14 Ocak
|
14 Ocak günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve Ana Sayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
14 Ocak, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 14. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 351 gün vardır (artık yıllarda 352).
Olaylar
- 1539 - Küba, İspanya'nın sömürgesi oldu.
- 1897 - İsviçreli Matthias Zurbriggen, Aconcagua zirvesine tırmanan ilk kişi oldu.
- 1900 - Giacomo Puccini'nin Tosca operası Roma'da ilk kez icra edildi.
- 1907 - Jamaika'da deprem: 1000'den fazla kişi öldü.
- 1915 - Swakopmund, Güney Afrika birlikleri tarafından işgal edildi.
- 1918 - Trabzon'un Beşikdüzü ve Vakfıkebir ilçelerinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu.
- 1920 - Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışını kutladı.
- 1923 - Mustafa Kemal, Batı Anadolu'da geziye çıktı.
- 1923 - Londra - New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.
- 1923 - Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım, İzmir'de öldü.
- 1924 - Türkiye'de Askerlik süresi 18 aya indirildi.
- 1926 - Borçlanma Kanunu TBMM'de kabul edildi.
- 1932 - Amerika Birleşik Devletleri'nde işsizlerin sayısının 8,2 milyona ulaştığı açıklandı.
- 1938 - T.C. Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul edildi.
- 1938 - Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında aktedilen Sadabat Paktı, TBMM'de onaylandı.
- 1938 - Norveç, Antarktika'nın Kraliçe Maud Toprakları olarak anılan bölgesi üzerinde hak iddia etti.
- 1941 - İstanbul Valiliği, Üniversite Talebe Birliği tüzüğünü onayladı; Talebe Birliği faaliyete geçti.
- 1942 - Türkiye'deki ilk karneli ekmek uygulaması İstanbul'da başladı. İstihkak yetişkinler için yarım, ağır işçiler için tam ekmekti. Uygulama zamanla İzmir ve Ankara için de geçerli olacaktı.
- 1943 - Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles de Gaulle Kazablanka Konferansı'nda bir araya geldiler.
- 1945 - Ekmek istihkakı kişi başına 450 grama çıkarıldı.
- 1950 - Sovyetler Birliği'nde MiG-17 jet uçağının ilk prototipi uçuş denemesini tamamladı.
- 1953 - Josip Broz Tito, Yugoslavya Devlet Başkanı oldu.
- 1954 - ABD'li sinema oyuncusu Marilyn Monroe, beyzbol oyuncusu Joe Dimaggio ile evlendi.
- 1963 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle, Birleşik Krallık'ın Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) girmesine karşı çıktı.
- 1964 - Meclis, Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.
- 1969 - Amerika Birleşik Devletleri uçak gemisi Enterprise'da, Hawaii açıklarında patlama meydana geldi: 25 ölü.
- 1970 - Türk Lirası 1211 sayılı kanuna göre çıkarıldı.
- 1970 - Mahkûm aileleri "genel af" için yürüyüş yaptılar.
- 1975 - Tüm Üniversite, Akademi ve Yüksek Okullar Asistanları Birliği (TÜMAS) kuruldu.
- 1979 - Kars - Ankara seferini yapan Mehmetçik Ekspresi'nin 6 vagonu, Erzurum'un Selim ilçesi, Yolgeçmez köyü yakınlarında ray kırılması yüzünden devrildi; üçü ağır 18 kişi yaralandı.
- 1983 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e fahri profesörlük ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin fahri hukuk doktorluğu unvanları verildi.
- 1985 - AET, Türkiye'den topluluk ülkelerine ihraç edilen kuru üzüm, fındık ve işlenmiş tütüne koyduğu gümrük vergilerini sıfıra indirdi. Topluluk bu ürünlere 25 bin ton kota koydu.
- 1985 - Martina Navratilova, kendisinin 100. tenis turnuvasını kazandı.
- 1987 - Uluslararası Ticaret Odası Vehbi Koç'u "Dünyada Yılın İş adamı" seçti.
