklarından vazgeçti. Fakat daha sonra, 500 bin sterlin karşılığında bu haktan da vazgeçildi.
- 1936 - "Maliye Bakanlığı Kuruluş Kanunu" çıkarıldı.
- 1941 - Ankara'da I. Coğrafya Kongresi toplandı.
- 1943 - Sivas Çimento Fabrikası üretime başladı. Fabrikada yılda 90 bin ton çimento üretileceği açıklandı.
- 1946 - Tek dereceli milletvekili seçim kanunu kabul edildi. Sınıf esasına dayalı parti kurmaya izin vermek amacıyla Cemiyetler Kanunu'nda değişiklikler yapıldı.
- 1947 - Marshall Planı: Harvard Üniversitesi'nde verdiği bir konuşmada, Amerika Birleşik Devletleri devlet bakanı George Marshall, savaş sonrası Avrupa'ya destek için çağrıda bulundu.
- 1953 - Adapazarı Şeker Fabrikası kuruldu. Fabrikanın bölgede üretilen pancarı işleyerek şeker üreteceği açıklandı.
- 1956 - Elvis Presley yeni şarkısı "Hound Dog" u televizyonda The Milton Berle Show'da tanıttı, Show sırasında yaptığı kışkırtıcı kalça hareketleri o devirde seyirciler tarafından müstehçen bulundu.
- 1957 - Gülhane Askerî Tıp Akademisi teşkilatlandırıldı.
- 1963 - Birleşik Krallık Savaş Bakanı John Profumo karıştığı bir seks skandalı yüzünden görevinden istifa etmek zorunda kaldı. (Profumo Skandalı)
- 1964 - Hükümetin Kıbrıs'a müdahale kararı üzerine, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Johnson, İnönü'ye, müdahalede ABD yardımına ait silahların kullanılamayacağını belirten ve Türkiye tarihine "Johnson Mektubu" olarak geçen bir mektup gönderdi.
- 1966 - Ortaca Olayları olarak bilinen olaylar başladı, Muğla'nın Ortaca ilçesinde Alevilere yönelik tecavüz, gasp, saldırı olayları gerçekleştirildi.
- 1966 - 52 sandalyelik Kısmi Senato seçimleri yapıldı.
- 1967 - İsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe "Altı Gün Savaşı" diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi'ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria'yı ve Golan Tepeleri'ni ele geçirdi.
- 1975 - Süveyş Kanalı, Altı Gün Savaşı'nın ardından, 8 yıl sonra uluslararası deniz trafiğine açıldı.
- 1976 - ABD'de Idaho eyaletinde bulunan Teton Barajı çöktü.
- 1977 - Ev kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu.
- 1981 - Genel ahlak kurallarını bozduğu gerekçesiyle eşcinsellerin sahneye çıkması başta İstanbul olmak üzere bazı valiliklerce yasaklandı.
- 1981 - ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yayımladığı haftalık bir tıbbi dergide, Kalifornia'nın Los Angeles şehrinde 5 kişide, sadece bağışıklık sistemleri zayıflamış hastalarda görülen zatürreenin az rastlanan bir formuna rastlandığı bildirildi. Bu hastalar ilk onaylanmış AIDS vak'aları olarak tarihe geçtiler.
- 2011 - SBS 7. sınıflar için 3. kez yapıldı.
Doğumlar
- 1723 - Adam Smith, İskoç filozof ve ekonomist (ö. 1790)
- 1878 - Panço Villa, Meksikalı devrimci (ö. 1923)
- 1883 - John Maynard Keynes, Britanyalı ekonomist (ö. 1946)
- 1898 - Federico Garcia Lorca, İspanyol şair (ö. 1936)
- 1900 - Dennis Gabor, Macar asıllı İngiliz fizikçi, elektrik mühendisi ve mucit (ö. 1979)
- 1928 - Tony Richardson, İngiliz sinema yönetmeni (ö. 1991)
- 1946 - Coşkun Göğen (Tecavüzcü Coşkun), Türk sinema oyuncusu
- 1954 - Haluk Bilginer, Türk oyuncu ve tiyatro yönetmeni
- 1960 - Kerem Alışık, Türk oyuncu
- 1968 - Şebnem Sönmez, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
- 1971 - Mark Wahlberg, ABD'li aktör, müzisyen ve televizyon yapımcısı
- 1981 - Serhat Akın, Türk futbolcu
- 1982 - Achille Emana, Kamerunlu futbolcu
- 1982 - Zvjezdan Misimović, Boşnak futbolcu
- 1984 - Yusuf Güney, Türk şarkıcı
- 1992 - Emily Seebohm, Avustralyalı yüzücü
Ölümler
- 1816 - Giovanni Paisiello, İtalyan besteci (d. 1741)
- 1826 - Carl Maria von Weber, Alman besteci (d. 1786)
- 1900 - Stephen Crane, ABD'li yazar (d. 1871)
- 1910 - O. Henry, ABD'li öykü yazarı (d. 1862)
- 1921 - Georges Feydeau, Fransız oyun yazarı (d. 1862)
- 1971 - Cahit Irgat, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1915)
- 1974 - Hilmi Ziya Ülken, Türk felsefeci ve sosyolog (d. 1901)
- 2004 - Necdet Mahfi Ayral, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1908)
- 2004 - Ronald Reagan, Amerika Birleşik Devletleri'nin 40. Başkanı (d. 1911)
- 2004 - Zahir Güvemli, Türk yazar, karikatürist ve eleştirmen (d. 1913)
- 2010 - Erdoğan Tokatlı, Türk sinema yönetmeni, yazar ve çevirmen (d. 1939)
- 2011 - Paul Henze, ABD'li strateji uzmanı, tarih ve jeopolitik doktoru (d. 1924)
- 2012 - Ray Bradbury, ABD'li yazar (d. 1920)
- 2015 - Sadun Boro, Türk denizci (d. 1928)
Tatiller ve özel günler