- 1990 - Yugoslavya Komünistler Birliği’nin olağanüstü toplantısında yayınlanan "Yugoslavya için Demokratik Sosyalizm Deklarasyonu" şiddetli tartışmalara sebep oldu.
- 1993 - Nubar Terziyan, Ankara Uluslararası Film Festivali'nde "Emek Ödülü"ne değer bulundu.
- 1994 - Bill Clinton ile Boris Yeltsin, füzelerin herhangi bir ülkeye hedeflenmesine son verilmesi ve Ukrayna'nın nükleer silah stoğunun yok edilmesi üzerinde anlaştılar.
- 1994 - Dört şehirlerarası yolcu otobüsüne yerleştirilen bombaların patlaması sonucu 3 kişi öldü, 17 kişi yaralandı. Eylemleri PKK'nın (Kürdistan İşçi Partisi) askeri kanadı ARGK (Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu) üstlendi.
- 1995 - İlk kez verilen Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul'da yapılan bir törenle Lübnan'lı şair Adonis'e verildi.
- 1998 - Bir Afganistan kargo uçağı güneybatı Pakistan'da bir dağa düştü: 50 kişi öldü.
- 2000 - Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, beş Bosnalı Hırvat'ı, 1993 yılında Ahmiçi köyünde en az 103 Müslüman'ın katledilmesiyle ilgili olarak 25 yıl hapse mahkûm etti.
- 2005 - Avrupa Uzay Ajansına (ESA) ait Huygens adlı uzay sondası Satürn'ün uydusu Titan'ın yüzeyine indi.
- 2005 - Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti harekatına katılarak, Kabil Çok Uluslu Tugay Komutanlığı görevini 27 Ocak'ta 6 ay süreyle üstelenecek 28'inci Mekanize Piyade Tugayı için uğurlama töreni düzenlendi.
- 2007 - Venezuela'ya ait, Panama-Karakas seferini yapan çift motorlu bir yolcu uçağı, Kolombiya'nın kuzey doğusunda düştü: 14 kişi öldü.
- 2011 - Tunus'ta bir kişinin kendini yakmasıyla başlayan gösterilerin ardından, Devlet Başkanı Zeynel Abidin Bin Ali ülkeden kaçtı, geçiş hükümeti kuruldu.
Doğumlar
- 1836 - Henri Fantin-Latour, Fransız ressam (ö. 1904)
- 1850 - Pierre Loti, Fransız romancı (ö. 1923)
- 1861 - Mehmet Vahideddin, son Osmanlı padişahı (ö. 1926)
- 1875 - Albert Schweitzer, Alman din bilgini, filozof, misyoner ve doktor, 1952 Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1965)
- 1892 - Emil Gustav Friedrich Martin Niemöller, Alman Nazi karşıtı din bilgini ve vaiz, Bekennende Kirche'nin (İtiraf Kilisesi) kurucusu (ö. 1984)
- 1896 - John Rodrigo Dos Passos, ABD'li yazar (ö. 1970)
- 1914 - Selahattin Ülkümen, Türk diplomat, Türk Shindler'i olarak anılır (ö. 2003)
- 1919 - Giulio Andreotti, İtalyan Hristiyan demokrat siyasetçi, 1972-1992 arasında pek çok kez İtalya Başbakanı (ö. 2013)
- 1925 - Yukio Mishima, Japon yazar (ö. 1970)
- 1932 - Carlos Borges, Uruguaylı futbolcu (ö. 2014)
- 1940 - John Castle, İngiliz oyuncu
- 1941 - Faye Dunaway, ABD'li sinema oyuncusu
- 1944 - Jan Aas, Norveçli eski futbolcu ve çalıştırıcı (ö. 2016)
- 1949 - İlyas Salman, Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu, yönetmen ve köşe yazarı
- 1955 - Dominique Rocheteau, Fransız futbolcu
- 1965 - Şamil Basayev, Çeçen lider (ö. 2006)
- 1966 - Marco Hietala, Finlandiyalı müzisyen
- 1969 - Dave Grohl, ABD'li müzisyen, Foo Fighters grubunun kurucusu
- 1970 - Fazıl Say, Türk piyanist ve besteci
- 1973 - Giancarlo Fisichella, İtalyan Formula 1 pilotu
- 1988 - Nissrin Dinar, Faslı atlet
Ölümler
- 1742 - Edmond Halley, İngiliz bilim adamı (d. 1656)
- 1898 - Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi ve mantıkçı, "Alis Harikalar Diyarında" adlı fantastik romanıyla ünlü (d. 1832)
- 1905 - Ernst Abbe, Alman fizikçi ve sanayici (d. 1840)
- 1923 - Zübeyde Hanım, Atatürk’ün annesi (d. 1857)
- 1940 - Meissner, Alman mühendis, Hicaz Demiryolu'nun başmühendisi (d. 1862)
- 1941 - Kemal Seden, Türkiye'de ilk sinemayı açan ve filmcilik konusunda ilk girişimde bulunan, Kemal Film'in sahibi
- 1944 - Mehmet Emin Yurdakul, Türk şair ve milletvekili, "Milli Şair" olarak anılır (d. 1869)
- 1957 - Humphrey Bogart, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1899)
- 1961 - Barry Fitzgerald, İrlandalı aktör (d. 1888)
- 1970 - Asım Gündüz, Türk asker ve siyasetçi, Milli Mücadele komutanlarından (d. 1880)
- 1974 - Seyfi Demirsoy, Türk sendikacı, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel Başkanı (d. 1920)
- 1977 - Peter Finch, Birleşik Krallık doğumlu Avustralyalı oyuncu (d. 1916)
- 1977 - Anthony Eden, Britanyalı siyasetçi (d. 1897)
- 1977 - Anais Nin, Fransız yazar (d. 1903)
- 1986 - Enver Naci Gökşen, Türk yazar (d. 1916)
- 1986 - Daniel Balavoine, Fransız şarkıcı (d. 1952)
- 1986 - Donna Reed, ABD'li oyuncu (d. 1921)
- 1986 - Rikkat Kunt, Türk tezhip sanatçısı (d. 1903)
- 1987 - Douglas Sirk, Alman asıllı ABD'li sinema yönetmeni (d. 1897)
- 1987 - Turgut Demirağ, Türk yapımcı ve film yönetmeni (d. 1921)
- 1988 - Georgiy Maksimilyanoviç Malenkov, Sovyet devlet adamı, Jozef Stalin'in yakın mesai arkadaşı ve Stalin'in ölümünden sonra SSCB başbakanı (d. 1902)
- 1990 - Sabri Dino, Eski Türk milli futbol takımı kalecisi ve iş adamı, (Boğaziçi Köprüsü’nden atlayarak intihar etti) (d. 1942)
- 1994 - Nubar Terziyan, Türk sinemasının karakter oyuncusu (d. 1909)
- 1996 - Onno Tunç, Ermeni asıllı Türk vatandaşı müzisyen ve besteci (tek motorlu uçağının Armutlu'da düşmesi sonucu) (d. 1948)
- 1998 - Safiye Ayla, Türk sanat müziği sanatçısı (d. 1907)
- 2006 - Shelly Winters, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1920)
- 2007 - Darlene Conley, ABD'li oyuncu (d. 1934)
- 2009 - Ricardo Montalbán, Meksika asıllı ABD'li oyuncu (d. 1920)
- 2012 - Rosy Varte, Fransız oyuncu (d. 1923)
- 2016 - Alan Rickman, İngiliz oyuncu ve yönetmen (d. 1946)
Bayramlar ve Yıl dönümleri
- Tamil takvimine göre yeni yıl
- Doğu ortodokslarına göre yeni yıl
- Venezuela, Divina Pastora festivali.
- Hindistan'da Sankranti Bayramı
- Aziz Büyük Basil günü
- Fırtına : Karansalos Fırtınası